Ο σεισμός μεγέθους 8,8 που σημειώθηκε ανοιχτά της Ρωσίας συνέβη σε αυτό που είναι γνωστό ως «ρήγμα μεγάλου βάθους» (megathrust fault), όπου η πυκνότερη τεκτονική πλάκα του Ειρηνικού γλιστρά κάτω από την ελαφρύτερη πλάκα της Βόρειας Αμερικής, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Η πλάκα του Ειρηνικού βρίσκεται σε συνεχή κίνηση, καθιστώντας την περιοχή της Χερσονήσου Καμτσάτκα, στα ανοιχτά της ρωσικής Άπω Ανατολής, ιδιαίτερα ευάλωτη σε τέτοιους σεισμούς – και δεν μπορούν να αποκλειστούν ισχυρότεροι μετασεισμοί, επισημαίνουν οι ειδικοί, σύμφωνα με το Reuters.
Με το επίκεντρο κοντά στην πόλη Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκι, ήταν ο ισχυρότερος σεισμός από την καταστροφική σεισμική δόνηση στο Τοχόκου το 2011, η οποία προκάλεσε τσουνάμι και οδήγησε σε μερική κατάρρευση του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα Νταϊίτσι στην Ιαπωνία.
«Η σεισμική ζώνη της Καμτσάτκα είναι μία από τις πιο ενεργές ζώνες υποβύθισης στον Ειρηνικό Δακτύλιο της Φωτιάς, και η πλάκα του Ειρηνικού κινείται δυτικά με ταχύτητα περίπου 80 χιλιοστά (3 ίντσες) το χρόνο», δήλωσε ο Ρότζερ Μάσον, επίτιμος ερευνητής στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.
Τα «γεγονότα υποβύθισης», στα οποία μία τεκτονική πλάκα σπρώχνει κάτω από μια άλλη, μπορούν να προκαλέσουν πολύ ισχυρότερους σεισμούς από τους «ολισθητικούς» σεισμούς (strike-slip), όπως αυτόν που έπληξε τη Μιανμάρ τον Μάρτιο, όπου οι πλάκες κινούνται οριζόντια η μία σε σχέση με την άλλη με διαφορετικές ταχύτητες.
Τα 9 Ρίχτερ του 1952
Η περιοχή της Καμτσάτκα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη και είχε βιώσει σεισμό μεγέθους 9 τον Νοέμβριο του 1952, που κατέστρεψε την πόλη Σεβέρο-Κουρίλσκ και προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές ακόμα και στη Χαβάη, είπε ο Μάσον στο πρακτορείο Reuters.
Οι επιφανειακοί σεισμοί "megathrust" είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν τσουνάμι επειδή διαρρηγνύουν τον πυθμένα της θάλασσας και εκτοπίζουν τεράστιους όγκους νερού.
Με σχετικά μικρό εστιακό βάθος στα 20,7 χιλιόμετρα (13 μίλια), ο σεισμός της Τετάρτης ήταν εξ αρχής πιθανό να δημιουργήσει κινδύνους για τσουνάμι, σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Πρόκειται για υποθαλάσσιο σεισμό, και όταν έχουμε τέτοιους σεισμούς υπάρχει η πιθανότητα να προκληθούν τσουνάμι», είπε ο Άνταμ Πασκάλ, επικεφαλής επιστήμονας στο Κέντρο Σεισμολογικής Έρευνας της Αυστραλίας.
Watch the waves from yesterday’s M8.8 megathrust earthquake near Russia’s Kamchatka Peninsula roll across seismic stations in North America. Just amazing. pic.twitter.com/x1Ji2akphy
— Nahel Belgherze (@WxNB_) July 30, 2025
«Εάν ο σεισμός είναι αρκετά ρηχός, είναι πιο πιθανό να σπάσει την επιφάνεια του βυθού», είπε στο Reuters.
«Έχουμε δει σε κάποιες περιπτώσεις ότι μπορεί να έχουμε ισχυρούς σεισμούς χωρίς να προκαλέσουν τσουνάμι, αν είναι πολύ βαθιοί και η διάρρηξη δεν φτάνει στην επιφάνεια.»
Κύματα τσουνάμι ύψους περίπου 1,7 μέτρων (5,5 πόδια) έφτασαν μέχρι και τη Χαβάη – μικρότερα απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί – αλλά οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι τέτοια κύματα δεν χρειάζεται να είναι πολύ ψηλά για να προκαλέσουν ζημιές σε χαμηλόκτιστες ακτές των νησιωτικών εθνών του Ειρηνικού.
Μέρη της Γαλλικής Πολυνησίας ειδοποιήθηκαν να προετοιμαστούν για κύματα ύψους έως και 4 μέτρων (13 πόδια).
Η επίδραση ενός τσουνάμι εξαρτάται από το «ανέβασμά» του καθώς πλησιάζει τις ακτές, είπε ο Πασκάλ.
«Αν έχεις μια πολύ μεγάλη, ρηχή ακτογραμμή, μεγάλο μέρος της ενέργειας μπορεί να διαχυθεί. Αν όμως υπάρχει απότομη πτώση πριν από την ακτή, το ύψος του κύματος μπορεί να αυξηθεί σημαντικά.»
Οι μετασεισμοί
Ο σεισμός της Τετάρτης έχει ήδη προκαλέσει τουλάχιστον 10 μετασεισμούς πάνω από 5 Ρίχτερ, και αυτοί μπορεί να συνεχιστούν για μήνες, σύμφωνα με την Καρολάιν Όρτσιστον, διευθύντρια του Κέντρου Βιωσιμότητας στο Πανεπιστήμιο Otago της Νέας Ζηλανδίας.
«Αυτό δείχνει ότι οι σεισμοί μεγάλου μεγέθους δημιουργούν σειρές μετασεισμών που ξεκινούν άμεσα, και κάποιοι από αυτούς μπορεί να είναι καταστροφικοί από μόνοι τους», είπε.
Το γεγονός μεγέθους 8,8 της Τετάρτης σημειώθηκε λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά από σεισμό 7,4 Ρίχτερ στην ίδια περιοχή, ο οποίος πλέον έχει αναγνωριστεί ως «προσεισμός».
«Οι σεισμοί από τη φύση τους είναι απρόβλεπτοι», είπε ο Πασκάλ. «Δεν υπάρχουν προάγγελοι που να είναι επιστημονικά σταθεροί σε σεισμικές ακολουθίες. Πριν από σήμερα το πρωί, οι προηγούμενοι θεωρούνταν οι κύριοι σεισμοί.»
Δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς ένας ισχυρότερος μετασεισμός, πρόσθεσε, αλλά το μέγεθος και η συχνότητά τους συνήθως μειώνονται με τον χρόνο.
«Μπορείτε να περιμένετε να συνεχιστούν ισχυροί μετασεισμοί για κάποιο διάστημα, αλλά η συχνότητα των μεγάλων, καταστροφικών γεγονότων θα μειώνεται όσο περνά ο καιρός», είπε.
«Υπάρχει πάντα πιθανότητα για ένα ισχυρότερο γεγονός, αλλά αυτό συνήθως συμβαίνει σχετικά σύντομα, μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες.»
