Ο Βλαντιμίρ Πούτιν απευθύνεται στους νικητές μαθητικού διαγωνισμού το 2022 στον θύλακα του Καλίνινγκραντ
Ρωσία: Παραποίηση της Ιστορίας και ψέματα στα νέα σχολικά βιβλία
Gavriil Grigorov, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP
Gavriil Grigorov, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν απευθύνεται στους νικητές μαθητικού διαγωνισμού το 2022 στον θύλακα του Καλίνινγκραντ

Ρωσία: Παραποίηση της Ιστορίας και ψέματα στα νέα σχολικά βιβλία

Το καθεστώς Πούτιν «ξανάγραψε» σε χρόνο-ρεκόρ και στα... μέτρα του την Ιστορία από το 1970 και έπειτα, προσθέτοντας και ειδικό κεφάλαιο περί της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» στην Ουκρανία στα βιβλία που θα διδαχθούν τη νέα σχολική χρονιά 650.000 μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Ρωσία. Μία νέα γενιά μεγαλώνει με ψέματα, διαστρεβλώσεις, γερές δόσεις πατριωτισμού, ύμνους για το στρατό και τον ηγέτη-«απελευθερωτή» Βλαντιμίρ Πούτιν…

Ήδη από το 2014 και την παράνομη προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας, το Κρεμλίνο χτίζει μεθοδικά μία εκτεταμένη εκστρατεία για τη «στρατιωτικοποίηση» της ρωσικής κοινωνίας και την πατριωτική «εκπαίδευση» των μελλοντικών γενεών, ξεκινώντας από το νηπιαγωγείο και φθάνοντας έως το Πανεπιστήμιο. Η εκστρατεία επιταχύνθηκε μετά τον επιθετικό πόλεμο στην Ουκρανία με το ρωσικό υπουργείο Παιδείας να εκδίδει και να στέλνει στα σχολεία μία συνεχή ροή υλικού για όλες τις βαθμίδες, περιλαμβανομένων σχεδίων μαθημάτων «βήμα προς βήμα» συνοδεία οπτικού υλικού.

Οι «Συζητήσεις για σημαντικά ζητήματα» στο Δημοτικό, ενδεικτικά, αποσκοπούν στο να «κατανοήσουν» τα παιδιά νωρίς, από τα οκτώ τους χρόνια, ότι αγάπη για την πατρίδα σημαίνει ετοιμότητα «να φέρουν όπλα για την υπεράσπισή της» σε επικίνδυνους καιρούς. Κατά τη νέα σχολική χρονιά που αρχίζει το Σεπτέμβριο είναι η σειρά των μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να διδαχθούν ακόμα πιο… σωστά την ιστορία της χώρας τους και γιατί όφειλε να επέμβει για να «απελευθερώσει» το «ναζιστικό κράτος» της Ουκρανίας που για την ακρίβεια κατά τη Μόσχα δεν είναι καν κράτος και η υπόστασή του είναι «τεχνητή».

Σε λιγότερο από πέντε μήνες, όπως περήφανα δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Παιδείας Σεργκέι Κραβτσόφ, η Ρωσία ετοίμασε τα νέα βιβλία Ιστορίας που θα πάρουν στα χέρια τους από την 1η Σεπτεμβρίου όλοι οι μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Καλύπτουν περίοδο από το 1945 έως τον 21ο αιώνα· τα κεφάλαια που αρχίζουν από τη δεκαετία του '70 και έπειτα έχουν ξαναγραφεί, ενώ το βιβλίο έχει εμπλουτιστεί και με το αφήγημα Πούτιν για τη Δύση που απειλεί τη «μητέρα πατρίδα» και ευθύνεται για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία -που φυσικά ούτε εισβολή είναι, ούτε πόλεμος.

Στο τέταρτο βιβλίο περιγράφεται το «καθήκον της αποναζιστικοποίησης και αποστρατιωτικοποίησης» της Ουκρανίας, όπως δήλωσε ο Σεργκέι Κραβτσόφ σε συνέντευξη Τύπου στη Μόσχα για να προσθέσει ότι «μετά το τέλος της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης και τη νίκη», το περιεχόμενο θα επικαιροποιηθεί. Στο εξώφυλλό του, το συγκεκριμένο βιβλίο απεικονίζει τη γέφυρα που συνδέει την Κριμαία με την Ρωσία -σύμβολο ισχύος του Πούτιν που έχει «τραυματιστεί» ωστόσο πολλές φορές κατά τη διάρκεια του πολέμου από ουκρανικές επιθέσεις με drones και εκρηκτικά.

Αυτό που τα παιδιά θα διδαχθούν είναι ότι ο «κύριος στόχος» της Δύσης ήταν και παραμένει «να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση στο εσωτερικό της Ρωσίας». Η Μόσχα παρουσιάζεται ως θύμα της δυτικής επιθετικότητας που μάχεται για την ίδια την ύπαρξή της. Η Δύση έσπειρε ρωσοφοβία στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, ενέπλεξε τη Ρωσία σε σειρά συγκρούσεων και «έγχρωμων επαναστάσεων», επιχείρησε να πλήξει την οικονομία της και να ελέγξει την κυβέρνησή της. Τελικός στόχος της Δύσης, ο διαμελισμός της Ρωσίας και ο έλεγχος των πόρων της, κατά το ρωσικό αφήγημα. Οι μαθητές θα εξεταστούν στο τέλος της χρονιάς στο πώς «οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ άρχισαν κατόπιν να προετοιμάζουν την Ουκρανία για το ρόλο του 'κύριου πολιορκητικού κριού' εναντίον της Ρωσίας».

Στα βιβλία περιλαμβάνονται ενότητες για τους Ρώσους στρατιώτες που «έσωσαν την ειρήνη» όταν η Μόσχα προσάρτησε τη χερσόνησο της Κριμαίας το 2014, η οποία κατ’ επανάληψη χαρακτηρίζεται «ναζιστικό κράτος». Το κεφάλαιο για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας φέρει τον… τίτλο «Η προστασία του Ντονμπάς και η Προληπτική Ασφάλεια της Ρωσίας» και διανθίζεται με πληροφορίες για τη Δύση και τα όπλα που έδωσε στο Κίεβο, καθώς και τις «παράνομες» κυρώσεις που επέβαλε στη Ρωσία.

Στην ενότητα για τη «Ρωσία, χώρα των ηρώων» αναφέρεται ότι στο Ντονμπάς μαινόταν μία «αιματοχυσία επί εννέα χρόνια» και οι «κάτοικοί του χαρακτηρίζονταν τρομοκράτες επειδή ήθελαν να παραμείνουν Ρώσοι», γράφει η Ukrainska Pravda επικαλούμενη το ρωσικό ειδησεογραφικό μέσο RBC.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες «ευνοήθηκαν» περισσότερο από κάθε άλλον από τη σύγκρουση στην Ουκρανία, και άλλωστε κατά το Κρεμλίνο την πυροδότησαν. Στις αρχές του 21ου αιώνα, σύμφωνα πάντα με τα νέα σχολικά βιβλία, η Ρωσία θεώρησε ότι ο Ψυχρός Πόλεμος τελείωσε και ότι το μέλλον βασιζόταν στην ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δύση. Ωστόσο, η «ενδυνάμωση» της Ρωσίας στις αρχές της δεκαετίας του 2000 «δεν εξυπηρετούσε» την Ουάσινγκτον, και ούτω καθεξής.

Ο Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, σύμβουλος της ρωσικής προεδρίας και συν-συγγραφέας των βιβλίων, δήλωσε ότι πρόκειται για τα «πρώτα εγχειρίδια του είδους μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ» και απηχούν «την άποψη του κράτους». Ο ίδιος έχει αποτελέσει επί μακρόν στόχο κριτικής Ρώσων ιστορικών, ανθρώπων των τεχνών και του πολιτισμού και καθηγητών που αποχώρησαν ή αποπέμφθηκαν γιατί αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με το νέο «πατριωτικό» πρόγραμμα σπουδών. Τη Ρωσία έχουν εγκαταλείψει επιφανείς ιστορικοί που διαφωνούν με τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Πρώην καθηγητής Ιστορίας που παραιτήθηκε τον περασμένο Απρίλιο από πρότυπο σχολείο στα περίχωρα της Μόσχας, χαρακτηρίζει τα νέα βιβλία Ιστορίας «πλήρη μυθοπλασία». Μιλώντας στον Guardian υπό καθεστώς ανωνυμίας δήλωσε ότι «ξαναγράφουν τόσο το παρελθόν, όσο και το παρόν», εκφράζοντας βαθιά ανησυχία για τα παιδιά της Ρωσίας που θα μεγαλώσουν με τα ψέματα του καθεστώτος.

Ανάλογα «προγράμματα σπουδών» παρακολουθούν τα παιδιά της Ουκρανίας που μεγαλώνουν στα ρωσοκρατούμενα εδάφη.