Το κόμμα Reform UK της Βρετανίας γνωρίζει ραγδαία άνοδο στη δημοτικότητά του, στηριζόμενο στη σκληρή ρητορική του κατά των παράτυποι μεταναστών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας.
Ωστόσο, αξιωματούχοι του κόμματος έρχονται πλέον αντιμέτωποι με πιο πεζά ζητήματα, όπως η τοπική φορολογία, η αποκομιδή απορριμμάτων και η επισκευή λακκουβών, στο πρώτο πραγματικό τεστ των διοικητικών του ικανοτήτων.
Υπό την ηγεσία του βετεράνου εκστρατευτή υπέρ του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ, το Reform UK κέρδισε σχεδόν τους μισούς δήμους που τέθηκαν σε εκλογική αναμέτρηση το 2025, αποκτώντας έτσι την ευκαιρία να εφαρμόσει τις ιδέες του — όπως η κατάργηση των στόχων για μηδενικές εκπομπές (net-zero) και των «woke» πολιτικών.
Αν καταφέρει να εντυπωσιάσει με το έργο του, το Reform θα μπορούσε να ανατρέψει τα δεδομένα στη βρετανική πολιτική σκηνή, μετατρέποντας το ισχυρό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις σε εκλογικά κέρδη εις βάρος τόσο των Εργατικών όσο και των Συντηρητικών, ενδεχομένως οδηγώντας τον Φάρατζ στην πρωθυπουργία.
Παρά τη δέσμευση για μείωση δαπανών χωρίς περικοπές σε βασικές υπηρεσίες, το κόμμα δεν διαθέτει κυβερνητική εμπειρία, με μόλις πέντε βουλευτές σε σύνολο 650 εδρών στο κοινοβούλιο.
Ο αξιωματούχος του κόμματος Μαρκ Άρναλ, επικεφαλής του ενιαίου δήμου West Northamptonshire, δήλωσε στο Reuters ότι πρόκειται για «πιλοτική περίπτωση». Η τοπική αρχή που διοικεί εξυπηρετεί περίπου 429.000 κατοίκους, 100 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Λονδίνου.
Το Reform ελέγχει πλέον 10 από τις 23 τοπικές αρχές που κρίθηκαν στις εκλογές του Μαΐου, αποκτώντας επιρροή σε πάνω από 8 εκατομμύρια πολίτες σε όλη την Αγγλία.
Οικονομικές υποσχέσεις και ρεαλιστικά εμπόδια
Το κόμμα έχει υποσχεθεί τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση δημοσίων δαπανών από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτιμώντας εξοικονόμηση 225 δισ. λιρών (300 δισ. δολάρια) σε πέντε χρόνια. Παράλληλα, σχεδιάζει δραστικές φοροελαφρύνσεις ύψους 90 δισ. λιρών ετησίως.
Οι οικονομολόγοι ωστόσο χαρακτηρίζουν τα σχέδια ουτοπικά, προειδοποιώντας για επανάληψη του «σοκ των αγορών» του 2022, όταν οι φορολογικές περικοπές της τότε πρωθυπουργού Λιζ Τρας προκάλεσαν κρίση στα βρετανικά ομόλογα και την πτώση της κυβέρνησής της.
Παρά τη σκληρή ρητορική περί δημοσιονομικής πειθαρχίας, ο Άρναλ παραδέχεται ότι πιθανόν θα αυξήσει τον τοπικό φόρο ακινήτων (council tax) κατά 5%, το ανώτατο επιτρεπτό όριο — αντίθετα με τη γενική πολιτική του κόμματος για μείωση φόρων.
Από το Brexit στην τοπική διακυβέρνηση
Το Reform, που ιδρύθηκε ως Brexit Party το 2018 και μετονομάστηκε το 2021, έχει δεχθεί κατηγορίες για ρατσισμό (τις οποίες αρνείται), καθώς και εσωκομματικές συγκρούσεις. Σε εσωτερικό βίντεο που διέρρευσε από συμβούλιο στο Κεντ, μέλη φέρονται να επιπλήχθηκαν με τη φράση «αν διαφωνείτε, απλώς αποδεχθείτε το», οδηγώντας στην αποβολή πέντε συμβούλων.
Ο Φάρατζ αναγνωρίζει ότι το κόμμα χρειάζεται «έμπειρους ανθρώπους» και γι’ αυτό έχει προσελκύσει πρώην Συντηρητικούς βουλευτές, όπως τον Τζέικ Μπέρι και τον Ντάνι Κρούγκερ, για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση πολιτικής.
Προκλήσεις και αντιδράσεις
Το κόμμα έκοψε τους στόχους για μηδενικές εκπομπές στο West Northamptonshire, χαρακτηρίζοντάς τους «ανέφικτους», ενώ δέχθηκε διαμαρτυρίες από ακτιβιστές καθαρού αέρα που διέκοψαν δημοτικό συμβούλιο ντυμένοι με κοστούμια και μουσική.
Παρότι το Reform στηρίζεται σε αντι-μεταναστευτική ρητορική και σκεπτικισμό απέναντι στα εμβόλια, ο Άρναλ δηλώνει ότι προτεραιότητά του είναι οι «πρακτικές λύσεις» και η δημοσιονομική υπευθυνότητα, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να υιοθετήσει σχέδια της προηγούμενης συντηρητικής διοίκησης.
Η ανεξάρτητη σύμβουλος Λιν Τέιλορ, με 22 χρόνια θητείας, χαρακτήρισε το Reform «ανάσα φρέσκου αέρα», αν και άλλοι πολίτες λένε πως «δεν έχει αλλάξει τίποτα».
Προοπτικές εξουσίας
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν στο Reform προβάδισμα 10 μονάδων, με τη YouGov να προβλέπει έως και 311 έδρες στις επόμενες εκλογές, 15 λιγότερες από την αυτοδυναμία.
Ο Φάρατζ δηλώνει εμπνευσμένος από τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ και υιοθετεί παρόμοιες θέσεις: περιορισμός της μετανάστευσης, αναζωογόνηση της βιομηχανίας και κατάργηση πολιτικών για την κλιματική αλλαγή.
Οι αντίπαλοι, ωστόσο, προειδοποιούν. Η ηγέτις των Συντηρητικών, Κέμι Μπάντενοκ, κατηγορεί το Reform ότι «τάζει δωρεάν μπίρα για αύριο», ενώ ο Κιρ Στάρμερ των Εργατικών συγκρίνει τα σχέδιά του με εκείνα της Τρας, λέγοντας πως περιλαμβάνουν «δισεκατομμύρια απλήρωτων υποσχέσεων».
