Ο Ερντογάν αγόρασε δυο γεωτρύπανα, το ένα για Λιβύη - «Φαντασιώνεται ηγεμονία στη Μεσόγειο» λέει η Daily Sabah
AP
AP

Ο Ερντογάν αγόρασε δυο γεωτρύπανα, το ένα για Λιβύη - «Φαντασιώνεται ηγεμονία στη Μεσόγειο» λέει η Daily Sabah

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαίωσε ότι η Τουρκία αγόρασε δύο ακόμη πλωτά γεωτρύπανα για έρευνες υδρογονανθράκων σε μεγάλα βάθη.

Με τα νέα δύο σκάφη ο τουρκικός στόλος θα διαθέτει πλέον συνολικά έξι πλωτά γεωτρύπανα και η Τουρκία θα είναι η τέταρτη χώρα στον κόσμο όσον αφορά την κατοχή των εν λόγω μονάδων, όπως δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στην 'Αγκυρα.

Τις προηγούμενες ημέρες, τουρκικό δημοσίευμα ανέφερε ότι η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία TPAO αγόρασε δύο νέα πλωτά γεωτρύπανα από τη Νορβηγία για έρευνες φυσικού αερίου. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το ένα από αυτά θα χρησιμοποιηθεί στη Λιβύη και το άλλο στα ανοικτά των ακτών του Τάσουτζου στη Μερσίνα της νότιας Τουρκίας.

Την είδηση είχε δημοσιεύσει στις 7 Ιουλίου ο ειδικευμένος σε ναυτιλιακά θέματα ιστότοπος HaberDenizde.com, σύμφωνα με τον οποίο τα πλωτά γεωτρύπανα με την ονομασία West Draco και West Dorado ανήκαν στον στόλο της νορβηγικής Eldorado Drilling και θα τεθούν πλέον σε υπηρεσία μαζί με τα υπόλοιπα τέσσερα πλωτά γεωτρύπανα του στόλου της TPAO. 

Η TPAO φέρεται να κατέβαλε 245 εκατ. δολάρια για καθένα από τα δύο πλοία, τα οποία, αφού μεταφερθούν στην Τουρκία, θα περάσουν αρχικά από στάδιο συντήρησης και ελέγχου και στη συνέχεια θα σταλούν στις περιοχές όπου θα αναλάβουν δράση. 

Η Τουρκία διαθέτει ήδη τέσσερα πλωτά γεωτρύπανα που φέρουν τις ονομασίες: Fatih, Yavuz, Kanuni και Abdulhamid Han.

Daily Sabah: Η Άγκυρα φαντασιώνεται «περιφερειακή ηγεμονία στη Μεσόγειο», από Γιβραλτάρ μέχρι Συρία

Εντωμεταξύ, προκλητικό άρθρο της φιλοκυβερνητικής τουρκικής εφημερίδας Daily Sabah, το οποίο κάνει λόγο για «περιφερειακή ηγεμονία στη Μεσόγειο», αποκαλύπτει τη μεγαλομανή πολιτική της Άγκυρας. 

Όπως «αποκαλύπτει» η εφημερίδα, η Τουρκία επιθυμεί να ανασχεδιάσει τον χάρτη της λεκάνης της Μεσογείου, από τα στενά του Γιβραλτάρ μέχρι τη Συρία, φαντασιωνόμενη συμμαχία με την Ισπανία, την Πορτογαλία και τις χώρες του Μαγκρέμπ ως αντίβαρο στην ελληνογαλλική συνεργασία, ενώ το δημοσίευμα φτάνει μέχρι... Κίνα και Πακιστάν.

«Ο διάδρομος ισχύος Τουρκίας-Ισπανίας μπορεί να αναδιαμορφώσει τη Μεσόγειο» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο που κάνει λόγο για «στρατηγικό θαλάσσιο ιστό», ενώ γίνεται αναφορά και στη στενή συνεργασίας της Τουρκίας με την Αλβανία και το Μαυροβούνιο σε πρωτοβουλίες θαλάσσιας άμυνας.

«Αυτή η αναδυόμενη συμμαχία διαθέτει όλα τα απαραίτητα περιουσιακά στοιχεία: νερό, τρόφιμα, ενέργεια, άμυνα, εμπορικές οδούς και τουρισμό, που απαιτούνται για την αυτάρκεια, χωρίς να βασίζεται σε εξωτερικές δυνάμεις. Πριν εξηγήσουμε το πιθανό μπλοκ Τουρκίας-Ισπανίας ως μια συμμαχία με επίκεντρο τη Μεσόγειο, είναι σημαντικό πρώτα να σκιαγραφήσουμε το τρέχον γεωπολιτικό τοπίο» αναφέρει το δημοσίευμα που κάνει μια αναφορά στην ανατολική Μεσόγειο και τις οριοθετήσεις των ΑΟΖ, καθώς και τον έντονο ανταγωνισμό για τις γεωτρήσεις.

«Η συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων περιοχών που υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης έχει γίνει ένας από τους κύριους πυλώνες της στρατηγικής της «Γαλάζιας Πατρίδας» της Τουρκίας. Αυτή η κίνηση έχει διαταράξει σημαντικά τον χάρτη θαλάσσιας κυριαρχίας που η Ελλάδα, η ''ελληνοκυπριακή διοίκηση'', το Ισραήλ και η Γαλλία προσπαθούσαν να δημιουργήσουν στην περιοχή» σχολιάζει το δημοσίευμα.

Το δημοσίευμα κάνει λόγο για «μαξιμαλιστικές θαλάσσιες αξιώσεις» της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ που «ενήργησαν από κοινού για να περικυκλώσουν την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο».

«Αυτό το τριμερές μπλοκ έχει αναπτύξει πολιτικές, στρατιωτικές και ενεργειακές συνεργασίες που στοχεύουν στην αποτροπή μιας ισορροπίας δυνάμεων με επίκεντρο την Τουρκία στη Μεσόγειο» σχολιάζει ακόμη, προσθέτοντας ωστόσο πως η Άγκυρα «έχει προσφέρει πιο ελκυστικές, αμοιβαία επωφελείς προτάσεις στους εταίρους της. Αυτό έχει καταστήσει την Τουρκία έναν πιο στρατηγικό, ελκυστικό και αξιόπιστο σύμμαχο τόσο στον οικονομικό όσο και στον αμυντικό τομέα».

Το δημοσίευμα στη συνέχεια κάνει ανάλυση για το πώς μπορεί να «εξουδετερωθεί περαιτέρω ο άξονας Ελλάδας-Γαλλίας-Ισραήλ, ο οποίος αποτελεί σοβαρή απειλή ασφαλείας που υποστηρίζεται από τη Δύση στην περιοχή» και απαντά πως αυτό θα γίνει με τις χώρες της βόρειας Αφρικής, της Ισπανίας και της Πορτογαλία.

«Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ έχουν προτείνει στις χώρες του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους στο 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ), μια κίνηση που θεωρείται ευρέως ως τακτική για την οικονομική αποδυνάμωση των κρατών της ΕΕ και την αναγκαστική εκ μέρους τους αγορά αμερικανικών όπλων. Ο Σάντσεθ απέρριψε αυτό το αίτημα, καθιστώντας τον μόνο ηγέτη που πέρασε αυτή την κόκκινη γραμμή, γεγονός που οδήγησε σε αντίδραση από τις ΗΠΑ και στην αυξανόμενη απομόνωσή του εντός της ΕΕ» αναφέρει αποθεώνοντας τη χώρα.

«Εάν η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Μαρόκο ενταχθούν στις τρέχουσες συνεργασίες της Τουρκίας, ιδίως με τη Λιβύη, τη Συρία, την ''ΤΔΒΚ'', την Αλγερία, την Τυνησία, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και άλλους παράγοντες, θα αναδυθεί ένας ισχυρός θαλάσσιος άξονας με τη δυνατότητα να εδραιώσει περιφερειακή ηγεμονία στη Μεσόγειο» φαντασιώνεται ακόμη το δημοσίευμα, ισχυριζόμενο πως θα βοηθήσει και η Κίνα αυτό το μπλοκ.

«Αυτός ο συνασπισμός θα μπορούσε να αποφέρει πολλά κερδοφόρα έργα. Για παράδειγμα, η ενσωμάτωση των αλυσίδων εφοδιασμού από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη και την Ασία θα μπορούσε να επιτευχθεί συνδέοντας την πρωτοβουλία του Μεσαίου Διαδρόμου της Τουρκίας με το λιμάνι Ταγγέρης-Μεσογείου του Μαρόκου και το λιμάνι Αλχεθίρας της Ισπανίας. Το Tanger-Med είναι το μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων της Αφρικής και το Algeciras χρησιμεύει ως πύλη προς την Ευρώπη. Τα λιμάνια της Τουρκίας στη Μερσίνα, τη Σμύρνη και το Φιλιό χρησιμεύουν ως πύλες προς την Κεντρική Ασία και την Κίνα. Αυτή η διαδρομή θα προωθούσε ασφαλή και ανεξάρτητη οικονομική ανάπτυξη, απαλλαγμένη από τον δυτικό έλεγχο. Επιπλέον, οι στρατιωτικές δυνατότητες της Ισπανίας και της Τουρκίας, μαζί με συμμάχους όπως το Πακιστάν, συμβάλλουν σε μια σημαντική στρατηγική παρουσία» συνεχίζει.

Και καταλήγει πως «αυτή η πλούσια μεσογειακή λεκάνη, στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ασίας, ήταν πάντα ζωτικής σημασίας. Στο εγγύς μέλλον, η εμφάνιση ενός νέου μπλοκ δυνάμεων με επίκεντρο τη Μεσόγειο, που θα αντιτίθεται στην ''νεοαποικιακή'' αποστολή της Δύσης, θα μπορούσε να μετατοπίσει την τρέχουσα παγκόσμια εξίσωση δυνάμεων. Μια τέτοια ένωση, που θα σχηματιστεί από την Τουρκία και την Ισπανία, συνδυάζοντας τις αμυντικές, ενεργειακές και εμπορικές τους συνεργασίες, θα μπορούσε να αποτελέσει μια ισχυρή συμμαχία».

Προκλήσεις από την Λιβύη: Διεκδικεί υφαλοκρηπίδα έως την Κρήτη - Καλεί Ελλάδα και Αίγυπτο να σταματήσουν τις έρευνες

Υπενθυμίζεται ότι η Λιβύη με ρηματική διακοίνωση προς τα Ηνωμένα Έθνη στις 27 Μαΐου, αμφισβήτησε ευθέως τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ) της Ελλάδας, υποστηρίζοντας ότι στερείται ισχύος έναντι της Λιβύης.

Η διακοίνωση κατατέθηκε μέσω του μόνιμου αντιπροσώπου της χώρας στον ΟΗΕ, πριν ακόμη από την αντίδραση της 20ής Ιουνίου, που προκάλεσε ο διεθνής διαγωνισμός για την παραχώρηση θαλάσσιων «οικοπέδων» προς έρευνα υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης.

Η κυβέρνηση Ντμπέιμπα υιοθετεί πλήρως τις τουρκικές θέσεις, επικαλείται προηγούμενες επιστολές της Λιβύης στον ΟΗΕ και παρουσιάζει δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει ρητά και το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Επιπλέον, απορρίπτει ως άκυρη και παράνομη τη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, κατηγορώντας την Αθήνα ότι παραβιάζει τις λιβυκές θαλάσσιες δικαιοδοσίες στη Μεσόγειο.

Σε έντονα προκλητικό ύφος, η Τρίπολη ισχυρίζεται πως «ούτε η Ελλάδα ούτε η Αίγυπτος έχουν κυριαρχικά δικαιώματα στις περιοχές που οριοθετούνται μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Η λιβυκή πλευρά προχωρά ακόμη πιο πέρα, υιοθετώντας τη θέση ότι τα νησιά - συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης - δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα ή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Δεν περιορίζεται όμως εκεί: θέτει υπό αμφισβήτηση ακόμη και τη συμφωνία Ελλάδας - Ιταλίας για ΑΟΖ στο Ιόνιο.

«Το νότιο τμήμα της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο είναι παράνομο στο μέτρο που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα της στη Μεσόγειο Θάλασσα», υποστηρίζει χαρακτηριστικά η λιβυκή διακοίνωση.

Το παράρτημα του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της Λιβύης

 

«Ρηματική διακοίνωση με ημερομηνία 27 Μαΐου 2025 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα

Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη έχει την τιμή να διαβιβάσει με το παρόν την επίσημη δήλωση του Κράτους της Λιβύης σχετικά με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας στη Μεσόγειο Θάλασσα, καθώς και έναν αναλυτικό οδηγό βασισμένο σε χάρτες, ο οποίος περιγράφει τη επίσημη θέση της Λιβύης επί του θέματος (βλ. παράρτημα).

Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης έχει περαιτέρω την τιμή να ζητήσει ευγενικά την κυκλοφορία της παρούσας ρηματικής διακοίνωσης και του παραρτήματός της ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, υπό το θέμα της ημερήσιας διάταξης 75.

Παράρτημα της ρηματικής διακοίνωσης με ημερομηνία 27 Μαΐου 2025 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα.

Σε αναφορά με την επιστολή της 29ης Μαρτίου 2005 από τον επιτετραμμένο της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβυκής Αραβικής Τζαμαχιρίας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/60/68), την επιστολή της 26ης Δεκεμβρίου 2019 από τον επιτετραμμένο α.ι. της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/74/634), την επιστολή της 9ης Δεκεμβρίου 2022 από τους Μόνιμους Αντιπροσώπους της Λιβύης και της Τουρκίας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας (A/77/646-S/2022/936), τη ρηματική διακοίνωση της 25ης Ιανουαρίου 2023 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/77/716), τη ρηματική διακοίνωση της 13ης Φεβρουαρίου 2023 (A/77/742) και τη ρηματική διακοίνωση της 5ης Δεκεμβρίου 2023 (A/78/672), θα ήθελα να σας επισημάνω τα εξής:

Πρώτον, η Λιβύη και η Τουρκία υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα στις 27 Νοεμβρίου 2019. Το εν λόγω Μνημόνιο Κατανόησης έχει δεόντως καταχωρισθεί στη Γραμματεία του ΟΗΕ σύμφωνα με το Άρθρο 102 του Καταστατικού Χάρτη από τις 11 Δεκεμβρίου 2019 και συνιστά δίκαιη λύση βάσει του διεθνούς δικαίου. Ούτε η Ελλάδα ούτε η Αίγυπτος δικαιούνται κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές που οριοθετήθηκαν μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Δεύτερον, η Λιβύη θεωρεί ότι η Συμφωνία του 2020 για την οριοθέτηση Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου είναι άκυρη και ανυπόστατη, καθώς είναι ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), ιδίως με την αρχή της δικαιοσύνης. Οι προσπάθειες της Ελλάδας και της Αιγύπτου να καθορίσουν και να εκδώσουν άδειες για δραστηριότητες υδρογονανθράκων αντίστοιχα το 2014 και το 2021, καθώς και πιο πρόσφατα, τον Απρίλιο 2024, η έγκριση από την Ελλάδα ερευνών υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Συγκεκριμένα, η Ελλάδα συνεχίζει τις μονομερείς ερευνητικές και γεωτρητικές δραστηριότητες στις λεγόμενες υπεράκτιες παραχωρήσεις από τις 26 Νοεμβρίου 2022, αδιαφορώντας πλήρως για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και κατά κατάφωρη παραβίαση των καθιερωμένων κανόνων και πρακτικών του διεθνούς δικαίου, περιλαμβανομένης της UNCLOS, αναφορικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με αντικείμενες ακτές.

Τρίτον, ορισμένες περιοχές του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου (ΜSP) της Ελλάδας, όπως ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας στις 16 Απριλίου 2025, παραβιάζουν τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες της Λιβύης στη Μεσόγειο. Συγκεκριμένα, περιοχές στο νότιο τμήμα του ελληνικού χάρτη MSP παραβιάζουν την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Επιθυμώ να τονίσω ότι το ελληνικό MSP δεν θα έχει καμία νομική ισχύ για τη Λιβύη.

Τέταρτον, η Ελλάδα ανακήρυξε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στο Ιόνιο Πέλαγος στις 17 Απριλίου 2025 μέσω της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως της Ελλάδος, Αρ. Φύλλου: 59 της ίδιας ημέρας, η οποία επεκτείνεται εντός της υφαλοκρηπίδας του Κράτους της Λιβύης, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Τα νότια σύνορα της μονομερώς ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ δεν βρίσκονται σε ίση απόσταση από τις κύριες ακτές της Λιβύης και της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, το νότιο τμήμα της ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος είναι παράνομο, στο μέτρο που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη σχετική θαλάσσια περιοχή και παραβιάζει τη λιβυκή υφαλοκρηπίδα στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Όπως είναι γνωστό, το σχετικό διεθνές δίκαιο ενθαρρύνει τα κράτη να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για τη σύναψη προσωρινών ρυθμίσεων πρακτικής φύσεως και να μην θέτουν σε κίνδυνο ή παρεμποδίζουν την επίτευξη τελικής συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Κατά συνέπεια, η μονομερής ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, κατά παραβίαση της λιβυκής υφαλοκρηπίδας, αντίκειται στις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

Η Λιβύη απορρίπτει πλήρως τις παράνομες και μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις θαλάσσιων ορίων της Ελλάδας και της Αιγύπτου, καθώς και τις υπεράκτιες παραχωρήσεις τους στη Μεσόγειο Θάλασσα που βασίζονται σε αυτές τις διεκδικήσεις.

Η Λιβύη επιφυλάσσεται όλων των νομικών δικαιωμάτων της επί των θαλάσσιων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων του βυθού, του υπεδάφους και των υπερκείμενων υδάτων στα οποία αυτά συνδέονται, βάσει του διεθνούς δικαίου.

Υπό το φως των ανωτέρω, έχω την τιμή να σας διαβιβάσω την επίσημη θέση της Λιβύης σχετικά με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της στη Μεσόγειο Θάλασσα (βλ. χάρτη* και κατάλογο συντεταγμένων στο συνημμένο).

Το θαλάσσιο όριο μεταξύ Λιβύης και Αιγύπτου απεικονίζεται σύμφωνα με τη ρηματική διακοίνωση της 13ης Φεβρουαρίου 2023 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/77/742), με την οποία καταχωρίστηκαν τα ανατολικά όρια των θαλάσσιων δικαιοδοσιών της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη.

Από την πλευρά της Λιβύης, το θαλάσσιο όριο μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη μέση γραμμή μεταξύ των ακτών των δύο ηπειρωτικών χωρών, με γεωγραφικούς όρους.

Υπό αυτή την έννοια, και με τη στήριξη πολυάριθμων παραδειγμάτων νομολογίας και κρατικής πρακτικής, δεν υπάρχει αυτοματισμός στον ισχυρισμό ότι τα νησιά παράγουν πλήρεις θαλάσσιες δικαιοδοσίες. Τα νησιά μπορούν να αγνοηθούν ή να τους αποδοθεί περιορισμένη επίδραση στην οριοθέτηση θαλάσσιων ορίων, εάν η τοποθεσία τους στρεβλώνει τη δίκαιη οριοθέτηση ή εάν υφίστανται άλλες σχετικές ειδικές περιστάσεις.

Ένα τέτοιο θαλάσσιο όριο θα πρέπει επίσης να σέβεται τόσο την εθνική νομοθεσία της Λιβύης (1) όσο και το Μνημόνιο Κατανόησης του 2019 μεταξύ της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας του Κράτους της Λιβύης για την Οριοθέτηση Θαλάσσιων Δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον κατάλογο συντεταγμένων θαλάσσιων ορίων, τα βόρεια όρια της λιβυκής υφαλοκρηπίδας από ανατολάς προς δυσμάς αρχίζουν από τα σημεία B και A, τα οποία είναι τα ανατολικά και δυτικά σημεία του θαλάσσιου ορίου που συμφωνήθηκε μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, σύμφωνα με το Μνημόνιο Κατανόησης του 2019. Έπειτα, το σημείο A εκτείνεται προς τη μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών της Λιβύης και της Ελλάδας, η οποία εκτείνεται από τα σημεία 1 έως 12.

Ξεκινώντας από το σημείο 12, το θαλάσσιο όριο ακολουθεί τη μέση γραμμή μεταξύ της ιταλικής ηπειρωτικής χώρας, συμπεριλαμβανομένου του νησιού της Σικελίας, και της Λιβυκης επιερωτικης περιοχης με την ευθεία γραμμή βάσης κατά μήκος του στόμιου του Κόλπου της Σύρτης, ο οποίος αποτελεί ιστορικό κόλπο υπό λιβυκή κυριαρχία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, έως το σημείο 17. Το σημείο 17 εκτείνεται νότια μέχρι το σημείο 18, όπου αρχίζουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Λιβύης και Μάλτας, σύμφωνα με την Απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης του 1985 (Υφαλοκρηπίδα (Λιβυκή Αραβική Τζαμαχιρία κατά Μάλτας)), και η οποία εκτείνεται έως το σημείο 28. Από εκεί, το θαλάσσιο όριο εκτείνεται βόρεια προς το σημείο 29 και ακολουθεί τη μέση γραμμή μεταξύ του νησιού της Σικελίας και της λιβυκής ηπειρωτικής χώρας έως το σημείο 30.

Το θαλάσσιο όριο μεταξύ των σημείων 30 και 32, έως τα χερσαία σύνορα μεταξύ Λιβύης και Τυνησίας, αποτυπώνει τα όρια της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Λιβύης και Τυνησίας, όπως καθορίστηκαν από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με την Απόφασή του του 1982 (Υφαλοκρηπίδα (Τυνησία/Λιβυκή Αραβική Τζαμαχιρία)).

Έχοντας εκ φύσεως (ipso facto) και εξ αρχής (ab initio) κυριαρχικά δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας της στη Μεσόγειο Θάλασσα, η Λιβύη πιστεύει ότι τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών πρέπει να οριστικοποιούνται μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και την αρχή της ισότητας.

Ειρηνικά μέσα, όπως ορίζονται στο Άρθρο 33 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ), θα πρέπει να εφαρμόζονται βάσει αμοιβαίας συμφωνίας.

Υπό αυτό το πρίσμα, η Κυβέρνηση της Λιβύης είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις με όλα τα γειτονικά παράκτια κράτη, βασισμένες στον αμοιβαίο σεβασμό των νόμιμων δικαιωμάτων και συμφερόντων όλων των μερών, για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ορίων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Θα σας ήμουν ευγνώμων αν η παρούσα επιστολή και το συνημμένο της μπορούσαν να κυκλοφορήσουν ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, στο πλαίσιο των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης 34, 75 (α) και 103, και να δημοσιευθούν στον ιστότοπο της Διεύθυνσης για τις Υποθέσεις των Ωκεανών και το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς και στην επόμενη έκδοση του Δελτίου Δικαίου της Θάλασσας».

Σκληρή απάντηση Αθήνας στη Λιβύη: Άκυρο και ανυπόστατο το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Υπενθυμίζεται ότι άμεση ήταν η απάντηση της ελληνικής πλευράς στις προκλήσεις της Λιβύης, η οποία με επιστολή της στον ΟΗΕ αμφισβήτησε ευθέως τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα νότια της Κρήτης. Όπως επισήμαναν διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

Όπως σημείωσαν, η Ελλάδα έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όσον αφορά το εκκρεμές διμερές θέμα της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

«Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας» ξεκαθάρισε σε αυστηρό ύφος η ελληνική πλευρά.

Αναλυτικά οι διπλωματικές πηγές της Αθήνας:

«Η Ρηματική Διακοίνωση της 20ής Ιουνίου της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης προς τον ΟΗΕ, σχετικά με την προκήρυξη οικοπέδων από την Ελλάδα, νοτίως της Κρήτης, ⁠δεν προσθέτει κάτι στην ήδη διατυπωθείσα επιχειρηματολογία. Θα υπάρξει επίσημη απάντηση στον ΟΗΕ εκ μέρους της Ελλάδας.

Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

Όσον αφορά το εκκρεμές διμερές θέμα της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με τη Λιβύη, η Ελλάδα, ως γνήσια γειτονική χώρα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως άλλωστε συνομολογεί και η λυβική πλευρά, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. 

Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας».