Στην αξιολόγηση της εμπειρίας μετά από τα συντονισμένα πυραυλικά χτυπήματα των Χούθι με στόχο το Ισραήλ, προχωρούν οι μεγάλοι παίκτες στον σχεδιασμό των αντιπυραυλικών συστημάτων, που δοκιμάζονται ήδη στο Ισραήλ.
Ο στόχος, όπως επισημαίνει σε εκτενέστατο άρθρο της η Jerusalem Post, είναι να μειωθεί το τεράστιο σημερινό κόστος για την απόκρουση των πυραυλικών επιθέσεων, αλλά και να αναπτυχθούν και να βελτιωθούν νέα συστήματα ώστε να προλάβουν την αναβάθμιση των πυραυλικών δυνατοτήτων μη κρατικών δρώντων, όπως οι Χούθι, που έχουν ωστόσο τη στήριξη του Ιράν.
Οι ΗΠΑ έχουν εγκαταστήσει μία συστοιχία πυραύλων THAAD στο Ισραήλ, για να ενισχύσουν το ισραηλινό σύστημα Arrow, τα οποία επιστρατεύθηκαν για να αποκρούσουν το μπαράζ επιθέσεων από την Υεμένη την περασμένη εβδομάδα.
Το ζευγάρι των βαλλιστικών πυραύλων που εκτοξεύθηκαν, που έστειλαν εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινούς σε καταφύγια, αναχαιτίστηκαν ταυτόχρονα από έναν ισραηλινό πύραυλο Arrow και έναν αμερικανικό πύραυλο THAAD.
Το THAAD είναι το αμερικανικό σύστημα αντίστοιχο του ισραηλινού Arrow αλλά διαφέρει σημαντικά ως προς το σχεδιασμό και τη λειτουργία. Και τα δύο συστήματα αναπτύχθηκαν μετά τον πόλεμο του Κόλπου το 1991, όταν το σύστημα Patriot απέτυχε να αναχαιτίσει τους ιρακινούς πυραύλους Scud.
Το Patriot αναπτύχθηκε αρχικά ως αντιαεροπορικό σύστημα και αργότερα μετατράπηκε σε βαλλιστικούς πυραύλους αναχαίτισης. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ισραήλ συνειδητοποίησαν, με βάση τις επιδόσεις τους κατά τη διάρκεια του πολέμου, ότι χρειαζόταν ένα ειδικό σύστημα για αυτόν τον σκοπό.
Ενώ η Israel Aerospace Industries (IAI) ανέπτυξε το σύστημα Arrow 2 χρησιμοποιώντας αμερικανική χρηματοδότηση που παρέχεται στην Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία, η Lockheed Martin ανέπτυξε το THAAD για τον αμερικανικό στρατό .
Αν και η ανάπτυξη του Arrow δεν ήταν πάντα ομαλή και το σύστημα παρουσίασε αποτυχίες στις δοκιμές, η ανάπτυξη του THAAD ήταν πιο αργή λόγω των περισσότερων πολυάριθμων αστοχιών. Το Arrow παραδόθηκε στην Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία το 1998 και τέθηκε σε υπηρεσία το 2000, ενώ το THAAD εισήλθε σε υπηρεσία μόλις το 2008.
Αν και έχουν σχεδιαστεί για να λειτουργούν ενάντια σε παρόμοιους στόχους, και τα δύο συστήματα διαφέρουν πολύ ως προς τη μέθοδο λειτουργίας και το κόστος τους. Οι Ισραηλινοί ανέπτυξαν έναν πύραυλο που χτυπά κοντά στο στόχο και τον καταστρέφει με μια ροή από θερμά μεταλλικά θραύσματα, ενώ οι Αμερικανοί επέμεναν στο "Hit to Kill" - ένα άμεσο χτύπημα στον στόχο.
Αυτή η προσέγγιση απαιτεί μεγαλύτερη ακρίβεια στην παρακολούθηση του στόχου και στον ελιγμό του πυραύλου, αλλά εξαλείφει την ανάγκη για κεφαλή. Το IAI χρησιμοποίησε απευθείας χτυπήματα μόνο με το Arrow 3, το οποίο αναχαιτίζει τον στόχο του στο διάστημα, όπου μια έκρηξη δεν έχει νόημα και μόνο η επαφή μετάλλου με μέταλλο μπορεί να καταστρέψει τον στόχο. Και τα δύο συστήματα επιτυγχάνουν εξίσου μεγάλες ταχύτητες 9.000-10.000 km/h.
Επιπλέον, το αμερικανικό σύστημα είναι ελαφρύτερο, επιτρέποντάς του να μεταφέρεται με φορτηγά αεροπλάνα σε ζώνες μάχης. Το Arrow είναι βαρύτερο, καθώς σχεδιάστηκε για να προστατεύει το Ισραήλ από σταθερές βάσεις ή κατά τη ρυμούλκηση με φορτηγά σε νέες τοποθεσίες.
Το THAAD αγοράστηκε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία
Μια δραματική διαφορά μεταξύ των δύο συστημάτων είναι το κόστος: κάθε αναχαιτιστής Arrow κοστίζει 2-3 εκατομμύρια δολάρια, σε σύγκριση με έναν αναχαιτιστή THAAD που κοστίζει περίπου 12-15 εκατομμύρια δολάρια. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το THAAD μέχρι στιγμής έχει αγοραστεί μόνο από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, οι οποίες μπορούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος του. Η Γερμανία, η οποία αξιολόγησε το THAAD έναντι του Arrow 3, επέλεξε το ισραηλινό σύστημα.
Η πρώτη επιχειρησιακή αναχαίτιση από το THAAD πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2022 στα ΗΑΕ όταν εκτοξεύτηκε εναντίον ενός πυραύλου που εκτοξεύτηκε από τους Χούτι. Το THAAD δεν παρέχει στο Ισραήλ δυνατότητες πέρα από αυτές που ήδη προσφέρει το σύστημα Arrow, αλλά τα πρόσθετα συστήματα αναχαίτισης αυξάνουν την ικανότητα της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας να αναχαιτίζει ακόμη μεγαλύτερο φράγμα πυρός που πιθανόν να προέλθει από το Ιράν..
Το αμυντικό προσωπικό εκπαιδεύεται εδώ και αρκετά χρόνια στην συνδυασμένη κοινή επιχείρηση THAAD και του πυραυλικού συστήματος SM-3 που είναι εγκατεστημένο σε αμερικανικά αντιτορπιλικά πυραύλων που φέρουν το σύστημα Aegis. Αυτά τα συστήματα είναι σε θέση να «μοιράζονται» στόχους και να χρησιμοποιούν το ένα τα ραντάρ του άλλου για βελτιωμένη αποτελεσματικότητα.
Η IAI αναπτύσσει επί του παρόντος τις επόμενες γενιές του συστήματος αναχαίτισης — Arrow 4 και Arrow 5 — που έχουν σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση νέων απειλών μειώνοντας παράλληλα το κόστος των αναχαιτιστών όσο το δυνατόν περισσότερο για να επιτρέψει την αγορά μεγαλύτερων ποσοτήτων.
Ενώ ο Iron Dome θα ενισχυθεί φέτος από το σύστημα λέιζερ Magen Or (και τα δύο παράγονται από την Rafael Advanced Defense Systems), ένα λέιζερ αρκετά ισχυρό για να αναχαιτίσει βαλλιστικούς πυραύλους δεν αναμένεται στο άμεσο μέλλον. Συνεπως , η Arrow και η THAAD θα παραμείνουν η αιχμή του δόρατος του Ισραήλ και των ΗΠΑ σε αυτόν τον τομέα.
Οι ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουν το Arrow για το Golden Dome, το σύστημα αεράμυνας που ξεκίνησε από την κυβέρνηση Τραμπ για την προστασία του εδάφους των ΗΠΑ από σημαντικές πυραυλικές επιθέσεις, παρόμοιες με εκείνες που έχουν στοχεύσει το Ισραήλ και την Ουκρανία τα τελευταία χρόνια.
Πηγή: Jerusalem Post