Το Κφαρ Άζα ήταν ένα από τα κιμπούτς που θρήνησαν τα περισσότερα θύματα στην αιματηρή επίθεση της Χαμάς, πριν από δύο χρόνια. Με την απελευθέρωση των ομήρων, αυτήν την εβδομάδα, οι κάτοικοί του μπορούν πλέον να ξεκινήσουν να γιατρεύουν τις πληγές τους και να ατενίζουν το μέλλον.
«Μπορούμε επιτέλους να ξεκινήσουμε τη διαδικασία ανοικοδόμησης», συνόψισε, λιτά, ο Άβιντορ Σβάρτσμαν, κάτοικος του κιμπούτς που βρίσκεται πάνω στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας και επιζών της σφαγής που στοίχισε τη ζωή σε 64 συγχωριανούς του, στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Εκείνη την ημέρα, μέλη της Χαμάς εισέβαλαν στο χωριό, σκότωσαν, λεηλάτησαν και πυρπόλησαν. Οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας χρειάστηκαν δύο ημέρες για να ανακτήσουν τον έλεγχο του κιμπούτς, έπειτα από σφοδρές μάχες στις οποίες σκοτώθηκαν 19 στρατιώτες. Εκτός από τους νεκρούς, 18 κάτοικοι του Κφαρ Άζα απήχθησαν και μεταφέρθηκαν με τη βία στη Γάζα. Από αυτούς, οι 16 επέστρεψαν ζωντανοί, οι άλλοι δύο πέθαναν στην αιχμαλωσία.
Kfar Aza kibbutz holds memorial for those killed on October 7, 2023 https://t.co/EA6DcwyETU
— Reuters (@Reuters) October 16, 2025
Σήμερα, ανήμερα της επίσημης ημέρας μνήμης της 7ης Οκτωβρίου, κάτοικοι του Κφαρ Άζα συναντήθηκαν στο τοπικό κοιμητήριο για μια τελετή προς τιμή των θυμάτων. Οι επιζώντες διάβασαν τα ονόματα των 64 νεκρών. Στον ουρανό, ο θόρυβος των ελικοπτέρων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών σκέπαζε ανά διαστήματα τις φωνές τους.
«Βρισκόμουν στο κιμπούτς στις 7, παρά τον χρόνο που πέρασε, δεν ξεχνιέται ο πόνος. Όμως αυτή είναι η πραγματικότητα, δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό, πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον πόνο, όμως ότι ξέρουμε πως όλοι οι όμηροι, εκτός από δύο, επέστρεψαν ζωντανοί, μας επιτρέπει να συνεχίσουμε» είπε ο Σβάρτσμαν στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Στην Ιερουσαλήμ, στην επίσημη τελετή για τη δεύτερη επέτειο της επίθεσης, ένας δαυλός ανάφτηκε στη μνήμη ενός ζευγαριού που σκοτώθηκε στο κιμπούτς, της Σίβαν Ελκάμπετζ και του Ναόρ Χασιντίμ. Ο πατέρας της νεαρής κοπέλας, ο Σίμον Ελκάμπετζ, είπε ότι η είδηση της επιστροφής των τελευταίων ζωντανών ομήρων, «του ξαναδίνει ελπίδα». Έσπευσε όμως να προσθέσει ότι «θα πρέπει να περιμένουμε την επιστροφή όλων των νεκρών ομήρων».
Το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς ότι παραβίασε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, με βάση την οποία θα έπρεπε να παραδώσει όλους τους ομήρους, νεκρούς και ζωντανούς, το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα.
Η παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση απελευθέρωσε όντως τους 20 ζωντανούς ομήρους αλλά από τη Δευτέρα και μετά δεν έχει παραδώσει παρά μόνο εννέα από τις 28 σορούς που κρατά ακόμη. Το Φόρουμ των Οικογενειών των ομήρων κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση να καθυστερήσει την εφαρμογή της συμφωνίας εκεχειρίας, όσο δεν παραδίδονται οι νεκροί.
«Δεν έχουμε το δικαίωμα να φύγουμε από τη Γάζα, μέχρι να ενταφιαστεί και ο τελευταίος όμηρος» είπε ο Ελκάμπετζ ενώ οι κάτοικοι του κιμπούτς συγκεντρώνονταν γύρω από τους τάφους αφήνοντας λίγα λουλούδια ή πέτρες, όπως επιβάλλει η εβραϊκή παράδοση.
Η Μπατία Χολίν, που έζησε 50 χρόνια στο κιμπούτς, δεν κρύβει τη θλίψη της για «τους 64 δολοφονημένους φίλους» και δυσκολεύεται να δει με αισιοδοξία το μέλλον. «Δεν έχω πλέον σπίτι για να επιστρέψω, θα χρειαστούν περισσότερα από δύο χρόνια και είναι πολύ δύσκολο», είπε.
Ελάχιστοι κάτοικοι του Κφαρ Άζα έχουν επιστρέψει στο κιμπούτς. Οι εργασίες ανοικοδόμησης έχουν ξεκινήσει, αλλά οι ζημίες ήταν τεράστιες.
Τον Απρίλιο του 2025 στο κιμπούτς εγκαινιάστηκε μια νέα συνοικία με 16 κτίρια κατοικιών «για τη νέα γενιά». Η προηγούμενη συνοικία των νέων καταστράφηκε εντελώς στην επίθεση της Χαμάς.
Ο 40χρονος Σβάρτσμαν ζει εκεί με τη σύζυγό του και τα δύο τους παιδιά. Η σύζυγός του έχασε τους γονείς της στην επίθεση. Κάποιοι από τους κατοίκους «ζουν εδώ και πολλές γενιές» στην κοινότητα, «εδώ είναι το σπίτι τους, θα επιστρέψουν», δηλώνει με βεβαιότητα.
