Η στεγαστική κρίση στο επίκεντρο της ΕΕ - Τι ισχύει για την Ελλάδα
Shutterstock
Shutterstock

Η στεγαστική κρίση στο επίκεντρο της ΕΕ - Τι ισχύει για την Ελλάδα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει κανόνες για την αντιμετώπιση του «τεράστιου προβλήματος» των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων μέσω πλατφορμών, καθώς επιδιώκει να αντιμετωπίσει την «κοινωνική κρίση» των ανθρώπων που δυσκολεύονται να βρουν σπίτι που να μπορούν να αντέξουν οικονομικά, δήλωσε ο πρώτος επίτροπος στέγασης στην ιστορία της ΕΕ.

Σε συνέντευξή του στον Guardian και σε άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, ο Νταν Γέργκενσεν είπε ότι ήρθε η ώρα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις Βρυξέλλες να λάβουν σοβαρά υπόψη το ζήτημα της στέγασης.

«Αν δεν αντιμετωπίσουμε σοβαρά αυτό το πρόβλημα και δεν αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για κοινωνικό ζήτημα που χρειάζεται δράση, τότε … οι αντιευρωπαίοι λαϊκιστές θα κερδίσουν», δήλωσε, προσθέτοντας ότι μέχρι στιγμής οι Βρυξέλλες «απέτυχαν να ανταποκριθούν» σε ορισμένα από τα βασικά στοιχεία της στεγαστικής κρίσης.

Ο Γέργκενσεν, Δανός σοσιαλδημοκράτης, έχει αναλάβει να διαμορφώσει το πρώτο σχέδιο της ΕΕ για προσιτή στέγαση, το οποίο αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τον Δεκέμβριο. Όπως είπε, η δημοσίευση επισπεύστηκε από το 2026, λόγω της «επείγουσας κοινωνικής κρίσης». 

Παραδοσιακά, οι Βρυξέλλες δεν εμπλέκονταν στην πολιτική για τη στέγαση, όμως ο Γέργκενσεν υποστήριξε ότι πρόκειται για ζήτημα που αφορά και την Ευρώπη. 

«Το επερχόμενο σχέδιο για τη στέγαση θα καλύπτει τομείς όπου είναι σαφές ότι η στέγαση αποτελεί ευρωπαϊκή αρμοδιότητα και όπου μέχρι τώρα έχουμε αποτύχει να ανταποκριθούμε», είπε.

Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω Airbnb και άλλων ιστοσελίδων έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και έχουν κατηγορηθεί ότι αυξάνουν τα ενοίκια και μετατρέπουν τις κατοικημένες γειτονιές σε τουριστικές ζώνες. Ο Γέργκενσεν δήλωσε ότι οι βραχυχρόνιες ενοικιάσεις αποτελούν «τεράστιο πρόβλημα σε πολλές πόλεις», χωρίς όμως να κατονομάσει συγκεκριμένες πλατφόρμες ή να αναφερθεί σε λεπτομέρειες των προτάσεων.

Σημειώνεται ότι μεταξύ 2010 και 2023, οι τιμές κατοικιών στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 48% και τα ενοίκια κατά 22%, την ώρα που ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 36%, σύμφωνα με την Eurostat. Ορισμένοι ενοικιαστές και υποψήφιοι αγοραστές είδαν πολύ μεγαλύτερες αυξήσεις: την ίδια περίοδο, τα ενοίκια στην Εσθονία αυξήθηκαν κατά 211%, στη Λιθουανία κατά 169% και στην Ιρλανδία κατά 98%.

Μέχρι το 2023, σχεδόν το 9% του πληθυσμού της ΕΕ δαπανούσε το 40% ή περισσότερο του διαθέσιμου εισοδήματός του για τη στέγαση - με το ποσοστό αυτό να ανέρχεται σε 29% στην Ελλάδα, 15% στη Δανία και 13% στη Γερμανία.

Η Επιτροπή, υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει στη διάθεσή της ορισμένες ιδέες που θα μπορούσαν να δοκιμάσουν τα όρια του ευρωπαϊκού δικαίου. Η Ισπανία σχεδιάζει φόρο 100% επί της αξίας των ακινήτων που αγοράζουν μη Ευρωπαίοι πολίτες, ενώ ορισμένοι ευρωβουλευτές ζητούν από την Κομισιόν να εξετάσει ενδεχόμενη απαγόρευση ξένων αγορών ακινήτων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρόσθεσε ο Γέργκενσεν, εξετάζει επίσης τρόπους για καλύτερη προστασία των δικαιωμάτων των ενοικιαστών, καθώς και τη χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων, ώστε να διευκολύνει τις κυβερνήσεις να επιδοτούν ή να παρέχουν φορολογικά κίνητρα σε εταιρείες στέγασης.