Η εξαναγκαστική μεταφορά πολιτών σε εδάφη ελεγχόμενα από φιλορώσους αυτονομιστές, που πραγματοποίησε η Ρωσία, χαρακτηρίστηκαν «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» από τη Διεθνή Αμνηστία.
«Παιδιά χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους (...) κατά παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», στηλιτεύει η ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε έκθεσή της, βασιζόμενη στις μαρτυρίες 88 Ουκρανών - σχεδόν όλοι επέστρεψαν σε περιοχές υπό ουκρανικό έλεγχο ή προσέφυγαν σε ευρωπαϊκά κράτη.
«Το γεγονός ότι χωρίστηκαν παιδιά από τις οικογένειές τους και αναγκάστηκαν άνθρωποι να απομακρυνθούν από τα σπίτια τους, να μεταφερθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, είναι περαιτέρω απόδειξη των ακραίων δεινών που προκάλεσε στους ουκρανούς αμάχους η ρωσική εισβολή», σχολιάζει η Ανιές Καλαμάρ, η γενική γραμματέας της Αμνηστίας, στο δελτίο Τύπου που συνοδεύει την μακροσκελή έκθεση.
«Η ελεεινή ρωσική τακτική των εξαναγκαστικών μετακινήσεων και του εκτοπισμού αποτελεί έγκλημα πολέμου. Η Διεθνής Αμνηστία εκτιμά πως πρέπει να γίνει αντικείμενο έρευνας για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», προσθέτει.
Οι άμαχοι που μίλησαν στη ΜΚΟ περιέγραψαν «καταχρηστικές διαδικασίες διαλογής» σε καταυλισμούς «φιλτραρίσματος», προσθέτοντας πως σε κάποιες περιπτώσεις υπήρξαν αυθαίρετες κρατήσεις, ακόμη και βασανιστήρια.
Σε μια από τις περιπτώσεις αυτές, γυναίκα χωρίστηκε από τον 11χρονο γιο της κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, κατόπιν τέθηκε υπό κράτηση και δεν ξαναείδε το παιδί της, καταγγέλλει η Αμνηστία. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που μίλησαν στην οργάνωση είναι από τη Μαριούπολη (νοτιοανατολικά), το 90% της οποίας ισοπεδώθηκε. Άλλοι από τις περιφέρειες Χάρκοβο, Λουγκάνσκ (ανατολικά), Χερσώνα και Ζαπορίζια (νότια).
«Οι περισσότεροι, ειδικά αυτοί από τη Μαριούπολη, περιέγραψαν συνθήκες εξαναγκασμού που σήμαιναν ότι δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να πάνε στη Ρωσία ή σε τομείς κατεχόμενους από τη Ρωσία», επισημαίνεται στην έκθεση. Οι εκτοπισμοί αυτοί αποτελούν «πιθανόν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», επιμένει η ΜΚΟ.
Αφού μεταφέρθηκαν στη Ρωσία, πολλοί κατήγγειλαν ότι υπέστησαν πιέσεις να ζητήσουν τη ρωσική υπηκοότητα.
Η Διεθνής Αμνηστία προκάλεσε τον Αύγουστο την οργή της κυβέρνησης της Ουκρανίας, επειδή κατηγόρησε τον στρατό της πως βάζει σε κίνδυνο αμάχους εγκαθιστώντας στρατιωτικές θέσεις ή υποδομές σε κατοικημένες περιοχές. Παρά τις επικρίσεις του Κιέβου και αναλυτών, η ΜΚΟ τόνισε πως εμμένει «στα συμπεράσματά της».
