Τουλάχιστον ένα άτομο σκοτώθηκε και δεκάδες αστυνομικοί τραυματίστηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες που ξέσπασαν κατά τη διάρκεια της νύχτας στο Περού εναντίον του προέδρου Χοσέ Χερί, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία πριν από λίγες ημέρες, σύμφωνα με την ανακοίνωση του γραφείου του κρατικού διαμεσολαβητή την Πέμπτη.
Η κυβέρνηση θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη Λίμα εντός των επόμενων ωρών και προετοιμάζει ένα πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης ανασφάλειας, δήλωσε ο πρωθυπουργός Ερνέστο Αλβάρεζ.
Οι διαδηλώσεις της Τετάρτης το βράδυ, που οργανώθηκαν από νεαρούς διαδηλωτές, εργαζόμενους στις μεταφορές και ομάδες πολιτών, ήταν οι τελευταίες μιας σειράς διαδηλώσεων κατά της διαφθοράς και της αυξανόμενης εγκληματικότητας, που οδήγησαν στην δραματική απομάκρυνση της πρώην προέδρου Ντίνα Μπολουάρτε την περασμένη Πέμπτη τα μεσάνυχτα.
Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε όλη τη χώρα, με εκατοντάδες να συγκρούονται με την αστυνομία έξω από το Κογκρέσο στη Λίμα.
Η αστυνομία έριξε δακρυγόνα, ενώ ορισμένοι διαδηλωτές πέταξαν πυροτεχνήματα, πέτρες και καύσιμα αντικείμενα.
«Όλοι πρέπει να φύγουν!» φώναζαν οι διαδηλωτές όταν έφτασαν στο Κογκρέσο και προσπάθησαν να γκρεμίσουν τα μεταλλικά φράγματα που προστάτευαν το κτίριο, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν συγκρούσεις.
Ένας 32χρονος άνδρας, ο Εντουάρντο Μαουρίσιο Ρουίζ, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης και ο θάνατός του θα διερευνηθεί, δήλωσε ο Φερνάντο Λοσάδα, εκπρόσωπος του γραφείου του Διαμεσολαβητή της χώρας.
Η εισαγγελία του Περού δήλωσε ότι ο Ruiz πέθανε μετά από πυροβολισμό.
Αργότερα την Πέμπτη, ο επικεφαλής της εθνικής αστυνομίας του Περού (PNP), Όσκαρ Αριόλα, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο Λουίς Μαγκαγιάνες, μέλος της αστυνομικής δύναμης, είχε δεχτεί σωματική επίθεση και είχε πυροβολήσει. Ο Αριόλα πρόσθεσε ότι ο Μαγκαγιάνες νοσηλευόταν στο νοσοκομείο και είχε απομακρυνθεί από τα καθήκοντά του.
Ο Χερί εξέφρασε τη λύπη του για τον θάνατο του Ρουίζ σε μια ανάρτηση στο X, λέγοντας ότι ο θάνατος θα διερευνηθεί «αντικειμενικά». Κατηγόρησε για τη βία «παραβάτες που διείσδυσαν σε μια ειρηνική διαδήλωση για να σπείρουν το χάος».
«Θα τους επιβληθεί το πλήρες βάρος του νόμου», έγραψε.
Υποσχέσεις για αναμόρφωση της αστυνομίας
Αφού παρευρέθηκε σε μια συνάντηση για τις διαμαρτυρίες στο Κογκρέσο το απόγευμα της Πέμπτης, ο Χερί δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι θα ζητήσει από το Κογκρέσο «αρμοδιότητα να νομοθετεί σε θέματα δημόσιας ασφάλειας».
Πρόσθεσε ότι ένα από τα επίκεντρα θα είναι η αναμόρφωση των φυλακών, αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.
Μιλώντας στο Κογκρέσο αμέσως μετά, ο νεοδιορισμένος υπουργός Εσωτερικών Βισέντε Τιμπούρσιο δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα προωθήσει μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση της εθνικής αστυνομίας, προσθέτοντας ότι 89 αστυνομικοί και 22 πολίτες τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης και 11 άτομα συνελήφθησαν.
Οι διαδηλώσεις της Τετάρτης ήταν ενδεικτικές για το πώς θα εξελιχθεί η νεοσύστατη προεδρία του Χερί, η οποία λήγει τον επόμενο Ιούλιο λόγω των προγραμματισμένων εκλογών.
Ο 38χρονος Χερί έχει υποσχεθεί να θέσει την καταπολέμηση του εγκλήματος ως πρώτη προτεραιότητα, αλλά ο ίδιος έχει αντιμετωπίσει μια σειρά από σκάνδαλα, συμπεριλαμβανομένων κατηγοριών για διαφθορά και μιας έρευνας για σεξουαλική επίθεση που έχει πλέον αρχειοθετηθεί. Ο ίδιος έχει αρνηθεί κάθε παράνομη πράξη και στις δύο υποθέσεις και έχει εκφράσει την προθυμία του να συνεργαστεί με οποιαδήποτε έρευνα για διαφθορά.
Η Μπολουάρτε αντιμετώπισε εκτεταμένες διαμαρτυρίες μετά την ανάληψη της εξουσίας στα τέλη του 2022, που οδήγησαν σε δεκάδες θανάτους και σε πτώση της δημοτικότητάς της, η οποία κυμάνθηκε μεταξύ 2% και 4% τις ημέρες που προηγήθηκαν της απομάκρυνσής της.
Το Κογκρέσο – το οποίο ηγούνταν ο Χερί πριν γίνει πρόεδρος – είναι σχεδόν εξίσου μη δημοφιλές, με ποσοστό αποδοχής κάτω του 10%.