Η καθαριότητα είναι μια από τις πιο σοβαρές αρμοδιότητες των δήμων, σωστά; Χρήσιμες όλες οι υπηρεσίες τους, αλλά αν οι δρόμοι ή τα πεζοδρόμια μοιάζουν με χωματερές κι αν οι σκουπιδοτενεκέδες ξεχειλίζουν από σκουπίδια, να βράσω όλες τις υπόλοιπες αρμοδιότητες των δημάρχων. Όπερ, οι αντιδήμαρχοι καθαριότητας κάθε δήμου είναι ίσως το κρισιμότερο πόστο κάθε δημοτικής αρχής. Και ξέρετε ποιοι αντιδήμαρχοι καθαριότητας θεωρούνται επιτυχημένοι;
Αυτοί που ξυπνάνε πέντε το πρωί κ αντί να πάνε στο γραφείο τους, παίρνουν σβάρνα τους δρόμους αιφνιδιάζοντας τα απορριμματοφόρα που μαζεύουν τα σκουπίδια και τους οδοκαθαριστές με τα καροτσάκια που σαρώνουν δρόμους, πεζοδρόμια και πεζόδρομους.
Διότι τα πληρώματα των αμαξιών και οι μεμονωμένοι οδοκαθαριστές το συνηθίζουν να την αράζουν για καφέ, να κάνουν στάση στο σούπερ μάρκετ για να ψωνίσουν ή απλώς να κάθονται σε κάθε τρίτο παγκάκι για να φουμάρουν ένα τσιγαράκι.
Ξέρω τι θα σκεφτούν κάποιοι από σας, αναγνώστες μου. «Άσε μας ρε δημοσιογράφε, που από την άνεση και την καθαριότητα του γραφείου σου κατακεραυνώνεις εργαζόμενους που μαζεύουν με τα χέρια τους το βρώμικο σκουπίδι σου.» Να το δεχτώ, αλλά δεχτείτε κι εσείς ότι υπάρχουν δήμοι που λάμπουν και δήμοι που ζέχνουν. Πλην πάνω-κάτω, όλοι έχουν και το ίδιο προσωπικό και τον ίδιο μηχανολογικό εξοπλισμό. Άρα πού καταλήγουμε; Ότι κυρίως είναι θέμα διοίκησης.
Τι μ’ έπιασε και τα γράφω αυτά, θα αναρωτηθείτε. Αφορμή ήταν ένα ρεπορτάζ του τοπικού καναλιού Dictyo TV, για τον δήμο Σερρών. Το 2022 ο δήμος αγόρασε πέντε ηλεκτρικά χειραμαξίδια καθαριότητας, υπερσύγχρονα, εύχρηστα και πολύ αποτελεσματικότερα από τη σκούπα και το φαράσι του οδοκαθαριστή, κάτι σαν μεγάλες ηλεκτρικές σκούπες που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να καθαρίζουν δρόμους, ρείθρα, χαντάκια και πεζοδρόμια. Το κόστος τους ήταν 1,5 εκατομμύρια ευρώ.
Τα μηχανήματα αυτά παρουσιάστηκαν το 2022 σε μια επίσημη τελετή κι ύστερα τα έκλεισαν σε μια αποθήκη και δεν τα δούλεψαν ποτέ. Γιατί; Διότι οι εργαζόμενοι του δήμου υποψιάζονται ότι έχουν ενσωματωμένο GPS, άρα η υπηρεσία θα ξέρει κάθε στιγμή που βρίσκονται και τι αποστάσεις έχουν διανύσει κατά τη διάρκεια κάθε βάρδιας. Οπότε αποφάσισαν ότι δεν θα τα δουλέψουν.
Προσέξτε. Αποφάσισαν. Μόνοι τους και με το έτσι θέλω. Κι αφού οι εργαζόμενοι αποφάσισαν, το 1,5 εκατομμύριο ευρώ των δημοτών παροπλίστηκε σε μια αποθήκη.
Και η δημοτική αρχή τι κάνει; Αντί να πει στους υπαλλήλους της «είτε τα δουλεύετε, είτε απολύεστε», διαπραγματεύεται μαζί τους επί τρία χρόνια «ψάχνοντας μια μέση λύση», όπως είπε ο αρμόδιος αντιδήμαρχος στο κανάλι που έκανε το ρεπορτάζ. Πλην λύση δεν βρίσκεται. Ο δήμαρχος διαβεβαιώνει τους υπαλλήλους του ότι τα μηχανήματα δεν έχουν πάνω τους GPS, όμως εκείνοι …δεν τον πιστεύουν. Κι αφού δεν τον πιστεύουν, τα αμαξίδια σκουριάζουν άπραγα σε μια αποθήκη.
Για να είμαι ακριβοδίκαιος, αναφέρω και τις δικαιολογίες που άκουσα. Δεν υπάρχει φορτιστής στο κέντρο της πόλης. (Οποιοσδήποτε πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας, τον τοποθετεί μέσα σε μία ώρα). Δεν βρίσκουν ισόγειο χώρο κάπου στο κέντρο για να τα παρκάρουν όταν δεν δουλεύουν. (Ολόκληρος δήμος δεν βρίσκει έναν χώρο τριάντα τετραγωνικών μέσα στην πόλη του). Αν τα αποθηκεύουν έξω απ’ την πόλη, ο δήμος δεν έχει τρέιλερ για να τα κουβαλά μέσα. (Έδωσαν 1,5 εκατομμύριο για να τα αγοράσουν, αλλά 500 ευρώ για ν’ αγοράσουν τρέιλερ δεν δίνουν. Αστεία πράγματα.)
Όλα αυτά είναι μπούρδες φυσικά. Τα (ανύπαρκτα) GPS είναι το θέμα και κανένα άλλο. Ούτε τα αμαξίδια είναι βαρέα ή δύσχρηστα, στους διπλανούς δήμους δουλεύουν κανονικά και κάνουν εξαιρετική δουλειά. Ένας παραδιπλανός δήμαρχος, μάλιστα, που παρακολουθούσε το ρεπορτάζ, πήρε τηλέφωνο και είπε «αντί να τ’ αφήνουν να σκουριάζουν, να μου τα δώσουν εμένα που ήδη δουλεύω μερικά κι έχω ανάγκη για περισσότερα».
Δεν έχω ιδέα ούτε ποιος είναι ο δήμαρχος Σερρών, ούτε πολιτικά τι πρεσβεύει, ούτε τι πράττει στα υπόλοιπα ζητήματα του δήμου του. Μήτε τον ξέρω τον άνθρωπο, μήτε έχω αντίληψη για το συνολικό του έργο. Μπορεί να είναι εξαιρετικός, και επί του θέματος τοποθετούμαι, με βάση όσα γνωρίζω από το ρεπορτάζ. Και τοποθετούμαι, διότι σ’ αυτή την ιστορία των GPS των αμαξιδίων, αποκρυσταλλώνεται η κακοδαιμονία, η λάθος νοοτροπία και η κάκιστη λειτουργία μεγάλου κομματιού του ελληνικού κράτους.
Αυτό το εξωφρενικό «αποφασίσαμε να μην τα δουλέψουμε» δεν θα εκστομιστεί ποτέ σε ιδιωτική εταιρεία, πουθενά στην υφήλιο. Πλην του ελληνικού κράτους, στενού και ευρύτερου. Μετά ταύτα, έχει άδικο η κυβέρνηση να θεσπίσει την αξιολόγηση των οργανισμών από τους πολίτες;
Και θα ‘χει άδικο ο Λιβάνιος, κοιτάζοντας την αξιολόγηση της συγκεκριμένης υπηρεσίας του συγκεκριμένου δήμου, να πει «σας κόβω την χρηματοδότηση, μέχρι να συνέλθετε και να δουλέψετε σωστά»; Αμ η αντιπολίτευση; Που μιλά για «επικοινωνιακά τερτίπια γύρω από την αξιολόγηση»;
