Τιτιβίσματα υψηλής αισθητικής

Της Μαρίας Χούκλη

Καθημερινά επιβεβαιώνεται η βιτριολική παρατήρηση του Umberto Eco για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για την ακρίβεια επιτίμησε τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται.

Μη μου πείτε ότι δεν συμφωνείτε με τον αφορισμό του Ιταλού συγγραφέα: «Έδωσαν δικαίωμα λόγου σε λόχους ηλιθίων, οι οποίοι προηγουμένως δεν μιλούσαν παρά μόνο σε μπαρ, έπειτα από ένα ποτήρι κρασί. Τότε δεν έκαναν κακό στους υπόλοιπους. Εκεί κάποιος τους έκοβε την κουβέντα, ενώ τώρα έχουν το ίδιο δικαίωμα να μιλούν όσο και ένα βραβείο Νόμπελ».

Είμαι σίγουρη, ωστόσο, ότι ο Eco αν διάβαζε τα τιτιβίσματα στο Nein Quarterly, θα τα εξαιρούσε από τον γενικό απορριπτικό κανόνα του και θα τα επαινούσε.

Ο λογαριασμός ανήκει στον Eric Jarosinski, ο οποίος απέδειξε ότι το στενάχωρο πλαίσιο ενός tweet είναι υπεραρκετό ακόμη και για την πιο φιλοσοφημένη απόφανση. Έχει γράψει: «Στα Starbucks παραγγέλνω με το όνομα Godot. Μετά φεύγω». Ή «Είναι μια πολύ ωραία μέρα για να ανακαλύψετε τον αυθεντικό εαυτό σας. Και θα τον βρείτε αναζητώντας τον».

Αμερικανός ακαδημαϊκός με μακρές σπουδές και λατρεία για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία της πατρίδας του Goethe, ο καθηγητής Jarosinski μετέτρεψε το twitter σε πλατφόρμα ερεθιστικών αφορισμών. Τα ηλεκτρονικά χαϊκού που πληκτρολογεί σχεδόν καθημερινά δεν είναι εξυπνακισμοί, ατάκες του σορού ή κλεμμένα αποφθέγματα μεγάλων ανδρών και γυναικών. Πώς θα μπορούσε άλλωστε, έχοντας μελετήσει σε βάθος το έργο του Benjamin, του Marx, του Nietzsche, του Kafka και του Adorno, η φιγούρα του οποίου κοσμεί υπό μορφή καρτούν την προσωπική σελίδα του στο twitter. Είναι για την ακρίβεια το avatar του καθηγητή.

Από το 2012 που άνοιξε λογαριασμό στο νέο μέσο, το μετέτρεψε σε ιμάντα διάδοσης μικρών κειμένων του.

Αποκαλεί το Nein Quarterly «Επιτομή της Ουτοπικής Άρνησης». Αντιφατικός ορισμός, συμφωνεί και ο ίδιος με την παρατήρηση του δημοσιογράφου των LA Times. Στόχος του είναι να ειρωνευθεί και να αντιστρέψει τα κλισέ της πολιτικής, να καυτηριάσει τα σλόγκαν της ποπ κουλτούρας με ανάλαφρη διάθεση. Όχι πάντα.

Πολλά από τα τιτιβίσματα του Jarosinski θυμίζουν σύντομους φιλοσοφικούς αφορισμούς του 19ου αιώνα, πιο σαρκαστικά, περισσότερο κατηφή και με εμφανές πάνω τους το χαοτικό πνεύμα του 21ου αιώνα. Ιδού ένα από τα τελευταία του: «Μην ανησυχείς, κόσμε. Ο Τραμπ δεν θα εκλεγεί Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Θα εκλεγεί μετα-δημοκρατικός εταιρικός δικτάτορας. Όλων μας ».

Ο Jarosinski αξιοποιεί το διαδίκτυο και την επιδραστικότητά του για να παράξει λογοτεχνία.

Σημασία έχει να σκέφτεσαι. Και να μπορείς να διατυπώνεις μεστά και πρωτότυπα τον στοχασμό σου.

Γιατί όσο και αν εξελιχθεί η τεχνολογία, όσο και αν χρησιμοποιούμε πλέον σύμβολα προκειμένου να συνεννοηθούμε και να εκφράσουμε όλη την γκάμα των συναισθημάτων μας, εύκολα και τεμπέλικα, οι σκέψεις και οι λέξεις θα εξακολουθούν να έχουν υψηλή υπεραξία αισθητικής. Και γοητεία.

Ποια emoticons μπορούν να αποδώσουν τον διάλογο:

-Is it philosophy? Nein.
-Is it art? Nein.
-Please explain. Nein.