Τα πολύτιμα μαθήματα της κρίσης

Η συρρίκνωση της διάρκειας της τουριστικής περιόδου και η αβεβαιότητα σχετικά με την πληρότητα των ξενοδοχειακών και τουριστικών μονάδων, δεν έχουν θορυβήσει μόνο την κυβέρνηση, τους επαγγελματίες του τουρισμού και τις τράπεζες. Έχουν θορυβήσει, αν όχι τρομοκρατήσει και τις μικρές νησιώτικες κοινωνίες, που είχαν συνηθίσει να ζουν μόνο από τον καλοκαιρινό τουρισμό.

Είναι οι μικρές νησιώτικες κοινωνίες που δραστηριοποιούνται μόνο το καλοκαίρι, με βασική απασχόληση γύρω από τον τουρισμό. Είτε μέσω εποχιακής μισθωτής απασχόλησης σε ξενοδοχειακές μονάδες, είτε μέσω της εκμετάλλευσης μικρών ακινήτων μέσω των πασίγνωστων διαδικτυακών πλατφορμών τύπου Airbnb και Booking, είτε μέσω μικρομάγαζων πώλησης ειδών τουρισμού, μέσω οικοδομικών μικροεργασιών και επισκευών, μέσω μονάδων εστίασης, μέσω της εμπορίας νερού, καυσίμων, της παροχής βοηθητικών υπηρεσιών ελλιμενισμού σε σκάφη αναψυχής, μέσω της ενοικίασης σκαφών, οχημάτων, ομπρελών, υπηρεσιών εναλλακτικών τουριστικών δραστηριοτήτων και άλλων.

Η στρέβλωση της τρίμηνης επαγγελματικής, ημιεπαγγελματικής και ερασιτεχνικής απασχόλησης που προσφέρει επαρκή εισοδήματα για το σύνολο της χρονιάς, φτάνει και αυτή στο τέλος της, μαζί με τόσες άλλες. Με την διαφορά, ότι η αλλαγή σε αυτήν την μέχρι πρότινος βεβαιότητα και η προσγείωση στη νέα πραγματικότητα, δεν αποτελεί απότοκο ώριμης σκέψης ή σταδιακής προσαρμογής. Αλλά μια αναγκαιότητα που προκύπτει μέσα από την κρίση.

Μια διέξοδος είναι η αναζήτηση τρόπων επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Όμως αυτή η αναζήτηση, απαιτεί συνδυασμό κινήσεων με άλλους φορείς. Γεγονός που καθιστά την έκβαση αβέβαια, εφ’ όσον tα θέματα των ακτοπλοϊκών και αεροπορικών συγκοινωνιών, η συχνότητα των δρομολογίων, οι συνεργασίες και οι συμβάσεις με τους tour operators δεν επιλύονται εύκολα. Έτσι φαίνεται, ότι αρκετοί θα επιστρέψουν στην αγροτική παραγωγή με νέους όρους και μεθόδους, στα κτηνοτροφικά προϊόντα και στην μεταποίηση.

Το μόνο σίγουρο είναι, ότι η συνταγή «3 μήνες δουλειά και 9 μήνες καφενείο» που για χρόνια λειτουργούσε, έφτασε στο τέλος της. Τα νέα από την βόρειο Ελλάδα, συνηγορούν απόλυτα σε αυτό. Μετά από σχεδόν 30 χρόνια, επανεμφανίστηκαν Έλληνες εργάτες γης, στην συγκομιδή φρούτων στις πεδιάδες της Μακεδονίας. Οι Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις των παραγωγών Ημαθίας και Πέλλας, αναζητώντας εργάτες στα χωράφια για τη συγκομιδή των φρούτων, το αραίωμα των κλαδιών, τις μονάδες διαλογής και τα κονσερβοποιεία, βρίσκουν ανταπόκριση από τον εγχώριο πληθυσμό.

Και αυτό διότι μέχρι και πέρσι, το 90% των εποχιακών εργατών ήταν Αλβανικής καταγωγής, που λόγω του covid-19 και του κλεισίματος των συνόρων, δεν μπορούν να έρθουν στην χώρα μας για να εργασθούν. Η κυβέρνηση διευκολύνει την απασχόληση του ντόπιου πληθυσμού στις αγροτικές δραστηριότητες, μη διακόπτοντας την χορήγηση του επιδόματος ανεργίας, σε όσους ανέργους, απασχοληθούν αυτήν την περίοδο περιστασιακά στα χωράφια.

Και ενώ, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να ρυθμιστεί με διακρατική συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Αλβανία, το πλαίσιο της έλευσης και απασχόλησης 7.000 Αλβανών εποχιακών εργατών για 2 μήνες στην συγκομιδή των φρούτων, μέσω της χρήσης τεστ, θερμομετρήσεων και πιθανότατα 14ημερης καραντίνας, ώστε να μην υπάρξει κίνδυνος μετάδοσης του covid-19, την περασμένη εβδομάδα παρακολουθήσαμε την πρώτη «στάση εργασίας» αλλοδαπών εργατών γης.

Σημείο των καιρών και αυτό. Οι αλβανικής καταγωγής εργάτες έκαναν «στάση εργασίας» από τα χωράφια, ζητώντας αύξηση του μεροκάματού τους στα 30 ευρώ καθαρά. Το κατώτερο ημερομίσθιο βρίσκεται στα 29 ευρώ, το οποίο σημαίνει ότι η καθαρή αμοιβή ανέρχεται στα 26 ευρώ. Ποιος θα το πίστευε πριν από κάποιους μήνες, ότι ο Αλβανοί εργάτες γης θα διεκδικούσαν υψηλότερες αποδοχές και ότι θα υπήρχε ανταγωνισμός από Έλληνες, που παρέμεναν ανενεργοί και επιδοτούμενοι από το επίδομα ανεργίας;

Ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς. Και θα βρεθούμε μάρτυρες, μπροστά σε σημαντικές και γρήγορες μεταβολές. Η κρίση μας δίνει πολύτιμα μαθήματα και ανοίγει προοπτικές και εναλλακτικές, που τις είχαμε καταχωνιάσει σε κάποια σκοτεινά συρτάρια της μνήμης μας.

Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.

Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.