Πνευματικά δικαιώματα: Η τρύπια βάρκα της «αυτοδιαχείρισης»

Πνευματικά δικαιώματα: Η τρύπια βάρκα της «αυτοδιαχείρισης»

Ειδικού Συνεργάτη 

Οι αποκαλύψεις στον χώρο των πνευματικών δικαιωμάτων δεν έχουν τέλος, καθώς άλλο ένα σκάνδαλο έρχεται να προστεθεί σε αυτό της ΑΕΠΙ, της οποίας η άδεια ανακλήθηκε από το ΥΠΠΟ τον προπερασμένο Μάιο. Η «Αυτοδιαχείριση» υποτίθεται πως θα ήταν η διάδοχη κατάσταση -όμως, όπως αποδεικνύεται από το πόρισμα της έκθεσης της Ernst and Young που παρήγγειλε η προηγούμενη υπουργός κα Μυρσίνη Ζορμπά, η διαχειριστική τρύπα στα οικονομικά του οργανισμού είναι αναλογικά ακόμη μεγαλύτερη αν λάβουμε υπόψη μας το μέγεθος του κάθε οργανισμού!

Η εξονυχιστική έρευνα φαίνεται πως ολοκληρώθηκε λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, χωρίς να παρθούν δραστικά μέτρα από την απερχόμενη πολιτική διοίκηση.

Η «Αυτοδιαχείριση» δεν είναι μια ιδιωτική εταιρεία αλλά συνεταιριστικός οργανισμός που ανήκει θεωρητικά στους ίδιους τους δημιουργούς-μέλη του. Φαίνεται όμως πως στο κρίσιμο χρονικό διάστημα (αλλά και τα προηγούμενα χρόνια) ο Γιάννης Γλέζος, ο οποίος εκτός από πρόεδρος ήταν και γενικός διευθυντής του Οργανισμού, είχε τον απόλυτο έλεγχο, ρυθμίζοντας έως και το σύστημα των διανομών. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο πόρισμα, το ποσό προς διανομή για το επίμαχο διάστημα «καταχωρήθηκε χειροκίνητα έπειτα από υπόδειξη του γενικού διευθυντή»! 

Εύλογα διερωτάται κανείς με ποια λογική δικαιοσύνης και ποια αξιόπιστα κριτήρια μοιράζονταν κατά πώς φανερώνει το πόρισμα οι προκαταβολές σε λίγους συγκεκριμένους δικαιούχους (ακόμα και μέλη του Δ.Σ.).

Αναπάντητα και πολλά ερωτήματα προκύπτουν επίσης για αναδρομικές πληρωμές που φέρεται να έγιναν από τηλεοπτικούς σταθμούς προς τον οργανισμό. Τα σχετικά ποσά δαπανήθηκαν σε αδιαφανή κόστη και διακανονισμούς, σε πολλές περιπτώσεις χωρίς παραστατικά και πιθανότατα μέσω υπερτιμολογήσεων. Ενδεικτικά: Μέλη του Δ.Σ. της «Αυτοδιαχείρισης» ήταν παράλληλα και μέλη του Δ.Σ. της εταιρείας Πολιτιστική Δράση ΕΜΣΕ που εμφανίζεται να λαμβάνει 78.304€ στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Άλλωστε, από τις εισροές των καναλιών προς τον οργανισμό  (που στο μεταξύ αυξήθηκαν) τελικά δεν έφθασε μέχρι το τέλος του 2018 στους δικαιούχους ούτε ένα ευρώ...

Σε μετωπική σύγκρουση εν τω μεταξύ βρίσκεται η «Αυτοδιαχείριση» και με τους δημιουργούς που εγκατέλειψαν τον οργανισμό τον προηγούμενο Φεβρουάριο και αποτελούσαν την πλειονότητα του ελληνικού ρεπερτορίου της «Αυτοδιαχείρισης».

Οι τελευταίοι υποστήριξαν, εμμέσως πλην σαφώς, πως οι ξένοι οργανισμοί που ανέθεσαν την εκπροσώπηση του ρεπερτορίου τους το 2018 στον οργανισμό, δανειοδοτώντας τον μάλιστα, ανέλαβαν και τον de facto έλεγχό του, εξασφαλίζοντας ένα ιδιότυπο καθεστώς εσωτερικής αμνηστίας για τον πρώην διευθυντή και πρόεδρο... 

Έλλειμμα 303.152 ευρώ 

Έπειτα από δύο κερδοφόρες χρονιές, τελικά η «Αυτοδιαχείριση» έκλεισε τα βιβλία της ξανά με ζημιές και έλλειμμα 303.152€ (που ουσιαστικά καλύφθηκε με χρήματα κυρίως των ίδιων των δημιουργών που είχαν αποχωρήσει από τον οργανισμό και είδαν τα χρήματα τους να θυσιάζονται υπέρ πίστεως και γενικής διεύθυνσης για τις ατασθαλίες του παρελθόντος). Αποκαλύπτεται επίσης πως ο πρώην γενικός γραμματέας και πρόεδρος δέσμευσε τον οργανισμό με συμβόλαια με τους μεγάλους τηλεοπτικούς σταθμούς και τις συνδρομητικές πλατφόρμες που τον εμπόδιζαν να πληρωθεί για τα δικαιώματα των οργανισμών και των δημιουργών που τον εμπιστεύτηκαν για το 2018. Έτσι, τόσο οι ξένοι όσο οι Έλληνες τεχνοκράτες που έφτιαξαν το επιχειρηματικό πλάνο της «Αυτοδιαχείρισης» βρέθηκαν εγκλωβισμένοι σε έναν προβληματικό οργανισμό.

Πέρα από τα αρνητικά ίδια κεφάλαια, υπάρχει και ένα ποσό οφειλόμενων δικαιωμάτων από το παρελθόν, τα οποία φαίνεται ότι ξεκίνησαν στα €237.732 και έπειτα από μια σειρά λογιστικές αλχημείες και εκκαθάριση προκαταβολών στους ίδιους δημιουργούς κάθε φορά, εξακολουθεί να είναι, σύμφωνα με τους ελεγκτές, €184.592 στο τέλος του 2017. Με βάση την ίδια αρχή εκκαθάρισης των προκαταβολών, το 2018 συμψήφισαν άλλες 22.000 και έτσι έχει μείνει ένα κενό €162.592, για τα οποία όμως δεν υπάρχουν χρήματα στα ταμεία για να πληρωθούν.

Η «παρηγορητική διανομή» που κατάφερε να εκταμιεύσει η «Αυτοδιαχείριση» προς τα μέλη της έπειτα από έναν χρόνο (!) ήταν τελικά μικρότερη από το άθροισμα των μισθών του γενικού διευθυντή της, του οικονομικού διευθυντή και του τοποτηρητή ξένου προσωρινού διευθυντή! 

To 70% χάθηκε στη διαδρομή... 

Εν κατακλείδι: Ο νόμος ορίζει πως τα έξοδα διαχείρισης του κάθε οργανισμού δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 20% των εσόδων του. Η ΑΕΠΙ καταχρηστικά έφτανε το συγκεκριμένο ποσοστό στο 35%... 

Αν υπολογίσουμε όμως πρόχειρα τη διαχειριστική τρύπα στην «Αυτοδιαχείριση» αθροιστικά με την υστέρηση στις διανομές, τελικά ούτε το 30% των εσόδων δεν αποδόθηκε στους δικαιούχους δημιουργούς! Ποσοστό άνω του 70% δυστυχώς χάθηκε στη διαδρομή...

Το πόρισμα της Ernst & Young είναι βαρύ και επιβεβαιώνει τη νοσηρότητα του συστήματος των πνευματικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα. Σημειωτέον πως η «Αυτοδιαχείριση» είναι ένας συνεταιρισμός χωρίς έγκυρο μητρώο μελών για χρόνια, γεγονός που ακυρώνει όλες τις διοικητικές αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων. Το πρόβλημα αυτό είχε αναδείξει προεκλογικά και ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας και επισύρει από μόνο του σοβαρότατες ποινές. Το βάρος πέφτει τώρα στους ώμους της νέας υπουργού Πολιτισμού, κας Μενδώνη. Θα έχει το ηθικό ανάστημα να καθαρίσει το ελληνικό τοπίο και να πάει το μαχαίρι στο κόκκαλο σε όσους αυθαιρετούν επάνω στην ελληνική αγορά; Μήπως πρέπει και κάποιος εισαγγελέας να ευαισθητοποιηθεί επιτέλους;

*Το άρθρο δημοσιεύεται ταυτόχρονα με τον Φιλελεύθερο της Δευτέρας 29 Ιουλίου