Νόμος Παρασκευόπουλου: Ένα έγκλημα διαρκείας

Νόμος Παρασκευόπουλου: Ένα έγκλημα διαρκείας

Του Βασίλη Γακόπουλου

Ο Νόμος 4322/2015, ευρέως γνωστός ως «Νόμος Παρασκευόπουλου», που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. του Απριλίου 2015 εισήγαγε (μεταξύ άλλων) διατάξεις ευνοϊκές για την αποφυλάκιση ή την υφ'όρων απόλυση κρατουμένων που έχουν εκτίσει μέρος της ποινής τους. Παραδείγματος χάριν, κρατούμενος στον οποίο έχει επιβληθεί ποινή κάθειρξης από 5 έως 10 ετών, έχει δικαίωμα να υποβάλει αίτημα υφ'όρων απόλυσης μετά την έκτιση μόλις των 2/5 της ποινής του.

Ασφαλώς, δεν επρόκειτο για το πρώτο νομοθέτημα με στόχο την αποσυμφόρυση των φυλακών, καθώς τέτοια είχαν κατατεθεί και στο παρελθόν από προηγούμενες κυβερνήσεις λόγω της ανεπάρκειας του ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος και της υπεραριθμίας κρατουμένων.

Υπάρχει, όμως, μια ουσιώδης διαφορά: όλα οι αντίστοιχοι νόμοι πριν τον Ν. 4322/2015 είχαν άμεση ισχύ και εφαρμόζονταν εφ'άπαξ με τη δημοσίευσή τους επιφέροντας αποτελέσματα στην απόλυση όσων κρατούμενων ήδη ενέπιπταν στις διατάξεις τους, σε αντίθεση με το «Νόμο Παρασκευόπουλου», του οποίου η διάρκεια έχει παραταθεί συνεχώς από τον Απρίλιο του 2015 έως και σήμερα, μετά και την πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργού Δικαιοσύνης Μ. Καλογήρου.

Επί Υπουργίας Σ. Κοντονή, προστέθηκαν εξαιρέσεις για όσους έχουν καταδικαστεί για ανθρωποκτονίες και βιασμούς, κάτι που φαίνεται δεν ήταν αρκετά αυτονόητο κατά την ψήφισή του το 2015, ενώ μόλις με τη νέα παράταση επέρχονται δύο ακόμη βελτιώσεις: Πρώτον, η έκτιση του υπολοίπου της προηγούμενης ποινής τους για όσους συλληφθούν να διαπράττουν εκ νέου αδικήματα και δεύτερον, η θέσπιση της δυνατότητας στα αρμόδια Δικαστικά Συμβούλια που αποφαίνονται επί των αιτήσεων να εξετάζουν την εγκυρότητα των πιστοποιητικών που προσκομίζουν οι αιτούντες, δυνατότητα που επίσης δεν υπήρχε μέχρι πρότινος (βλ. περίπτωση Φλώρου).

Είναι προφανές ότι σε 3,5 χρόνια ισχύος του νόμου και με περισσότερους από 12.000 κρατούμενους να έχουν κάνει χρήση των ευνοϊκών του διατάξεων, έχει αλλοιωθεί πλήρως κάθε έννοια αποτρεπτικού αλλά και σωφρονιστικού χαρακτήρα του συστήματος απονομής Ποινικής Δικαιοσύνης καθώς οι ποινές επιβάλλονται όπως πάντα αλλά η έκτισή τους στην πράξη διαφέρει.

Θα ήταν αδόκιμο να απαριθμήσω τα δεκάδες παραδείγματα βίαιων εγκλημάτων που έχουν διαπραγεί από πρώην κρατούμενους που βρέθηκαν ελεύθεροι χάρη σε αυτό το καθεστως, καθώς αυτά τα γνωρίζει μέχρι και ο εμπνευστής του Νόμου που σήμερα δηλώνει ευθαρσώς «δικαιωμένος» για το έργο του. Ο περιβόητος πλέον Νόμος αναμένεται να ισχύσει επ'αόριστον, μέχρι την ψήφιση των αλλαγών στον Ποινικό Κώδικα, για τις οποίες, φυσικά, οι κυβερνώντες έχουν αποδείξει στην πράξη με τις ιδεοληψίες τους πως είναι παντελώς ακατάλληλοι.

Ο Ν. 4322/2015, λοιπόν, από νόμο διαρκείας εξελίχθηκε σε ένα έγκλημα διαρκείας κατά της δημόσιας ασφάλειας αφού πήρε ένα υπαρκτό πρόβλημα, αυτό της υπερσυσσώρευσης κρατουμένων στις φυλακές, και δημιούργησε ένα ακόμη μεγαλύτερο, αφήνοντας ελεύθερους επικίνδυνους εγκληματίες. Προφανώς, το να δαπανηθούν χρήματα για επέκταση των σωφρονιστικών καταστημάτων, λειτουργία νέων ή καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων δεν ακουγόταν αρκετά ελκυστικό στους αυτόκλητους υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων του Σύριζα.

Απέναντι στη λογική των «εύκολων», αλλά στην πραγματικότητα οδυνηρών, λύσεων που ακολουθήθηκαν έως τώρα, η Πολιτεία καλείται να υπερασπιστεί την ασφάλεια των πολιτών, αντικρίζοντας κατάματα την αλήθεια. Και η αλήθεια είναι ότι αυτός ο νόμος πρέπει να καταργηθεί άμεσα, όπως δεσμεύτηκε ρητώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Είναι ήδη αργά και αποτελεί ένα λάθος που πληρώθηκε ακριβά, αλλά ευτυχώς πλησιάζει η ώρα που θα ανήκει στο παρελθόν, μαζί με τους εμπνευστές του.

Ο Βασίλης Γακόπουλος είναι δικηγόρος, μέλος της Κ.Ε. ΟΝΝΕΔ.