Μια ανάσα μακριά

Μια ανάσα μακριά

Του Αλέξανδρου Σκούρα

Σαν σήμερα, 12 Δεκεμβρίου του 1941, ο Χίτλερ διακήρυξε σε σύσκεψη ανώτερων αξιωματούχων του ναζιστικου κόμματος τον στόχο της εξόντωσης των Εβραίων. Το Ολοκαύτωμα που αποκαλύφθηκε σε όλη του την έκταση με την νίκη των συμμαχικών δυνάμεων κατέδειξε ότι ο στόχος αυτός δεν ήταν ένα ρητορικό σχήμα.

Οι πολιτισμένοι Γερμανοί, φορείς και προνομιακοί διαχειριστές του ευρωπαϊκού πολιτισμού, διέπραξαν ένα από τα πλέον απεχθή εγκλήματα της ανθρώπινης ιστορίας. Ανάμεσα στα πολλά και πολύτιμα διδάγματα που μπορεί και οφείλει κάθε άνθρωπος σήμερα να εξαγάγει από την ιστορία του Ολοκαυτώματος, ξεχωριστή θέση έχει η ανατριχιαστική αλήθεια πως απέχουμε μόλις μια ανάσα, από τη βαρβαρότητα και τον όλεθρο. Οι Stones περιγράφουν αυτή την πραγματικότητα στο γνωστό τους έπος “Gimme Shelter” με τους στίχους που τραγουδάει η η Merry Clayton στα δεύτερα φωνητικά: “rape, murder, is just a shot away”, δηλαδή ότι οι βιασμοί και οι φόνοι βρίσκονται μόνο έναν πυροβολισμό μακρυά.

Ο Ρόναλντ Ρήγκαν, πολιτικός της γενιάς που έζησε από πρώτο χέρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο συνόψισε επιγραμματικά αυτή την αλήθεια ως εξής: “Η εξάλειψη της ελευθερίας δεν ποτέ περισσότερο από μια γενιά μακρυά. Δεν την κληροδοτούμε στα παιδιά μας αυτομάτως. Πρέπει να αγωνιζόμαστε γι' αυτήν, να την προστατεύουμε, και να την τους την παραδίδουμε για να κάνουν κι αυτά το ίδιο”.

Όπως έγραψα χθες, τις μέρες που μας πέρασαν βρέθηκα στο Μαρόκο. Εκεί, είχα την ευκαιρία να δω συναγωγές που λειτουργούν ελεύθερα και ανοιχτά, χωρίς να χρειάζεται να τις φρουρούν άνθρωποι με αυτόματα όπλα - κάτι καθόλου αυτονόητο για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.

Είχα ακόμη την ευκαιρία να συνομιλήσω με μουσουλμάνους φίλους της ελευθερίας και να διαπιστώσω για μια ακόμη φορά πως δεν υπάρχει τίποτε το εγγενώς ασύμβατο μεταξύ της μουσουλμανικής πίστης και της υπεράσπισης της ατομικής ελευθερίας.

Για μια ακόμη φορά, οι φίλοι μου αυτοί μου υπενθύμισαν ότι για πολλούς αιώνες ο μουσουλμανικός κόσμος πρώτευε στις επιστήμες, τις τέχνες και τον πολιτισμό, καθώς και το ότι οι πρώτοι Ευρωπαίοι άποικοι στη Βόρεια Αμερική, οι Πουριτανοί, ήταν άνθρωποι με ηθικό κώδικα και στάση απέναντι στη γυναίκα παρόμοιο προς εκείνο του σημερινού ριζοσπαστικοποιημένου Ισλάμ. Οι φορείς της ανθρωπιστικής αρχής έχουν αλλάξει πολλές φορές στην πορεία της ιστορίας.

Τα πράγματα λοιπόν μπορούν πάντοτε να εξελιχθούν και προς τις δύο κατευθύνσεις. Οι φιλελεύθεροι άλλωστε δεν αποδεχόμαστε καμία ιστορική νομοτέλεια, κανέναν σιδερένιο νόμο της ιστορίας. Η απόλυτη καταστροφή, η κατάρρευση του πολιτισμού όπως τον εννοούμε και όλων των αξιών που συνδέονται με αυτόν, είναι πάντα μια ανάσα μακριά. Χρέος κάθε φιλελεύθερου ανθρώπου, είναι να δίνει με δέσμευση τον αγώνα για την εμπέδωση των κατακτήσεων μας στο πεδίο της ελευθερίας και τη συνεχή τους διεύρυνση. Εμείς, ο καθένας από μας, είμαστε το μόνο ανάχωμα.