Η μέρα της βιομηχανικής παραγωγής κρέατος έφτασε

O Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων, έχει κρούσει προ πολλού τον κώδωνα του κινδύνου, από την αύξηση των τιμών στα βασικά είδη διατροφής. Είναι υπαρκτό το δυστοπικό σενάριο, σύμφωνα με το οποίο, μεγάλο μέρος του πληθυσμού της γης δε θα έχει τη δυνατότητα στο μέλλον να αποκτήσει πρόσβαση σε πραγματική τροφή, παρά μόνο σε υποκατάστατα της.

Μέχρι το 2050, ο πληθυσμός της γης θα αγγίξει τα 10 δισεκατομμύρια, με αποτέλεσμα οι διατροφικές ανάγκες να αυξηθούν κατά 50%, λαμβανομένου υπ’ όψιν και του γεγονότος, ότι η υποχώρηση της φτώχειας στον πλανήτη, οδηγεί στην αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων. Είναι ένα ακόμα σημάδι που δείχνει ότι η οικονομική επιτυχία είναι δυνατόν να επιφέρει παρενέργειες. Παρ’ όλα αυτά, ο υποσιτισμός στον πλανήτη, έχει ως αποτέλεσμα μια ετήσια οικονομική ζημία της τάξεως των $2 τρισ. Ένα μη ευκαταφρόνητο μέγεθος, η διόγκωση του οποίου είναι δυνατόν να οδηγήσει σε μια κατάσταση εκτός ελέγχου και σε ένα σπιράλ αρνητικών εξελίξεων.

Ένα παράδειγμα που παρουσιάζει έμπρακτα την ανισορροπία, που αρχίζει να κλιμακώνεται στον πλανήτη, σχετίζεται με την παραγωγή του βόειου κρέατος. Ο ζωικός πληθυσμός των βοοειδών, ανέρχεται παγκοσμίως στα 1,5 δισεκατομμύρια. Κάθε ένα από αυτά τα ζώα έχει συγκεκριμένες ανάγκες σε γη για να βοσκήσει, καθώς και σε τροφή και νερό, που δεν έχουν όμως αμελητέα επίδραση στο περιβάλλον. Η παραγωγή βόειου κρέατος χρειάζεται 28 φορές τη γη και 11 φορές το νερό, από τη αντίστοιχη παραγωγή ισοβαρούς χοιρινού κρέατος ή πουλερικών. Μέχρι την αρχή της περασμένης δεκαετίας, η έκταση της των δασών που έπρεπε να δοθεί στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση για την εκτροφή βοοειδών, ξεπερνούσε σε ετήσια βάση την έκταση της Πορτογαλίας.

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας τροφίμων είναι η απάντηση στο διογκούμενο πρόβλημα. Η βιομηχανική παραγωγή τροφίμων, μεταξύ των οποίων και των υποκατάστατων του κρέατος, απαιτεί μεγάλες εγκαταστάσεις που θα συνοδεύονται από σημαντικότατες επενδύσεις, όχι μόνο σε ερευνητικό και εργαστηριακό περιβάλλον, αλλά στην κανονική γραμμή παραγωγής.

Η ανθρώπινη διατροφή σύντομα θα επαναπροσδιοριστεί. Οι επενδύσεις στην παραγωγή «μη κρέατος», που βασίζεται σε πρωτεϊνες φυτικής παραγωγής, μια παραγωγή που έχει ήδη αρχίσει να ξεπερνιέται, διοχετεύονται πλέον σε μονάδες που παράγουν «κύτταρα κρέατος», μέσα σε υγρά που παίζουν το ρόλο των αντίστοιχων αμνιακών. Η εξέλιξη της τεχνογνωσίας και των καινοτόμων λύσεων που καθημερινά εφευρίσκονται, έχει μειώσει ραγδαία το κόστος αυτής της βιομηχανικής παραγωγής μη συμβατικού κρέατος.

Για παράδειγμα, μέσα στην τελευταία επταετία η ολλανδική Mosa Meat που δραστηριοποιείται σε αυτόν τον τομέα, έχει καταφέρει να μειώσει το κόστος της εργαστηριακής παρασκευής αυτού του είδους κρέατος, κατά τέτοιο δραστικό τρόπο, που το προϊόν πλησιάζει στο να γίνει πλήρως εμπορεύσιμο. Με δυο λόγια, ένα Beef Burger είχε ξεκινήσει να έχει κόστος παραγωγής στα $250.000. Ενώ τώρα το κόστος έχει συρρικνωθεί στα $9. Και φυσικά, στόχος είναι να υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη αποκλιμάκωση του κόστους παραγωγής.

Πολλοί παρομοιάζουν τη διαφορά ανάμεσα στο βιομηχανικά παραγόμενο κρέας και στο κρέας από κτηνοτροφική παράγωγη, σαν τη διαφορά που υπήρχε προ ετών ανάμεσα στα μεταλλαγμένα και στα παραδοσιακά τρόφιμα και πιο πρόσφατα ανάμεσα στα οργανικά τρόφιμα και στα τρόφιμα των οποίων η παραγωγή είναι εκτεθειμένη σε λιπάσματα, και φυτοφάρμακα.

Και αν μας σοκάρει αυτή η πραγματικότητα που πλησιάζει, επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ένα συμβάν από το παρελθόν. Σε μια παρέμβαση της, προ ετών στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων, μια ευρωπαϊκή ΜΚΟ υποστήριζε ότι θα ήταν έγκλημα η χρήση γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού σε δυο χώρες της Αφρικανικής ηπείρου, που μαστίζονταν για δεκαετίες από την ανομβρία. Η ΜΚΟ είχε σηκώσει πανό μέσα στην αίθουσα και εκατοντάδες διαδηλωτών είχαν περικυκλώσει το μέγαρο, εντός του οποίου εξελισσόταν το συνέδριο.

Υπομονετικά, ο εκπρόσωπος της Αφρικανικής χώρας, αφού άκουσε τους πύρινους λόγους των οικολόγων, απάντησε με έναν ρεαλιστικό λόγο που συγκλόνισε το ακροατήριο. Είχε πει: «Όσην ώρα εμείς συζητάμε, ένα ολόκληρο χωριό πίσω στην πατρίδα μου, έχει πεθάνει από τη πείνα. Ο πληθυσμός έχει αυξηθεί, η γη παραμένει η ίδια σε έκταση, αλλά είναι πλέον πιο άνυδρη και σύντομα θα είναι άγονη. Αν δεν φυτέψουμε γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι, που να μπορεί να αντέξει στη ζέστη και να καρποφορήσει χωρίς βροχή, ο λιμός θα αφανίσει τη χώρα μου. Δεν έχω την πολυτέλεια να πω όχι, επειδή πιθανόν σε 30-40 χρόνια να υπάρξουν παρενέργειες, στον ανθρώπινο οργανισμό. Πρέπει να αντιμετωπίσω την πείνα στην χώρα μου, σήμερα»

Είναι φανερό ότι το βιομηχανικά παρασκευασμένο κρέας, σύντομα θα αποτελεί ένα ακόμα κρίκο στην προσπάθεια αποκατάστασης της σπασμένης διατροφικής εφοδιαστικής αλυσίδας. Γι’ αυτό και μεγάλοι επενδυτές, ήδη κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση.