Πόσες πιθανότητες έχεις να τελειώσεις το σχολείο αν γεννηθείς σε κάποιον από τους οικισμούς Ρομά ανά την επικράτεια; Πόσο πιθανό είναι να γλιτώσεις το γάμο από την παιδική ηλικία αν είσαι κορίτσι ή την παιδική εργασία αν είσαι αγόρι;
Κι αν αυτά τα ερωτήματα ακούγονται κάπως «βαριά» ας πάμε στα πιο «ελαφριά». Πόσο εύκολο είναι να τηρήσεις τα μέτρα για την πανδημία όταν μένεις σε κάποιο από τους οικισμούς Ρομά που δεν έχουν τρεχούμενο νερό και δεν μπορείς να πλύνεις ούτε τα χέρια σου;
Όλα τα παραπάνω τα απαντούν οι στατιστικές και οι μελέτες που έχουν γίνει από το ελληνικό κράτος και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για φαινόμενο γνωστό και μελετημένο.
Κι όμως, οι περισσότεροι γνωρίζουμε ελάχιστα για τους Έλληνες Ρομά, αρκετοί δεν έχουν καταλάβει καν ότι πρόκειται για Έλληνες πολίτες και δεν αναφερόμαστε στους ρατσιστές αλλά σε καλοπροαίρετους ανθρώπους που αγνοούν ότι οι Ρομά είναι Έλληνες που έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις με τους υπόλοιπους αλλά στην πράξη δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα.
Χθες, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και υπό την Αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας η Διεθνής Επετειακή Συνδιάσκεψη Ρομά 1971-2021 που διοργάνωσε η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά «ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ» και το κέντρο Νεότητας «Φάρος του κόσμου», με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821.
Με αφορμή τη συνδιάσκεψη αυτή είχαμε την ευκαιρία να πληροφορηθούμε τη δράση της οργάνωσης «Φάρος του Κόσμου» που ίδρυσε στο Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης ο Αρχιμανδρίτης Αθηναγόρας Λουκατάρης.
Οι ιστορίες των παιδιών του «Φάρου» είναι μυθιστορηματικές. Παιδιά που έχουν αρχίσει «από το -100», όπως το περιγράφει ο πατέρας Αθηναγόρας, βρίσκονται να σαρώνουν σε διαγωνισμούς ρομποτικής ή αθλητικές διοργανώσεις, να σπουδάζουν με υποτροφία, να φοιτούν σε σχολές μουσικής ή άλλες καλλιτεχνικές σχολές να μιλάνε άπταιστα ξένες γλώσσες και να διακρίνονται στην επιχειρηματικότητα.
Κι όλα αυτά, τα απίστευτα, γιατί βρέθηκε κάποιος, ο πατέρας Αθηναγόρας και οι συνεργάτες του και μηχανεύτηκαν τρόπους να τα κρατήσουν στο σχολείο αφού το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν αυτά τα παιδιά είναι ότι αναγκάζονται να το αφήσουν από το Δημοτικό προκειμένου να εργαστούν για να συνδράμουν τις οικογένειές τους.
Υπάρχουν κι άλλες ιστορίες παιδιών με παραβατική δράση που βρέθηκαν στη φυλακή αλλά η φυλακή δεν τα κατάπιε κι αυτό γιατί οι άνθρωποι του «Φάρου» τα έπεισαν ότι η θέση τους δεν είναι στον υπόκοσμο.
Όπως επεσήμανε στο χαιρετισμό της στη συνδιάσκεψη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η συγκυρία της πανδημίας «ωθεί την πολιτεία να επιταχύνει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την επίτευξη της κοινωνικής ένταξης, της ισότητας, της ενδυνάμωσης της συμμετοχής των Ρομά στη ζωή του τόπου μας».
Η ελληνική πολιτεία, το Υπουργείο Εργασίας και συγκεκριμένα η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας που είναι και ο επιτελικός φορέας δημόσιας πολιτικής για την κοινωνική ένταξη των Ρομά σε εθνικό επίπεδο επεξεργάζεται τη νέα Εθνική Στρατηγική Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά 2021-2030 καθώς και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021-2030, σύμφωνα με τις νέες κατευθύνσεις και προτεραιότητες, που έχουν τεθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το σημαντικότερο όμως είναι το μήνυμα που στέλνει σε όλους τους Έλληνες η οργάνωση «Φάρος του Κόσμου» και τα παιδιά της. Το έχει κωδικοποιήσει ο πατέρας Αθηναγόρας στη φράση «Η γνώση σπάει τα γκέτο».
Με αυτό το σύνθημα πορεύτηκε, με αυτό συνεχίζει το έργο του στο Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης αλλά στην πραγματικότητα εμπνέει κάθε άνθρωπο που βρίσκεται στο περιθώριο της κοινωνίας για λόγους που δεν έχουν να κάνουν μόνο με τη φυλή ή την καταγωγή του. Η γνώση πράγματι σπάει τα γκέτο.
Γι αυτό και η ποιότητα της Παιδείας στο δημόσιο σχολείο είναι σήμερα το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία. Το πρόβλημα απ’όπου ξεκινούν και καταλήγουν όλα. Και για το πρόβλημα αυτό δεν πρέπει να σταματήσουμε να γράφουμε, να συζητάμε, να πιέζουμε την κυβέρνηση να κάνει όσα έχει υποσχεθεί.
