H κολεκτίβα στη «Στοά Εμπόρων» απέτυχε. Ποιος πλήρωσε το λογαριασμό;

Τον Αύγουστο του 2018, ξεκινούσε το πρόγραμμα «Κατάστημα στο Κέντρο» - Πόλη², της ΕΑΤΑ ΑΕ του Δήμου Αθηναίων, στα πλαίσια της προώθησης της «κοινωνικής και αλληλέγγυας» επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το πρόγραμμα αφορούσε μεταξύ των άλλων και την αξιοποίηση των κλειστών καταστημάτων της «Στοάς των Εμπόρων», επί της οδού Βουλής.

Είχα αναφερθεί τότε, όχι μόνο στο πέταμα των χρημάτων από το παράθυρο, αλλά και στη στρεβλότητα της σκέψης της τότε κυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου, περί της επιχειρηματικότητας. Η πρόσκληση ενδιαφέροντος που είχε δημοσιευτεί, αλλά και το πνεύμα του όλου εγχειρήματος, θα έπρεπε να διδάσκονται στους φοιτητές των οικονομικών επιστημών και της διοίκησης επιχειρήσεων, ως προς το τι δεν πρέπει να γίνεται αν επιθυμούμε να δημιουργήσουμε επιχειρήσεις, θέσεις εργασίας, ανάπτυξη και πλούτο. Είναι προφανές ότι το όλο σκηνικό είχε στηθεί, απευθυνόμενο στην ομάδα ψηφοφόρων του σύριζα, που επιθυμούσαν να περάσουν ευχάριστα, ανέμελα  την ώρα τους, κάνοντας το χόμπι τους, εις βάρος όλων όσων επιθυμούν να εργασθούν και να επιχειρήσουν.

Περνώντας λίγες μέρες πριν το δεύτερο lockdown, από την Στοά των Εμπόρων, διαπίστωσα ότι και τα δώδεκα καταστήματα της στοάς που συνδέει την οδό Βουλής με την οδό Λέκκα, ήταν κλειστά και ότι η στοά είχε αποκτήσει ξανά τα τριτοκοσμικά χαρακτηριστικά της. Αυτό ήταν το τέλος ενός προαναγγελθέντος θανάτου ενός εγχειρήματος που δεν βασίστηκε στην επιχειρηματικότητα, αλλά σε ένα μοντέλο κολεκτίβας.

Η πρόσκληση ενδιαφέροντος, που τελούσε ουσιαστικά υπό την εποπτεία του κράτους, καθώς τα εμπλεκόμενα μέρη ήταν ο ΕΦΚΑ, ο Δήμος Αθηναίων, ο ΟΑΕΔ και το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των εποπτευόμενων φορέων, απευθυνόταν σε «φορείς της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας» καθώς και σε φορείς οι οποίοι, «αν και δεν ενέπιπταν τυπικά στην προηγούμενη κατηγορία, είχαν επί της ουσίας σαφή και δηλωμένο κοινωνικό σκοπό και αντίκτυπο».

Απευθυνόταν δηλαδή, σε όσους ήταν σε θέση να «τεκμηριώσουν τον κοινωνικό αντίκτυπο των δράσεων τους», να «παράγουν συγκεκριμένη τυπολογία προϊόντων» και να είναι «σε θέση να τεκμηριώσουν ότι διοχετεύουν τουλάχιστον το 50% των κερδών ή του πλεονάσματος για την επίτευξη του κοινωνικού σκοπού».

Και όλο αυτό το εγχείρημα που αποκτούσε ειδικό βάρος λόγω των βαρύγδουπων και εύηχων εκφράσεων που χρησιμοποιούσε, είχε ως αρχική χρονική διάρκεια τους 6 μήνες. Λες και υπήρχε περίπτωση να στηθεί, να λειτουργήσει και να αποκομίσει κέρδη ένα εταιρικό σχήμα μέσα σε 6 μήνες.

Η ασχετοσύνη των υπεύθυνων που σχεδίασαν αυτό το στημένο πανηγυράκι καθόριζε μέχρι και ωράριο λειτουργίας των επιχειρήσεων, αναφέροντας ρητά ότι  «οι χρήστες αναλάμβαναν την πλήρη λειτουργία του καταστήματος κατά το εγκεκριμένο ωράριο καταστημάτων, το οποίο ήταν: Δευτέρα, Τετάρτη, και Σάββατο 09:00-15:00 και Τρίτη, Πέμπτη 09:00-14:00/17:00-20:00». Όσον αφορούσε την χρονική διάρκεια μετά την περίοδο των πρώτων 6 μηνών, το καθεστώς των μισθώσεων και των λειτουργικών εξόδων, υπήρχε η ακόλουθη πρόβλεψη: «Η παραχώρηση των καταστημάτων στη Στοά Εμπόρων είναι για έξι (6) μήνες. Μετά την πάροδο αυτής της περιόδου, το ακίνητο επιστρέφει στη δικαιοδοσία του Ε.Φ.Κ.Α. Η Ε.Α.Τ.Α. Α.Ε. θα στηρίξει την προσπάθεια κατά τη διάρκεια της εξάμηνης συνεργασίας, χτίζοντας τεχνογνωσία και ορίζοντας συγκεκριμένη μεθοδολογία με τους «χρησάμενους» σχετικά με τη δημιουργία συνεργασίας μεταξύ των φορέων ΚΑΛΟ και του δημοσίου έργου.»

Και για να μην μπερδευτούν και υποβάλλουν αίτηση, κανονικοί νέοι επιχειρηματίες με business plans, με νέες ιδέες ή με ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις, η πρόσκληση ενδιαφέροντος στο τέλος υπενθύμιζε, πως όσοι επιθυμούσαν να υποβάλουν αιτήσεις για να ενταχθούν στο πρόγραμμα,  θα έπρεπε να ήταν είτε  «Επιχειρήσεις Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας (ΚΟΙΝΣΕΠ)», είτε «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ)».

Το πρόγραμμα αυτό της κυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου, μαρτυρούσε κατά πρώτον την παντελή έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα του επιχειρείν και κατά δεύτερον την προσπάθεια στησίματος ενός προγράμματος για τα δικά τους «αλληλέγγυα» παιδιά. Τελικά, στη στοά φιλοξενήθηκε ένας μουσικός και ενημερωτικός ραδιοφωνικός σταθμός που εξέπεμπε μέσω μεγάφωνων το πρόγραμμα του στο οικοδομικό τετράγωνο, 6-7 εργαστήρια και καταστήματα με εναλλακτικά κοσμήματα φτιαγμένα από απορρίμματα, ένας χώρος διδασκαλίας φλογέρας και 2-3 εργαστήρια ατομικής αυτοβελτίωσης.

Το αποτέλεσμα; H κολεκτίβα στη «Στοά Εμπόρων» απέτυχε, όπως ήταν αναμενόμενο. Όλες αυτές οι «επιχειρήσεις» έκλεισαν, τα χρήματα πετάχτηκαν στα σκουπίδια, ή μάλλον τα καρπώθηκαν κάποιοι επιτήδειοι. Την ίδια στιγμή που εκατοντάδες νέοι, με ιδέες ή με μικρές επιχειρήσεις προσπαθούσαν να σταθούν στα πόδια τους, η κυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου μέσω της απολύτως διεστραμμένης ιδέας που είχε περί επιχειρηματικότητας μοίραζε χρήματα στους «αλληλέγγυους».

Η σκέψη και μόνο, ότι αν δεν είχαν ηττηθεί στις εκλογές, αυτοί οι απίστευτοι τύποι θα διαχειριζόντουσαν σήμερα την κρίση και αύριο το ευρωπαϊκό πακέτο  ανασυγκρότησης της οικονομίας, γεννά μια σειρά από εφιάλτες.