Ένας Γερμανός φιλέλληνας στον κατοχικό Βόλο

Ένας Γερμανός φιλέλληνας στον κατοχικό Βόλο

Για όσους ζούνε στο Βόλο, το όνομα Σέφελ είναι λίγο πολύ γνωστό. Κάποιοι έχουνε δει το όνομα αυτό να αναγράφεται σε πινακίδα στο δρόμο και μεγάλη μερίδα του Βολιωτών έχουνε επισκεφτεί την αντιπροσωπεία αυτοκίνητων ‘’Σέφελ και ΣΙΑ ΕΠΕ’’. Πως λοιπόν ένα γερμανικό όνομα δεσπόζει στην κοινωνία του Βόλου με φωτεινά γράμματα; Δυστυχώς ο σημερινός μέσος Έλληνας πολίτης αγνοεί την ιστορία του είτε από άγνοια είτε από αδιαφορία. Αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας ο λαός της Μαγνησίας αγνοεί την ιστορία του ονόματος Σέφελ. Ενός ονόματος που προσέφερε τόσα πολλά, σαν άλλος Γερμανός φιλέλληνας Καρλ Κράτσαϊζεν. Ποιος ήταν όμως ο Γερμανός πρόξενος Έλμουντ Σέφελ;

Ο Έλμουντ Σέφελ ήρθε στη Ελλάδα για πρώτη φορά το 1905 με σκοπό να ασχοληθεί με το εμπόριο. Ήτανε ο πρώτος που έκανε εισαγωγή γεωργικών μηχανήματων στη Θεσσαλία. Έγινε πρόξενος της Γερμανίας στο Βόλο το 1914.Η κήρυξη του Α Παγκοσμίου πολέμου τον αναγκάζει να φύγει από το Βόλο .Στη Θεσσαλική πόλη θα επιστρέψει ξανά το 1920.Κατά την περίοδο της κατοχής με τις παρεμβάσεις του απέτρεψε πολλά αντίποινα και βοήθησε στη σίτιση του πληθυσμού. Καθοριστική είναι η συμβολή του στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων του Βόλου. Η Εβραϊκή κοινότητα του Βόλου ήταν η δεύτερη κοινότητα με τις μικρότερες απώλειες μετά την κοινότητα της Ζάκυνθου.

Ο Γερμανός πρόξενος έχοντας άριστες σχέσεις με τον μητροπολίτη Ιωακείμ και όλους τους τοπικούς άρχοντες της πόλης, όταν πληροφορήθηκε ότι οι Γερμανοί σχεδίαζαν να ξεκινήσουν το πογκρόμ ενάντια στους Εβραίους, δεν έχασε καθόλου χρόνο και με το ακέραιο του χαρακτήρος του και της ηθικής του έπραξε αυτό που έπρεπε. Τηλεφώνησε αμέσως στο Μητροπολίτη Ιωακείμ και τον ειδοποίησε για την επικείμενη καταστροφή που ετοιμαζότανε. Ο Μητροπολίτης λοιπόν με τη σειρά του ειδοποίησε αμέσως τον Αρχιραββίνο Μωσέ Πέσσαχ με τον οποίο διατηρούσε άριστες σχέσεις. Η Μητρόπολη Δημητριάδος βοήθησε όσο μπορούσε και με ότι εφόδια διέθετε τον Εβραϊκό πληθυσμό να διαφύγει και να σωθεί από το μένος των Ναζί.

Αμέσως μετά τον πόλεμο ο Γερμανός πρόξενος παραπέμπετε σε δίκη 2 φορές από τα όργανα του Ελληνικού κράτους αλλά και σε ένα λαϊκό δικαστήριο από τις ανταρτικές δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Και τις τρεις φορές αθωώνεται. Πεθαίνει το 1963 σε ηλικία 83 ετών στο Βόλο. Ενώ ήτανε εν ζωή δίδεται προς τιμήν του το όνομα του σε έναν δρόμο του Βόλου το 1957.

Ο Μητροπολίτης Ιωακείμ τιμάτε με τον τίτλο των Δίκαιων των Εθνών από το Γιάντ Βασέμ.Σε επικείμενη ερώτηση μου σε ένα σεμινάριο του Γιαντ Βασεμ,’’Για ποιο λόγο ο Γερμανός πρόξενος δεν συγκαταλέγετε στους Δικαίους των Εθνών’’,η απάντηση που πήρα ήτανε πως το τηλεφώνημα που έκανε δεν έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του για τη διάσωση Εβραίων. Για να είναι κάποιος Δίκαιος των Εθνών θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Θεωρώ τη συγκεκριμένη πράξη μια άτυχη στιγμή. Όσες πλαστές ταυτότητες και αν εκδοθήκαν από τις αρμόδιες αρχές για τη διάσωση των εβραίων το 1943,τίποτε δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς την πληροφορία του Γερμανού προξένου, ο οποίος κατά την προσωπική μου εκτίμηση έθετε σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή τη δική του και της οικογένειας του για τον απλούστατο και πασιφανές λόγο πως αν οι Ναζί μαθαίνανε από που προήλθε η πληροφορία, οι συνέπειες θα ήτανε τραγικές.

Ας αποδώσουμε έστω και αυτή τη στιγμή τον ύστατο φόρο τιμής σε αυτόν τον ανιδιοτελή άνθρωπο, και ας δεσπόζει το όνομα του στους Δίκαιους των Εθνών. Ας φυτρώσει έστω και τώρα ένα δεντράκι με όνομα του. Είναι πολύ σημαντικό όταν ο Νέο-Ναζισμός ανεβαίνει παντού στην Ευρώπη ο κόσμος να μάθει πως όλοι οι Γερμανοί δεν ήταν υπεύθυνοι για τις θηριωδίες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.