Γράφει ο Δρ. Γιώργος Δημητρακόπουλος*
Ο όρος «Έξυπνη Πόλη» (Smart City) αποδίδεται αρχικά στον αμερικανικό κολοσσό των υπολογιστών ΙΒΜ, ενώ έχει έκτοτε συσχετιστεί με πληθώρα αστικής φύσης αναπτύξεων/εξελίξεων παγκοσμίως, χωρίς ωστόσο να υπάρχει μέχρι τώρα ένας μοναδικός ορισμός που να τον αποδίδει πλήρως.
Αντ' αυτού, υπάρχουν πολλοί περιγραφικοί ορισμοί, οι οποίοι προσδιορίζουν μια έξυπνη πόλη σαν «μια πόλη που αποδίδει καλά κοιτώντας προς το μέλλον, βασιζόμενη σε έξυπνους συνδυασμούς από ενέργειες αποφασιστικών, αυτόνομων και ενήμερων πολιτών».
Μια έξυπνη πόλη παρέχει σε πολίτες και επισκέπτες της έξυπνες υπηρεσίες/λειτουργίες, οι οποίες εστιάζονται σε πληθώρα τομέων, όπως οι μεταφορές, η υγεία, η εκπαίδευση, η προστασία του περιβάλλοντος, η διακυβέρνηση, κ.λπ. Μάλιστα, με δεδομένα ότι (α) η παροχή τέτοιας μορφής υπηρεσιών διευκολύνεται και ενισχύεται περαιτέρω από τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και ότι (β) οι ΤΠΕ εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς, μια πόλη που χτες θεωρούνταν έξυπνη, σήμερα δε θεωρείται. Η παραπάνω λογική έχει προτάξει τη χρήση του όρου «εξυπνότερη πόλη», ο οποίος αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι μια πόλη αντιμετωπίζεται πλέον ως ένας ζωντανός οργανισμός.
Μεγάλος αριθμός μεγαλύτερων και μικρότερων πόλεων διεθνώς, αγωνίζεται να κεφαλοποιήσει τα ευρήματα των ΤΠΕ με στόχο την παροχή πολιτοκεντρικών υπηρεσιών που να δικαιολογούν το χαρακτήρα μιας εξυπνότερης πόλης. Τα φωτεινά παραδείγματα (στο εν λόγω πεδίο) της Βιέννης, της Μελβούρνης, του Σανταντέρ, κ.λπ., αποτελούν τον οδηγό που άλλες πόλεις ακολουθούν.
Και η Αθήνα; Πού βρίσκεται ως προς τα ανωτέρω;
Μετά τις ομολογουμένως πολλές κινήσεις προς την «εξυπνοποίηση» της Αθήνας με γνώμονα τους Ολυμπιακούς του 2004, το σκηνικό της εγκατάλειψης αυτών των κινήσεων και η νοσταλγία την οποία πλέον αποπνέουν, μόνο ως προαπαιτούμενα και θεμέλιοι λίθοι για το μέλλον μπορούν να θεωρηθούν. Οι διεθνώς αποδεκτές κινήσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν προς την κατεύθυνση αυτή είναι:
Α) Ο καθορισμός του επιπέδου της απαιτούμενης ευφυίας της πόλης - Αθήνας, ο οποίος σχετίζεται με την υπάρχουσα κατάσταση και με τους στόχους που θα τεθούν βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακρυπρόθεσμα, με βάση της απαιτήσεις των πολιτών, επιχειρήσεων και τοπικών αρχών.
Β) Η επένδυση σε ΤΠΕ, οι οποίες, όταν σχετίζονται με ένα μακρόπνοο τεχνολογικό όραμα, αποδεδειγμένα συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση των πάσης φύσεως διεργασιών μέσα στην πόλη.
Γ) Η δυνατότητα κλιμάκωσης των έξυπνων λύσεων, η οποία υποδηλώνει τη δυνατότητα εφαρμογής των σε διάφορα επίπεδα (τοπικά, περιφερειακά, εθνικά). Όσο περισσότερο υπάρχει αυτή η δυνατότητα, τόσο περισσότερο ελκυστική είναι μια λύση.
Δ) Η έξυπνη εξειδίκευση: προτεραιότητα πρέπει να δοθεί σε τομείς όπου η Αθήνα έχει ήδη μια ευχέρεια/εμπειρία, όπως πχ. ο πολιτισμός και ο τουρισμός.
Ε) Η συμβολή στην εσωτερική οικονομική ανάπτυξη: οι έξυπνες λύσεις επιβάλλεται να αποσκοπούν στη βελτίωση της οικονομικής επίδοσης της πόλης, ήτοι στη δημιουργία εισοδήματος και ενός «εγχώριου» προϊόντος, το οποίο θα παραμείνει εντός της πόλης.
Σε τελική ανάλυση, περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική σήμερα η ανάγκη της ευθυγράμμισης της Αθήνας με τη διεθνή τάση της αστικής «εξυπνοποίησης». Μάλιστα, αυτή είναι και εφικτή, εάν προταθεί και ενισχυθεί μέσω προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης η συνεργασία των τοπικών αρχών με τους πολίτες, τη βιομηχανία και την ακαδημία, ώστε να μεταμορφωθεί η Αθήνα σε μια πόλη που όλοι οραματιζόμαστε ότι θα αποτελεί πόλο έλξης από άποψη ποιότητας ζωής και παράδειγμα προς μίμηση για άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού.
* Ο Δρ. Γεώργιος Δημητρακόπουλος είναι διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Η/Υ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επίκουρος καθηγητής του τμήματος Πληροφορικής και Τηλεματικής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου. Εχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών.
Φωτογραφία από το Sooc
