Απόβαση Ερντογάν στο ψευδοκράτος: Τσιμεντώνει το αδιέξοδο και τραβάει το «λουρί» στους Τουρκοκύπριους
AP Photo
AP Photo

Απόβαση Ερντογάν στο ψευδοκράτος: Τσιμεντώνει το αδιέξοδο και τραβάει το «λουρί» στους Τουρκοκύπριους

«Απόβαση» στην Κατεχόμενη Λευκωσία ετοιμάζει σήμερα ο Τούρκος πρόεδρος Τ. Ερντογάν, σε μια προσπάθεια προώθησης της αναβάθμισης του ψευδοκράτους αλλά και χειραγώγησης των πολιτικών εξελίξεων στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ενώ αναμένεται να επαναφέρει με κατηγορηματικό τρόπο τη λύση των δύο κρατών.

Ο Τούρκος πρόεδρος αναμένεται να εγκαινιάσει το νέο σύμπλεγμα γραφείων της «προεδρίας» και της «Βουλής» του ψευδοκράτους στην κατεχόμενη Λευκωσία, τα οποία κατασκευάστηκαν από την Τουρκία στα πρότυπα του Προεδρικού Μεγάρου στην Άγκυρα, σε μια προσπάθεια να τονιστεί και με αυτόν τον τρόπο η ύπαρξη και δεύτερης κρατικής οντότητας στο νησί.

Οι δηλώσεις του ίδιου του Τούρκου προέδρου Τ. Ερντογάν και η διαρροή «πηγών» του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών την Πέμπτη κλείνουν πλέον κάθε περιθώριο αισιοδοξίας για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, καθώς η τουρκική πλευρά μάλιστα υποστηρίζει ότι στην τελευταία Πενταμερή Διάσκεψη στη Γενεύη (Μάρτιος 2025) αποφεύχθηκε κάθε αναφορά σε λύση Ομοσπονδίας, και συνεπώς η έναρξη των διαπραγματεύσεων μπορεί να γίνει μόνο στη βάση της λύσης των δύο κρατών.

Αυτή η θέση, την οποία αναμένεται να εκφράσει με απόλυτο και κατηγορηματικό τρόπο ο Τ. Ερντογάν από τα Κατεχόμενα, θα ρίξει, όπως είναι φυσικό, και σκιές στη διαδικασία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης.

Όσον αφορά τα δημοσιεύματα που υπήρξαν για αλλαγή της ονομασίας του ψευδοκράτους από «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου» σε «Τουρκική Δημοκρατία Κύπρου», προκειμένου να τονιστεί η ύπαρξη κρατικής οντότητας ανεξάρτητης από τον γεωγραφικό προσδιορισμό και την προοπτική επανένωσης του νησιού ως ενιαίας Κυπριακής Δημοκρατίας, ο ίδιος ο Ερσίν Τατάρ παραδέχθηκε ότι αυτό απαιτεί αλλαγή Συντάγματος.

Πάντως, ακόμη κι αν γίνουν αναφορές σε «ΤΔΚ», μικρή πρακτική σημασία έχει, καθώς οι αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ έχουν καταδικάσει την αποσχιστική οντότητα και αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία ως τη μοναδική νόμιμη εκπρόσωπο του νησιού. Ούτε, βεβαίως, θα επηρεαστεί και η πρακτική της μη αναγνώρισης του ψευδοκράτους με οποιαδήποτε ονομασία.

Με την παρουσία του στα Κατεχόμενα, ο Τούρκος πρόεδρος θα επιχειρήσει να αμβλύνει τις εντυπώσεις που έχουν δημιουργηθεί και για τις οποίες έχει δεχθεί σφοδρή κριτική από την τουρκική αντιπολίτευση, σχετικά με τη στάση των χωρών της Κεντρικής Ασίας που συμμετέχουν στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών (ΟΤΚ) έναντι του ψευδοκράτους.

Οι χώρες αυτές (Καζακστάν, Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν, Κιργιστάν) συνυπέγραψαν το Κοινό Ανακοινωθέν της Διάσκεψης Κορυφής Ε.Ε.-Κεντρικής Ασίας, στο οποίο υπήρχε ρητή αποδοχή των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία ως τη μοναδική νόμιμη εκπρόσωπο του νησιού και απορρίπτουν την ανακήρυξη του ψευδοκράτους.

Τρεις μάλιστα από αυτές το Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν και Τουρκμενιστάν, αποκατέστησαν διπλωματικές σχέσεις με την Κυπριακή Δημοκρατία, μια εξέλιξη που ήρθε μετά από έντονη παρασκηνιακή κινητοποίηση του προέδρου Ν. Χριστοδουλίδη και του ΥΠΕΞ Κ. Κόμπου σε συνεργασία με τους θεσμούς της ΕΕ.

Η Τουρκία και ο ίδιος ο Τ. Ερντογάν έχουν επενδύσει πολιτικά και διπλωματικά στον ΟΤΚ, όχι μόνο για την προώθηση των τουρκικών συμφερόντων στην κρίσιμη γεωπολιτικά περιοχή της Κεντρικής Ασίας, αλλά και για την προώθηση της διεθνούς αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Αντ' αυτού, είδαν τις χώρες αυτές να αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία, προκειμένου, εκτός των άλλων, να διασφαλίσουν τη σχέση τους με την ΕΕ.

Η Τουρκία τις τελευταίες εβδομάδες έχει αποδυθεί σε πραγματικό αγώνα για να ανατρέψει αυτή την εξέλιξη, και η τουρκική κυβέρνηση έχει προαναγγείλει «κινήσεις» προς αυτή την κατεύθυνση.

Ο Τ. Ερντογάν επιστρέφοντας από τη Ρώμη ρωτήθηκε για την Κύπρο και τόνισε μόνο με λύση δυο κρατών μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά, και πρόσθεσε: «Θα συνεχίσουμε να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την αναγνώριση της “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”. Ως Τουρκία, δε θα αφήσουμε ποτέ τη “ΤΔΒΚ” μόνη.

Ως Τουρκική Δημοκρατία, είναι ιστορική και ανθρωπιστική μας ευθύνη να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων σε κάθε πλατφόρμα. Είμαστε εξαιρετικά αποφασισμένοι να εκπληρώσουμε τις απαιτήσεις αυτής της ευθύνης. Θεωρούμε ότι και ο τουρκογενής κόσμος θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό των αδελφών του».

Κατά την επίσκεψή του στα Κατεχόμενα, ο Τ. Ερντογάν θα επιδιώξει επίσης να διασφαλίσει ότι και η αντιπολίτευση, η οποία προηγείται στις δημοσκοπήσεις για τις «εκλογές» του φθινοπώρου, θα παραμείνει συνεπής στην πολιτική των δύο κρατών και της διατήρησης της στενής σχέσης με την Τουρκία.

Ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου αριστερού Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), Τουφάν Έρχουρμαν, έχει επιχειρήσει να διαφοροποιηθεί στο Κυπριακό από τις θέσεις του Ε. Τατάρ, χωρίς φυσικά να απομακρύνεται από τον πυρήνα αυτών των θέσεων.

Όμως, στο ΡΤΚ γνωρίζουν ότι η νίκη τους στις εκλογές και η επιβίωση του ψευδοκράτους δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη στήριξη ή τουλάχιστον την ανοχή της Άγκυρας, και έτσι ο πρόεδρος του κόμματος θα παραστεί σε όλες τις εκδηλώσεις προς τιμήν του Τ. Ερντογάν, ελπίζοντας ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα αντιμετωπίσει ευνοϊκά την υποψηφιότητα Έρχουρμαν.

Τα μηνύματα που θα στείλει ο Τούρκος πρόεδρος στα Κατεχόμενα θα αφορούν όμως και το κλίμα δυσαρέσκειας που υπάρχει σε σημαντική μερίδα των Τουρκοκυπρίων για τις παρεμβάσεις της Άγκυρας σε θέματα που αφορούν τον κοσμικό χαρακτήρα της τουρκοκυπριακής κοινότητας, καθώς πρόσφατα ξέσπασε η κρίση της «μαντίλας», η οποία στοχοποιήθηκε από ισλαμικές δυνάμεις τόσο στην Τουρκία όσο και από εποίκους στα Κατεχόμενα.

Η πρόσφατη προώθηση κανονισμού που ανοίγει τον δρόμο για τη χρήση της ισλαμικής μαντίλας από μαθήτριες στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου προκάλεσε εντονότατες αντιδράσεις από τις μεγαλύτερες συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών, κόμματα της «αντιπολίτευσης» και δεκάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, που θεωρούν ότι πρόκειται για μεθοδευμένη προσπάθεια ανατροπής της κοσμικής ταυτότητας της τουρκοκυπριακής κοινότητας.

Η Άγκυρα έχει ενοχληθεί ιδιαίτερα και από τις αντιδράσεις που είχαν εκδηλωθεί στα Κατεχόμενα για τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Ε. Ιμάμογλου.

Ο Τούρκος πρόεδρος θα παραστεί και στα εγκαίνια της μεγάλης τεχνολογικής έκθεσης TEKNOFEST, η οποία κάθε χρόνο διοργανώνεται στην Κωνσταντινούπολη και σε μια μεγάλη πόλη της Τουρκίας.

Η επιλογή για διοργάνωση της έκθεσης το 2025 στα Κατεχόμενα, στο παλιό αεροδρόμιο Ερκάν, εντάσσεται και αυτή στην προσπάθεια αναβάθμισης του διεθνούς καθεστώτος του ψευδοκράτους.

Βεβαίως, παρά τις ανακοινώσεις ότι στους διαγωνισμούς σε θέματα τεχνολογίας έλαβαν μέρος επιστήμονες από 22 χώρες, έγινε γνωστό ότι στην τελική φάση των διαγωνισμών θα συμμετάσχουν ομάδες από μόλις 5 χώρες: το Αφγανιστάν, το Αζερμπαϊτζάν, την Ινδονησία, το Πακιστάν και την Τουρκία.

Στην έναρξη της έκθεσης την Πέμπτη ο κατοχικός ηγέτης Ε. Τατάρ αφού εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στην Τουρκία τόνισε ότι το ψευδοκράτος δεν είναι απλώς ένα κομμάτι γης 3.800 τετραγωνικών χιλιομέτρων, «αλλά ένα σύνολο με δικαιώματα και συμφέροντα στη θάλασσα, στον εναέριο χώρο και στην Ανατολική Μεσόγειο», και ότι «είναι αποφασισμένοι να διατηρήσουν για πάντα την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την ελευθερία της “ΤΔΒΚ“ μαζί με τη δύναμη της Τουρκικής Δημοκρατίας».

Ο κ. Τατάρ εξέφρασε την αντίθεσή του στις προτάσεις για ομοσπονδιακή λύση και τόνισε ότι μια τέτοια δομή θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση του τουρκικού στρατού από το νησί στο μέλλον, γεγονός που θα έσυρε τους Τούρκους της Κύπρου σε ένα επικίνδυνο, όπως είπε, μέλλον.

Στο πλαίσιο του TEKNOFEST θα πραγματοποιηθούν επίσης επιδείξεις πτήσεων. Σε αυτές θα συμμετάσχουν τα SOLOTÜRK, Turkish Stars, μαχητικά αεροσκάφη F-4, ελικόπτερα ATAK, HÜRKUŞ, Bayraktar TB2 και AKINCI.