Η πρόσφατη ανακοίνωση της Περιφέρειας Θεσσαλίας για την ολοκλήρωση του φράγματος του Ληθαίου αποτέλεσε μια είδηση με θετικό πρόσημο για την τοπική κοινωνία, καθώς ένα έργο πνοής έφτασε επιτέλους στο τέλος του. Ωστόσο, η έμφαση που δόθηκε στο ότι η ολοκλήρωση επιτεύχθηκε «χάρη στις ενέργειες της παρούσας περιφερειακής αρχής» προκάλεσε εύλογες αντιδράσεις και έθεσε ένα διαχρονικό ζήτημα στο προσκήνιο: την πολιτική επικοινωνία γύρω από τα μεγάλα έργα και την αναγνώριση της συνέχειας της δημόσιας διοίκησης.
Μπορεί ένα τεράστιο έργο υποδομής, όπως ένα φράγμα, να ολοκληρωθεί μέσα σε μισή θητεία;
Η απάντηση είναι προφανώς αρνητική. Τέτοια έργα απαιτούν πολύχρονη προετοιμασία, μελέτες, αδειοδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τον χρονικό ορίζοντα μιας διοίκησης. Ο κάθε περιφερειάρχης, δήμαρχος ή υπουργός παραλαμβάνει μια σκυτάλη από τον προκάτοχό του. Η στάση ότι μια νέα διοίκηση παραλαμβάνει «καμένη γη» όχι μόνο υποτιμά την προσπάθεια των προηγούμενων, αλλά παράλληλα υπονομεύει την ίδια την ιδέα της συνέχειας και της συνεργασίας που είναι απαραίτητες για την πρόοδο του τόπου.
Η Δημόσια Διοίκηση έχει Συνέχεια
Η λογική της δημόσιας διοίκησης δεν είναι η «μηδενική βάση» με την εναλλαγή κάθε αρχής. Αντίθετα, είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται και χτίζει πάνω στην προϋπάρχουσα γνώση και προσπάθεια. Τα μεγάλα έργα, όπως το φράγμα του Ληθαίου, αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της συνέχειας. Από τις αρχικές μελέτες, τις απαλλοτριώσεις, την εξασφάλιση χρηματοδότησης από διάφορα προγράμματα (εθνικά ή ευρωπαϊκά), μέχρι την έναρξη και την ολοκλήρωση της κατασκευής, κάθε στάδιο είναι αποτέλεσμα της συντονισμένης προσπάθειας διαδοχικών διοικήσεων.
Η αναγνώριση αυτής της συνέχειας δεν είναι απλώς θέμα πολιτικής ευγένειας. Είναι ζήτημα δημόσιας αξιοπιστίας και θεσμικής μνήμης. Όταν μια νέα αρχή αναγνωρίζει την προσφορά των προηγούμενων, ενισχύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς και στέλνει το μήνυμα ότι η πρόοδος είναι συλλογικό επίτευγμα. Αντίθετα, η αποκλειστική διεκδίκηση της επιτυχίας δημιουργεί ένα περιβάλλον πολιτικής αντιπαράθεσης, όπου το έργο χάνει την ουσιαστική του αξία και μετατρέπεται σε εργαλείο κομματικής αντιπαράθεσης.
Το Σύνδρομο της «Καμένης Γης» και ο Κίνδυνος για τον Τόπο
Η ρητορική ότι μια νέα διοίκηση παραλαμβάνει «καμένη γη» αποτελεί ένα διαχρονικό σύνδρομο στην ελληνική πολιτική σκηνή. Αυτή η προσέγγιση, συχνά, χρησιμεύει ως δικαιολογία για πιθανές μελλοντικές αποτυχίες ή καθυστερήσεις, ενώ παράλληλα υπονομεύει κάθε προσπάθεια συνεργασίας. Δημιουργεί ένα τεχνητό χάσμα μεταξύ της προηγούμενης και της τωρινής εποχής, σβήνοντας από τη συλλογική μνήμη τα θετικά βήματα που έγιναν.
Η Θεσσαλία, μια περιοχή που έχει βιώσει στο παρελθόν μεγάλες καταστροφές και έχει πληρώσει ακριβά τη διχόνοια, χρειάζεται περισσότερο από ποτέ την ενότητα και τη συνεργασία. Η προσκόλληση σε μια ρητορική σύγκρουσης εμποδίζει την αντικειμενική αξιολόγηση των προβλημάτων και των δυνατοτήτων του τόπου. Αντί να αναζητούνται κοινά σημεία και να αξιοποιούνται οι βάσεις που ήδη υπάρχουν, η πολιτική εστιάζει στη διάσπαση
και στον αποπροσανατολισμό από τους πραγματικούς στόχους. Ο τόπος έχει πληρώσει διαχρονικά την έλλειψη αυτής της συνέχειας, με έργα που καθυστερούν, σχέδια που εγκαταλείπονται και πόρους που χάνονται.
Το Όραμα που Ενώνει, όχι η Πολιτική που Διχάζει
Το φράγμα του Ληθαίου, πέρα από ένα σημαντικό έργο υποδομής, μπορεί να αποτελέσει ένα σύμβολο: όχι της πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά της συνέχειας και της συνεργασίας. Η Θεσσαλία, μια περιοχή που βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, με τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και της οικονομικής ανάπτυξης, χρειάζεται ένα συλλογικό όραμα και όχι μια ρητορική που διχάζει.
Η ανάγκη να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε όλοι μαζί το καλύτερο δυνατό σχέδιο για τη Θεσσαλία των επόμενων δεκαετιών είναι επιτακτική. Αυτό απαιτεί ωριμότητα, υπευθυνότητα και την ικανότητα να βλέπουμε πέρα από τις μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Η αναγνώριση της προσφοράς κάθε διοίκησης, η αξιοποίηση των θετικών της βάσεων και η αποφυγή του συνδρόμου της «καμένης γης» είναι οι μόνες οδοί για να διασφαλιστεί ότι τα μεγάλα έργα θα υπηρετούν πραγματικά το κοινό συμφέρον.
Μόνο όταν η πολιτική ηγεσία λειτουργήσει ως συντονιστής και όχι ως αποκλειστικός διεκδικητής των επιτυχιών, θα μπορέσει ο τόπος να προχωρήσει μπροστά. Το μέλλον της Θεσσαλίας δεν μπορεί να χτιστεί πάνω σε πρόσωπα , αλλά πάνω στη συνεργασία και το κοινό όραμα για ένα καλύτερο αύριο όλων των θεσσαλών πολίτων.
*Ο Αθανάσιος Παιδής είναι, πρ. Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλίας, Πολιτευτής της Νέας Δημοκρατίας.
