Ένα εκτενές εκτελεστικό διάταγμα, με το οποίο διατάζει τις φαρμακευτικές εταιρείες να μειώσουν τις τιμές των φαρμάκων τους, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τις τιμές που καταβάλλονται σε άλλες χώρες - ένα μέτρο που, σύμφωνα με αναλυτές και νομικούς εμπειρογνώμονες αναμένεται να είναι δύσκολο στην εφαρμογή του - υπέγραψε τη Δευτέρα ο Ντόναλντ Τραμπ.
Η εντολή ορίζει στόχους τιμών για τις φαρμακευτικές εταιρείες εντός 30 ημερών και προβλέπει επιπλέον μέτρα μείωσης των τιμών, εφόσον οι εταιρείες δεν επιτύχουν «σημαντική πρόοδο» εντός εξαμήνου από την υπογραφή της.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Τραμπ δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα επιβάλει δασμούς σε φαρμακευτικές εταιρείες εάν οι τιμές στις ΗΠΑ δεν συμβαδίζουν με εκείνες άλλων χωρών, επιδιώκοντας μειώσεις που κυμαίνονται από 59% έως και 90%. «Όλοι πρέπει να εξισωθούν. Όλοι πρέπει να πληρώνουν το ίδιο τίμημα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι αγορές αντέδρασαν επιφυλακτικά στην εφαρμογή του διατάγματος. Αν και οι μετοχές των φαρμακευτικών είχαν υποχωρήσει στις προσυνεδριακές συναλλαγές λόγω της απειλής εφαρμογής του μοντέλου «πλέον ευνοούμενου έθνους», κατόπιν ανέκαμψαν και κατέγραψαν κέρδη στις πρωινές συναλλαγές της Δευτέρας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταβάλλουν τις υψηλότερες τιμές παγκοσμίως για συνταγογραφούμενα φάρμακα - συχνά σχεδόν τριπλάσιες σε σύγκριση με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε επιχειρήσει να εξισώσει το κόστος αυτό, όμως προσέκρουσε σε δικαστικά εμπόδια.
Ο ίδιος ανέφερε ότι η νέα αυτή πρωτοβουλία βασίζεται εν μέρει σε μια συζήτηση που είχε με φίλο του, ο οποίος του είπε ότι έκανε μια ένεση απώλειας βάρους στο Λονδίνο για 88 δολάρια, ενώ η ίδια ένεση κοστίζει 1.300 δολάρια στις ΗΠΑ.
Εάν οι φαρμακευτικές δεν ανταποκριθούν στις προσδοκίες της κυβέρνησης, θα προχωρήσει στη θέσπιση κανονισμών για την προσαρμογή των τιμών σε διεθνή επίπεδα. Εξετάζεται επίσης η εισαγωγή φαρμάκων από άλλες ανεπτυγμένες χώρες, καθώς και η επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές, σύμφωνα με αντίγραφο της εντολής.
Το διάταγμα δίνει επίσης εντολή στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC) να εξετάσει την επιθετική επιβολή του νόμου απέναντι σε αυτό που η κυβέρνηση χαρακτηρίζει «αντιανταγωνιστικές πρακτικές» των φαρμακευτικών εταιρειών.
Η FTC έχει μακρά ιστορία στην επιβολή της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας κατά φαρμακευτικών και άλλων εταιρειών του τομέα υγείας. Η υπηρεσία έχει καταθέσει αγωγές για να μπλοκάρει συγχωνεύσεις που θεωρεί επιζήμιες για τον ανταγωνισμό και έχει αμφισβητήσει συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών.
«Γνωρίζουμε ορισμένες τακτικές με τις οποίες οι φαρμακευτικές εταιρείες παρακάμπτουν τον ανταγωνισμό που θα μπορούσε να μειώσει τις τιμές», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, αναφερόμενος στην προστασία των πατεντών και σε συμφωνίες με εταιρείες γενοσήμων για την αποτροπή κυκλοφορίας φθηνότερων αντιγράφων.
Το εκτελεστικό διάταγμα αναμένεται να αντιμετωπίσει νομικές προσφυγές, ιδίως λόγω πιθανής υπέρβασης των ορίων της αμερικανικής νομοθεσίας, όπως συμβαίνει με την πρόβλεψη για εισαγωγές φαρμάκων. Επίσης, διαφοροποιήθηκε από τις προσδοκίες των φαρμακευτικών εταιρειών. Τέσσερις πηγές από ομάδες πίεσης δήλωσαν στο Reuters ότι ανέμεναν ρύθμιση «τιμολόγησης ευνοούμενου κράτους» μόνο για ένα περιορισμένο υποσύνολο φαρμάκων του Medicare.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δεν διευκρίνισαν ποιοι ακριβώς είναι οι στόχοι του διατάγματος.
Το διάταγμα καλεί επίσης την κυβέρνηση να μελετήσει τρόπους διευκόλυνσης προγραμμάτων άμεσης πώλησης φαρμάκων στον καταναλωτή, στις τιμές που ισχύουν σε άλλες χώρες.