Shutterstock
Θα ξεκινήσει ο χειμώνας από τον Οκτώβριο;
Shutterstock
Αγορές

Θα ξεκινήσει ο χειμώνας από τον Οκτώβριο;

Η χρηματιστηριακή εβδομάδα που  μόλις ολοκληρώθηκε μας έδωσε αρκετές πληροφορίες για το κλίμα που θα επικρατήσει στις αγορές τις επόμενες εβδομάδες, μιας και περιλάμβανε ένα κρίσιμο μάθημα από τη Μ.Βρετανία αλλά και  κρίσιμες μακροοικονομικές ανακοινώσεις βάση των οποίων θα καθοριστεί η συνέχεια της νομισματικής πολιτικής.

Τι μάθαμε λοιπόν αυτή την εβδομάδα;

Ο πληθωρισμός αποδεικνύεται ιδιαίτερα ανθεκτικός.

Τα επιτόκια μπορεί να έχουν αρχίσει να ίπτανται, όμως ακόμα απέχουμε πολύ από το επιθυμητό αποτέλεσμα. 

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα η Eurostat, ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ τον Σεπτέμβριο διαμορφώθηκε στο 10% από 9,1% τον Αύγουστο.

Εξετάζοντας τις κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού, η ενέργεια είναι λογικό ότι  έχει τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης, με επίδοση 40,8%, έναντι 38,6% τον Αύγουστο.  Ακολουθούν τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός -11,8%, σε σύγκριση με 10,6% τον Αύγουστο- τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά -5,6%, έναντι 5,1% τον Αύγουστο- και οι υπηρεσίες με επίδοση 4,3% έναντι  της επίδοσης 3,8% τον Αύγουστο.

Για τη Ελλάδα εκτιμάται ότι ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο θα διαμορφωθεί στο 12,1%, ενώ η Γερμανία είδε τον πληθωρισμό της σε διψήφιο νούμερο για πρώτη φορά εδώ και 70 χρόνια, στο 10,9% από 8,8% (εναρμονισμένος δείκτης). 

Την ίδια στιγμή,  ο δείκτης οικονομικού κλίματος της Ευρωζώνης για τον Σεπτέμβριο  υποχώρησε περισσότερο από το αναμενόμενο, αποκαλύπτοντας τις στασιμοπληθωριστικές πιέσεις που κυκλώνουν την  Ευρωζώνη, ενώ τα τα μέλη της ΕΚΤ είναι πιθανό να «ανακουφιστούν» από τα χθεσινά στοιχεία για την ανεργία, που έδειξαν αμετάβλητα ποσοστά στην Ευρωζώνη και τη Γερμανία και μια ελαφρά πτώση στην Ιταλία.

Συμπέρασμα: Η άνοδος του πληθωρισμού τον Σεπτέμβριο στην Ευρωζώνη δεν αφήνει εναλλακτικές στην ΕΚΤ. Εκ των πραγμάτων θα πρέπει στην επόμενη συνεδρίαση, στα τέλη Οκτωβρίου, να απαντήσει επιθετικά, αυξάνοντας περαιτέρω τα επιτόκια από 50 έως 75 μονάδες βάσης. 

Άλλωστε η Πρόεδρος της ΕΚΤ, η Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στο φόρουμ του Atlantic Council στην Φρανκφούρτη, ήταν κάτι παραπάνω από αφοπλιστικά αποκαλυπτική: «Θα κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε, που είναι να συνεχίσουμε να αυξάνουμε τα επιτόκια στα επόμενα, πολλαπλά συμβούλια. Ο πρωταρχικός μας στόχος δεν είναι να δημιουργήσουμε μια ύφεση. Όμως ο πρωταρχικός μας στόχος είναι η σταθερότητα των τιμών και αυτό πρέπει να κάνουμε. Αν δεν το κάνουμε θα ζημιώσουμε την οικονομία ακόμη περισσότερο».

Τουτέστιν, οι αυξανόμενες ανησυχίες για πιθανή ύφεση στη Γερμανία και ευρύτερα την Ευρωζώνη δεν έχουν αποσπάσει την ΕΚΤ από τη  βασική αποστολή της, ήτοι  να επιστρέψει τον πληθωρισμό κοντά στον στόχο του 2%. Μάλιστα αν χρειαστεί σε κάθε συνεδρίαση της να αυξάνει τα επιτόκια, θα το πράξει. 

Κάτι ακόμα που πρέπει να έχουμε υπόψιν είναι ότι η συζήτηση  έχει αρχίσει σιγά σιγά να προχωράει και στο επόμενο «κεφάλαιο», καθώς αρκετά μέλη της ΕΚΤ, όπως για παράδειγμα ο Λιθουανός  και ο Εσθονός διοικητής,  πιέζουν να ξεκινήσει ο διάλογος  το συντομότερο δυνατό για τη μείωση του ισολογισμού της ΕΚΤ.

Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Με τη διακοπή της επανεπένδυσης των ποσών από τις λήξεις κάποιων ομολόγων που έχει η ΕΚΤ στο χαρτοφυλάκιο της.

Οι ομόλογοι τους βέβαια στην Πορτογαλία και την Ισπανία είναι κάθετα αντίθετοι με την ιδέα αυτή, φοβούμενοι ότι θα αποσταθεροποιούσε την αγορά ομολόγων και θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την πορεία εξομάλυνσης της πολιτικής. Να δούμε λοιπόν πόσο θα διαρκέσουν οι «καθυστερήσεις» στο «ματς» για τη μείωση του ισολογισμού της ΕΚΤ.

Όσον αφορά τώρα τις ΗΠΑ επιβεβαιώθηκε αυτή την εβδομάδα η μεταβολή του ΑΕΠ στο -0,6% σε τριμηνιαία ετησιοποιημένη βάση για το δεύτερο τρίμηνο του έτους- ενώ την ίδια στιγμή τα στοιχεία από την αγορά εργασίας αύξησαν τις ανησυχίες για την εξέλιξη του πληθωρισμού.

Βλέπετε, τα  εβδομαδιαία επιδόματα ανεργίας υποχώρησαν στα χαμηλότερα επίπεδα από τα τέλη Απριλίου, καθώς έπεσαν κάτω από το όριο των 200.000.

Τα στοιχεία αυτά παραπέμπουν σε ισχυρά επίπεδα ζήτησης για προσωπικό, παρά την οικονομική αβεβαιότητα που επικρατεί στην αγορά. Η υπερθέρμανση της αγοράς εργασίας όμως είναι το τελευταίο που χρειάζεται αυτή τη στιγμή η Fed, καθώς θα ενισχύσει τον πληθωρισμό. 

Κάτω από αυτή την οπτική γωνία προφανώς η αξιωματούχος της Fed, Λορέτα Μέστερ, δήλωσε απροκάλυπτα σε συνέντευξη της ότι το  ενδεχόμενο της οικονομικής ύφεσης δεν θα εμποδίσει την Fed να αυξήσει τα επιτόκια περαιτέρω. 

Μάλιστα δεν δίστασε να γίνει συγκεκριμένη δηλώνοντας στο CNBC ότι «τα πραγματικά επιτόκια - κρίνοντας από τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό το επόμενο έτος - πρέπει να βρεθούν σε θετικό έδαφος και να διατηρηθούν εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτή τη στιγμή, δεν έχουμε πλησιάσει καν ακόμα σε περιοριστική περιοχή όσον αφορά το επιτόκιο κεφαλαίων». (σ.σ: θυμηθείτε την ανάλυση της στήλης περί του πόσο καλύτερα μπορούν να πάνε τα  yields). 

Συμπέρασμα: Ούτε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού η Κεντρική Τράπεζα έχει πολλές εναλλακτικές.  Ας προσδεθούμε λοιπόν.

Οι αγορές πλέον δίνουν προτεραιότητα στα θεμελιώδη

Η επιμονή της βρετανικής κυβέρνησης για ένα τεράστιο πρόγραμμα φορολογικών περικοπών, του οποίου η χρηματοδότηση δεν θα γίνει με περικοπές δαπανών, αλλά με τη μεγαλύτερη αύξηση δανεισμού από το 1972, ανατροφοδότησε τις ανησυχίες για ανισορροπίες στις αγορές, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο πωλήσεων τις τελευταίες ημέρες. 

Δυστυχώς, η ανάσα που πήραν οι διεθνείς αγορές μετά από την απροσδόκητη παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας  της Αγγλίας ήταν κάτι παραπάνω από βραχύβια.

Υπενθυμίζουμε ότι η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε αιφνίδια ότι θα αναβάλει την έναρξη του προγράμματος πώλησης ομολόγων που είχε προγραμματίσει από την επόμενη εβδομάδα και ότι θα ξεκινήσει προσωρινό πρόγραμμα αγορών μακροπρόθεσμων ομολόγων, προκειμένου να σταθεροποιήσει την αγορά δεδομένου ότι πλέον εμφάνιζε  σημάδια κατάρρευσης.

Η απόφαση της BoE βοήθησε τις αγορές να πάρουν πίσω ένα μικρό μέρος μόνο των απωλειών της εβδομάδας. 

Και δεν μιλάμε φυσικά μόνο για μετοχές.

Για την αγορά χρέους αυτή η εβδομάδα ήταν καταπέλτης, καθώς πέρα από το «μακελειό» στα βρετανικά ομόλογα- η απόδοση του 30ετούς κρατικού ομολόγου του Ηνωμένου Βασιλείου εκτοξεύτηκε στο υψηλότερο επίπεδό  εδώ και 25 περίπου χρόνια, προτού παρέμβει η Κεντρική Τράπεζα της χώρας- η άνοδος του κόστους του δημόσιου χρέους διαπερνά πλέον όλες τις χώρες, ακόμα και εκείνες της G-7.

Η απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου των ΗΠΑ - σημείο αναφοράς για τις παγκόσμιες αγορές χρέους - αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδό  από τον Οκτώβριο του 2008 αυτή την εβδομάδα, ενώ και η απόδοση του  10ετούς της Γερμανίας, έφτασε στο υψηλότερο σημείο εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία. 

Όπως πολύ εύστοχα ανέδειξε στο Bloomberg ο  συγγραφέας του « Complicit: How Greed and Collusion Made the Credit Crisis Unstoppable», Μark Gilbert, ακόμα και στις χώρες της G-7, η μέση απόδοση των 10ετών ομολόγων πλησιάζει πλέον  σε ένα κομβικό σημείο καμπής, καθώς είναι ήδη πολύ πάνω από τον μέσο όρο του 1,3% που κατεγράφη την προηγούμενη δεκαετία, παρά το γεγονός ότι ένα μέλος, η Ιαπωνία, «ρίχνει το μέσο όρο» ξοδεύοντας δισεκατομμύρια γιεν για να διατηρήσει τις αποδόσεις κάτω από το 0,25%.

Ο Gilbert έχει δίκιο για το ότι «όσα θα συμβούν στη συνέχεια, θα μπορούσαν να δώσουν τον τόνο για τις χρηματοπιστωτικές αγορές και την παγκόσμια οικονομία για τα επόμενα χρόνια».

Βλέπετε, κράτη και εταιρείες, αγοραστές κατοικιών και επενδυτές, θα πρέπει πλέον να αντιμετωπίσουν επιτόκια πολύ υψηλότερα από εκείνα που είχαν συνηθίσει για μεγάλο μέρος του 21ου αιώνα. Το επόμενο μεγάλο ερώτημα βέβαια που προκύπτει είναι «για πόσο»;

Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονταιβασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει ναεκλαμβάνονται ως τέτοιες.