«Ας είναι καλά η Τεχνητή Νοημοσύνη». Με αυτή τη φράση περιγράφουν οι περισσότεροι αναλυτές την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις παγκόσμιες αγορές, καθώς μπορεί οι χρηματιστηριακοί δείκτες να βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, ωστόσο οι εστίες αβεβαιότητας όχι μόνο δεν περιορίζονται, αλλά πολλαπλασιάζονται.
Τι προσφέρει, λοιπόν, η AI; Δικαιολογεί τις κατά τα άλλα υψηλές αποτιμήσεις και κάπως έτσι συνεχίζεται το ράλι που κρατάει από τα τέλη του 2022 και έχει αποφέρει κέρδη άνω του 100%. Οι μεγάλες προσδοκίες είναι αυτές που συντηρούν την άνοδο. Το αφήγημα λέει ότι οι – πολλές φορές απίστευτες – εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης θα αυξήσουν την παραγωγικότητα, θα δημιουργήσουν νέα πεδία ανάπτυξης και τελικά θα δώσουν ώθηση στα εταιρικά κέρδη. Αυτό αφορά, βέβαια, τα αποτελέσματα των εταιρειών που θα προλάβουν να… ανέβουν στο τρένο της τεχνολογικής εξέλιξης.
Στις αρχές του 2023, λίγο μετά την κυκλοφορία του ChatGPT και το ξέσπασμα της επενδυτικής μανίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη, οι αναλυτές είχαν πειστεί ότι η τεχνολογική επανάσταση είναι το μέλλον. Από τη χρήση των ρομπότ σε όλους τους κλάδους και την κυκλοφορία αυτόνομων οχημάτων, μέχρι τις τρομακτικές αλλαγές στο finance και σε οτιδήποτε σχετίζεται με τον ψηφιακό κόσμο, η AI θεωρούνταν δεδομένο ότι θα άλλαζε τις ζωές όλων.
Περίπου τρία χρόνια μετά, η μεγαλύτερη αλλαγή που έχει συντελεστεί είναι το ιστορικών διαστάσεων χρηματιστηριακό ράλι, με τους τρεις βασικούς δείκτες της Wall Street, S&P 500, Nasdaq και Dow Jones, να σημειώνουν κέρδη 84%, 113% και 43%, αντίστοιχα, ενώ οι ανατροπές στην εργασία, την παραγωγικότητα και γενικότερα την οικονομία δεν έχουν γίνει ακόμα τόσο αισθητές. Ίσως η μεγαλύτερη ανατροπή αφορά στην ανάδειξη της Nvidia στην κορυφαία σε αξία επιχείρηση του πλανήτη, αφήνοντας πίσω της παραδοσιακά μεγαθήρια όπως η Microsoft, η Apple και η Google.
Παρά το γεγονός ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί τον μεγάλο καταλύτη του εντυπωσιακού bull run, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι που στην πορεία έχουν τη δυναμική να προκαλέσουν μικρή ή μεγάλη διόρθωση, ακόμα και να οδηγήσουν σε bear market. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, ότι οι αγορές χρειάστηκαν χρόνια για να ανακάμψουν από τη μεγάλη διόρθωση που σημειώθηκε όταν έσκασε η φούσκα των dotcom στις αρχές του 21ου αιώνα.
Ο πρώτος κίνδυνος είναι οι ίδιες οι αποτιμήσεις. Είναι τελικά υπερτιμημένες οι μετοχές στα τρέχοντα επίπεδα; Η αλήθεια είναι πως όταν τα χρηματιστήρια βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, πάντα κάνουν την εμφάνισή τους ανησυχίες για τις αποτιμήσεις, ενώ παράλληλα αυξάνεται και ο κίνδυνος διόρθωσης, αφού κάποια στιγμή μπορεί μία μεγάλη μερίδα των επενδυτών να θελήσει να κατοχυρώσει κέρδη.
Οι αποτιμήσεις βρίσκονται σύμφωνα με την Wells Fargo στα υψηλότερα επίπεδα από την κρίση του 2000, ωστόσο οι τεχνολογικές εταιρείες έχουν… το δικαίωμα υψηλότερων αποτιμήσεων. Υπάρχει επίσης το θέμα της υπερβολικής συγκέντρωσης. Η Nvidia έχει εξελιχθεί στο «χρυσό παιδί» της Τεχνητής Νοημοσύνης με αποτέλεσμα να φιγουράρει ως η κορυφαία εισηγμένη των παγκόσμιων αγορών, με την αξία της να ξεπερνά τα 4,3 τρισ. δολάρια. Είναι το πολυτιμότερο asset μετά τον χρυσό!
Παράλληλα, εταιρείες όπως η Broadcom και η TSMC είδαν την αξία τους να ξεπερνά τα 1 τρισ. δολάρια, ενώ Microsoft, Alphabet, Amazon και Tesla επωφελούνται κάθε φορά που καταγράφεται ένα νέο κύμα επενδυτικού ενθουσιασμού. Τι θα συμβεί, όμως, αν κάποιος από αυτούς τους «κολοσσούς» απογοητεύσει στην πορεία;
Ένας ακόμη μεγάλος κίνδυνος είναι ο πληθωρισμός. Όχι γιατί θα ανέβει ξανά στο 9% στις ΗΠΑ ή στο 12% στην Ευρώπη, αλλά επειδή οποιαδήποτε σοβαρή αναθέρμανση θα τρομάξει την Fed και την ΕΚΤ, θα διακόψει τη νομισματική χαλάρωση και δεν αποκλείεται να δούμε και αυξήσεις επιτοκίων. Μία τέτοια εξέλιξη θα προκαλούσε επενδυτικό σοκ και ίσως θα έδινε μία καλή αφορμή για διόρθωση.
Μία άλλη εστία αβεβαιότητας είναι η πιθανότητα αλλαγής αφηγήματος. Το σενάριο, δηλαδή, που οι επενδυτές θα φοβηθούν ότι οι τεχνολογικές εφαρμογές θα καθυστερήσουν να προκαλέσουν το αναμενόμενο disruption. Για να μην σκάσει λοιπόν η «φούσκα» θα πρέπει να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του αφηγήματος της Τεχνητής Νοημοσύνης. Να οδηγήσει, δηλαδή, σε πραγματικά και ικανοποιητικά αποτελέσματα για τις επιχειρήσεις, τόσο σε επίπεδο παραγωγικότητας, όσο και σε επίπεδο τζίρου και κερδών. Σήμερα, αποτελεί περισσότερο μία κερδοσκοπική ελπίδα, παρά μία «μηχανή» παραγωγής πραγματικών αποτελεσμάτων.
Και φυσικά, τέλος, υπάρχει ο κίνδυνος μίας μεγάλης παγκόσμιας αναταραχής, η οποία σήμερα δείχνει ότι θα μπορούσε να είναι γεωπολιτικού χαρακτήρα. Παρ’ όλα αυτά, οι αγορές έχουμε ξαναπεί ότι δεν προεξοφλούν τους γεωπολιτικούς κινδύνους αλλά αντιδρούν με υπερβολικές διακυμάνσεις όταν αυτοί επιβεβαιώνονται.
