Έχουμε συνηθίσει τα τελευταία 17 έτη μετά το τέλος της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης 2007-2008, να παρακολουθούμε τις αγορές να κινούνται εντελώς αποστασιοποιημένα, σε σχέση με το ευρύτερο πολιτικό και μακροοικονομικό περιβάλλον.
Έτσι η υψηλή ρευστότητα που διαθέτει το επενδυτικό οικοσύστημα, εξακολουθεί να λαμβάνει αγοραστικές θέσεις σε κάθε πισωγύρισμα των αγορών. Το «φθηνό λιμνάζον χρήμα» αναζητώντας αποδόσεις, αυξάνει την ανοχή του στο ρίσκο. Η μεγέθυνση κυρίως των τεχνολογικών εταιρειών, δεν μπορεί παρά να προσελκύει και τους πλέον διστακτικούς επενδυτές.
Επιπλέον, η κυρίαρχη αίσθηση ότι «αυτή τη φορά όλα θα είναι διαφορετικά», αλλά και ο φόβος της μη συμμετοχής στο χρηματιστηριακό πάρτι διαρκείας, υποβάθμιζε και εξακολουθεί να υποβαθμίζει στα μάτια των επενδυτών, τον κίνδυνο από τους επιβαρυμένους εξωγενείς παράγοντες.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, η γεωπολιτική αβεβαιότητα, η επιβολή εμπορικών δασμών, η ανατροπή του παγκόσμιου οικονομικού και εμπορικού status quo, αλλά και οι ανησυχίες για την υπερβολική διόγκωση του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ, δεν φαίνεται να ανησυχούν προς ώρας τη χρηματιστηριακή κοινότητα της Wall Street.
Παρ’ όλο που οι συζητήσεις γύρω από περίφημο «The One, Big, Beautiful» φορολογικό νομοσχέδιο του προέδρου Τραμπ, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ μέσα στην επόμενη δεκαετία θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον $2,4 τρισ. και ότι τα αντίστοιχα φορολογικά έσοδα κατά την ίδια περίοδο θα είναι μειωμένα κατά $3,6 τρισ. Μια πρόβλεψη που έχει οδηγήσει και τον CEO της JP Morgan Τζέιμι Ντίμον να ομιλεί περί μιας επερχόμενης βαθιάς κρίση χρέους.
Ακόμα και η πρωτοφανής αστάθεια που καταγράφεται τις τελευταίες εβδομάδες στις δευτερογενείς αγορές ομολόγων, δεν καταλαγιάζει τη δίψα για μετοχικές υπεραξίες και κέρδη. Οι αποδόσεις των 30ετών αμερικανικών, ιαπωνικών και γερμανικών ομολόγων, με τις πρώτες να πλησιάζουν το 5,15% δεν προϊδεάζουν για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον, ακόμα και στον κύκλο των συντηρητικών σταθερών και χαμηλών αποδόσεων.
Μια νέα ισορροπία της παγκόσμιας οικονομίας σε αυξημένα επίπεδα επιτοκίων θα καταστήσει τις τρέχουσες αποτιμήσεις των εταιρειών της Wall Street, ιδιαίτερα απαιτητικές. Αφού τα υψηλότερα επιτόκια των ομολόγων ενδέχεται να αυξήσουν το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών με αποτέλεσμα αφ’ ενός την αύξηση του risk premium στα ομόλογα και αφ’ ετέρου την υποχώρηση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων.
Για παράδειγμα, ο πρώην υπεύθυνος επικοινωνίας του Λευκού Οίκου και πρώην τραπεζίτης της Goldman Sachs, Άντονυ Σκαραμούτσι εκτιμά ότι θα ακολουθήσει πάγωμα της αγοράς ακινήτων.
Το γεγονός ότι οι Magnificent 7 τεχνολογικές εταιρείες, δηλαδή η Apple (AAPL), η Microsoft (MSFT), η Amazon (AMZN), η Alphabet (GOOGL) (μητρική εταιρεία της Google), η Meta Platforms (META) (πρώην Facebook), η Nvidia (NVDA) και η Tesla (TSLA), διαθέτουν ισχυρά ταμειακά διαθέσιμα, δεν είναι αντιπροσωπευτικό και για τις υπόλοιπες 493 εταιρείες του S&P 500. Των οποίων τόσο η λειτουργία όσο και η ανάπτυξη στηρίζονται στον τραπεζικό δανεισμό.
Εκτός από την άνοδο των επιτοκίων στα κρατικά ομόλογα, οι επενδυτές δεν συνυπολογίζουν στην εξίσωση του ρίσκου και άλλες αβεβαιότητες.
Με πρώτη και καλύτερη, την αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον των εμπορικών δασμών. Η προχθεσινή ξαφνική επιβολή επιπλέον δασμών ύψους 25% στον ευρωπαϊκό χάλυβα, ενώ η ΕΕ και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις, δείχνει όλα τα σενάρια είναι ανοικτά. Το ίδιο συμβαίνει και το νέο μέτωπο που άνοιξε ο πρόεδρος Τραμπ με την Κίνα, εν μέσω και των δικών τους διαπραγματεύσεων. Ανοικτό παραμένει και το μέτωπο που έχει ανοίξει ο Λευκός Οίκος κατά της Apple, σχετικά με τις μονάδες παραγωγής που διατηρεί η εταιρεία εκτός αμερικανικού εδάφους.
Σημαντική αβεβαιότητα παραμένει και η επίδειξη ανθεκτικότητας της οικονομίας των ΗΠΑ, απέναντι στο ενδεχόμενο εμφάνισης ύφεσης ή πληθωρισμού. Και ο μεγάλος άγνωστος Χ, παραμένει το δολάριο. Προς το παρόν το δολάριο υποτιμάται υπό έλεγχο και ίσως αυτός και να είναι ο στόχος του Λευκού Οίκου, σε μια προσπάθεια τιθάσευσης του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ.
Ωστόσο, ενώ το σενάριο κατάρρευσης του δολαρίου δεν εξετάζεται από τους επενδυτές, η αδυναμία του αμερικανικού νομίσματος, ίσως στρέψει τους επενδυτές στο να απομακρυνθούν από τις ΗΠΑ και να προσεγγίσουν άλλες αγορές, όπως για παράδειγμα την ευρωπαϊκή, όπου ήδη καταγράφονται σημαντικές εισροές θεσμικών επενδυτών από τις ΗΠΑ. Προς το παρόν, οι επενδυτές που επέλεξαν τα χρηματιστήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κερδίζουν διπλά. Κατά πρώτον από την καλύτερη απόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών και κατά δεύτερον από την ανατίμηση του ευρώ.
Μια ακόμα αβεβαιότητα αφορά την προσωπική ατζέντα του προέδρου Τραμπ σχετικά με τα κρυπτονομίσματα και ειδικότερα με το δικό του $TRUMΡ meme coin. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεξιώνεται σε προσωπικό επίπεδο τους υποστηρικτές και «επενδυτές» του $TRUMP, και ταυτόχρονα πιέζει προς κάθε κατεύθυνση για την ενσωμάτωση των κρυπτονομισμάτων στη διαχείριση των οικονομικών λειτουργιών του κράτους.
Οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις καθώς και οι παρεμβάσεις του σε συμφωνίες και deals που έχουν σαφέστατα προσωπικά χαρακτηριστικά, δημιουργούν σωρεία ερωτημάτων σχετικά με την ακολουθούμενη προεδρική οικονομική πολιτική και την προσωπική του ατζέντα.
