Στριμωγμένη στη γωνία η Κίνα - Τέλος ανοχής από ΕΕ

Στριμωγμένη στη γωνία η Κίνα - Τέλος ανοχής από ΕΕ

Πλώρη για να τεστάρει ξανά τα χαμηλά έτους στις 2923 μονάδες έχει βάλει ο δείκτης της Shanghai Composite, ενώ ο δείκτης MSCI China χαράζει ξεκάθαρη πορεία για το χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2022. 

Αμφότεροι έχουν επιβαρυνθεί τόσο από την υποβάθμιση της προοπτικής της πιστοληπτικής ικανότητας της Κίνας από σταθερή σε αρνητική από τον οίκο Moody's, όσο και από τη διαφαινόμενη απόφαση της ΕΕ να βάλει τέλος στην ανομοιομορφία του εμπορικού ισοζυγίου μεταξύ Ευρώπης - Κίνας.

Ξεκινώντας από την απόφαση της Μoody’s, αν και ο οίκος διατήρησε τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση Α1 στα κρατικά ομόλογα της χώρας, εντούτοις η υποβάθμιση των προοπτικών δηλώνει την ανησυχία για τις μελλοντικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στο χρέος τα αλλεπάλληλα δημοσιονομικά πακέτα της κινεζικής κυβέρνησης, προκειμένου να στηρίξει τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν την ολοένα και βαθύτερη κρίση στην αγορά ακινήτων. 

Βλέπετε, η επιδείνωση της αγοράς ακινήτων της χώρας αποτελεί άλλο ένα μεγάλο σημείο ανησυχίας, καθώς ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την οικονομία της χώρας, ωθώντας το Πεκίνο ήδη σε τροχιά έκδοσης χρέους-ρεκόρ για το 2023, κάτι που αύξησε το ονομαστικό έλλειμμα στο μεγαλύτερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών. 

Πλέον ο λόγος ελλείμματος προς το ΑΕΠ είναι πάνω από το όριο του 3%, στο 3,8%, ενώ η Moody’s υπογραμμίζει άλλο ένα σημείο κινδύνου στο οποίο πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βάση: Oι τοπικές κυβερνήσεις πούλησαν φέτος επιπλέον  ομόλογα ειδικής αναχρηματοδότησης για να ανταλλάξουν χρέος εκτός ισολογισμού με υψηλότερο κόστος. 

Το κρυφό χρέος της τοπικής αυτοδιοίκησης λοιπόν είναι ίσως ένα από τα μεγαλύτερα τρωτά σημεία για τη χρηματοπιστωτική ευστάθεια της Κίνας, γι’αυτό και οι αρχές προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα πιο συστηματικά,  ανταλλάσσοντας κάποιο κρυφό χρέος με νέο δημόσιο χρέος, με κόστος βέβαια.

Το κόστος αυτό άλλωστε δεν είναι τίποτε μπροστά στην ωρολογιακή βόμβα του κρυφού χρέους που θα μπορούσε να βλάψει σοβαρά το τραπεζικό κινεζικό σύστημα.

Πόσο είναι αυτό το κρυφό χρέος; Ουδείς γνωρίζει με ακρίβεια.

Οι επαρχίες σε όλη τη χώρα μετά από χρόνια ανεξέλεγκτου δανεισμού και δαπανών υπολογίζεται ότι έχουν συσσωρεύσει «μυθικά» ποσά χρέους. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι το συνολικό δημόσιο χρέος εκτός ισολογισμού - περιλαμβάνει και εταιρικά ομόλογα που εκδόθηκαν από χιλιάδες οχήματα χρηματοδότησης των τοπικών κυβερνήσεων για κατασκευές δρόμων, γεφυρών κλπ - κυμαίνεται από 7 εως 11 τρις δολάρια.  

Σε μια οικονομία που ακόμα παλεύει να ανακάμψει από την πρότερη περιοριστική πολιτική  μηδενικής Covid, όπως υποδεικνύει η νέα συρρίκνωση στη μεταποίηση και τις υπηρεσίες τον Νοέμβριο, οι τοπικές κυβερνήσεις θα δυσκολευτούν να συμβαδίσουν με τις πληρωμές τόκων και κεφαλαίου τους. 

Τουτέστιν, ένα μεγάλο μέρος του κρυφού χρέους μπορεί ήδη να είναι μη βιώσιμο, με ό,τι αυτό σημαίνει για την οικονομική σταθερότητα των τραπεζών που κατέχουν πολλά ομόλογα της τοπικής αυτοδιοίκησης. 

Αν σκεφτούμε δε ότι τα ομόλογα από οχήματα χρηματοδότησης της τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελούν σχεδόν το ήμισυ της εγχώριας αγοράς εταιρικών ομολόγων της Κίνας, γίνεται κατανοητό ότι η Μοody’s ήταν μάλλον επιεικής στην πρόσφατη έκθεση της για την Κίνα. 

Το πλήρωμα του χρόνου από την ΕΕ

Στις 7 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στο Πεκίνο μια πολύ σημαντική Σύνοδος Κορυφής μεταξύ ΕΕ- Κίνας, που θα περιλαμβάνει συνομιλίες στο υψηλότερο επίπεδο μεταξύ  της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, μαζί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ και  τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζιπίνγκ και τον πρωθυπουργό Λι Γιάνγκ. 

Η συγκεκριμένη σύνοδος σύμφωνα με όσα άφησε να εννοηθούν στη συνέντευξη που παραχώρησε η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό τις εφεξής σχέσεις μεταξύ των δύο εμπορικών εταίρων.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η Φον ντερ Λάιεν, πρόκειται για μια «Σύνοδο επιλογών».

Αν και στη Σύνοδο θα συζητηθούν μεταξύ άλλων η στάση της Κίνας  απέναντι σε διεθνή ζητήματα όπως η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η κρίση στη Μέση Ανατολή, προφανώς το κομμάτι των εμπορικών σχέσεων θα έχει τη μερίδα του λέοντος και ακριβώς σε αυτό το κομμάτι αναφερόταν η Φον ντερ Λάιεν όταν μίλησε για επιλογές. 

Η πρόεδρος της ΕΕ άλλωστε το δήλωσε ξεκάθαρα: δεν θα ανεχθεί για πολύ καιρό την «ανισορροπία στις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα», η οποία μάλιστα βαίνει αυξανόμενη, με τις εξαγωγές από την Κίνα προς την ΕΕ να είναι τρεις φορές υψηλότερες από τις εξαγωγές της ΕΕ προς την Κίνα. 

«Εάν έχουμε τρία κοντέινερ που πηγαίνουν από την Κίνα στην Ευρώπη, δύο από αυτά τα κοντέινερ επιστρέφουν άδεια πίσω στην Κίνα» δήλωσε η Πρόεδρος της ΕΕ, τονίζοντας ότι το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ με την Κίνα διπλασιάστηκε μέσα σε δύο χρόνια για να φθάσει στο ρεκόρ των 390 δισ. ευρώ το 2022.

Την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές εταιρείες αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη πρόσβασης στην κινεζική αγορά και προνομιακή μεταχείριση των εγχώριων κινεζικών εταιρειών, οι οποίες χαίρουν κρυφών έμμεσων ή και άμεσων επιδοτήσεων. 

Μπορεί λοιπόν η Κίνα να είναι ένας σημαντικότατος εταίρος για την ΕΕ, όμως η Ευρώπη δεν  θα ανεχθεί άλλον αθέμιτο ανταγωνισμό. 

Η στάση της ΕΕ λοιπόν στη Σύνοδο θα είναι ίσως πιο αυστηρή από ποτέ, καθώς από ό,τι φαίνεται θα ξεκαθαριστεί  στην Κίνα ότι η ανοχή της ΕΕ έχει φτάσει στο τέλος της και αν αυτή η διαπραγμάτευση δεν καταλήξει σε ένα σαφές και ξεκάθαρο αποτέλεσμα, τότε η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που διαθέτει για να προστατεύσει την αγορά της. 

Η Κίνα λοιπόν θα πρέπει να κάνει τις δικές της επιλογές αν θέλει να μη φτάσουν οι εμπορικές σχέσεις της με την Ευρώπη σε αντίστοιχο σημείο με εκείνες των  ΗΠΑ. 

Η ΕΕ φαίνεται επίσης αποφασισμένη να πιέσει το Πεκίνο να αναλάβει τις ευθύνες του ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ως εκ τούτου να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στη Ρωσία με σκοπό να  υπερασπιστεί  τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ, που δεν είναι άλλος από την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία μιας χώρας. Άλλωστε η Φον ντερ Λάιεν άφησε να εννοηθεί ότι θα συζητηθεί και το επίμαχο ζήτημα της  καταστρατήγησης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας 

Αλλά και για το κλίμα οι συζητήσεις δεν θα είναι εύκολες, καθώς και σε αυτό το πεδίο υπάρχει σοβαρή ανισορροπία, με την Κίνα να ευθύνεται για το 28% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την Ευρώπη μόλις για το 7%. 

Τουλάχιστον στο πεδίο αυτό φαίνεται ότι οι συζητήσεις έχουν ένα καλό σημείο εκκίνησης, καθώς η Κίνα συνεργάζεται επαρκώς στη δέσμευση για το μεθάνιο, στην τιμολόγηση του άνθρακα και ξεκίνησε σύστημα εμπορίας εκπομπών. 

Επίσης εποικοδομητικές αναμένεται να είναι οι συζητήσεις για την επισιτιστική ασφάλεια και την  παγκόσμια υγεία με επίκεντρο την ετοιμότητα για νέες πανδημίες. 

Για να δούμε όμως πώς θα εξελιχθούν οι επίμαχες συζητήσεις για  το εμπόριο. Μια κακή τροπή στις 7 Δεκεμβρίου θα κοστίσει και στις δύο πλευρές πολύ χρήμα. 

Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.