Του Απόστολου Σκουμπούρη
Σε χαμηλά 3,5 ετών ή περίπου 43 μηνών – ακυρώνοντας όλη την προσπάθεια που έκανε η χώρα αυτά τα τριάμισι χρόνια μέσω μπαράζ μνημονίων, κυβερνήσεων συνεργασίας, μέτρων, περικοπών και εξυγίανσης - έκλεισε χθες το ελληνικό χρηματιστήριο, καθρεφτίζοντας απολύτως ξεκάθαρα το πολιτικοοικονομικό αδιέξοδο των τελευταίων μηνών. Ασφαλώς η μεγάλη εικόνα του Χ.Α. επηρεάζεται από το γενικευμένο παγκόσμιο ξεπούλημα που το φετινό Γενάρη έχει λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας με την πτώση να έχει... σοβαρέψει τόσο που να είναι αδύνατον να θεωρηθεί ως μια απλή διόρθωση – αποφόρτιση μετά από σχεδόν μια 7ετία ανθεκτικού bull market...
Η αγορά μας όμως φαίνεται πως ζει ημέρες 2012, όταν τα spreads είχαν εκτοξευτεί, παράλληλα με το συστημικό ρίσκο χώρας. Τώρα, μπορεί και τα ομόλογα να χτύπησαν «κόκκινο» χθες, πιστοποιώντας την κλιμάκωση του country risk, όμως κυρίαρχος καταλύτης είναι πρωτίστως το διεθνές περιβάλλον και κατά δεύτερον η εγχώρια – ασταθής – πολιτική κατάσταση. Η αγορά μας, μια εξαιρετικά ρηχή, αποδυναμωμένη και περιφερειακή αγορά, δεν μπορεί να προβάλει κανενός είδους αντίσταση και άμυνα μπροστά στο γενικευμένο διεθνές ξεφόρτωμα.
Σύμφωνα με χρηματιστηριακούς και επιχειρηματικούς κύκλους, οι τελευταίες εξελίξεις στην εγχώρια πολιτική σκηνή και κυρίως ο (νέος) φόβος για καινούριο κύκλο κυβερνητικής αστάθειας, εν μέσω... έσχατων σεναρίων για ηρωικές εξόδους, για δημοψηφίσματα ή νέες εκλογές, «σκοτώνουν» ολοκληρωτικά την αγορά.
Παρ'' ότι όλα είναι σενάρια, κάποιοι κύκλοι επιμένουν για απονενοημένα... διαβήματα, για κινήσεις ηρωικής εξόδου ή και για... τελική ζαριά (νέας) επίκλησης... δημοκρατίας, μέσω δημοψηφίσματος ή εκλογών! Όσο παράδοξα και αν ακούγονται – και ασφαλώς είναι – αυτά τα σενάρια, είναι αρκούντως ικανά – ως φαίνεται – να διασαλεύσουν περαιτέρω το ήδη κλονισμένο οικονομικό, επενδυτικό και πολιτικό περιβάλλον της χώρας.
Έτσι, μια αγορά χωρίς ικανή εγχώρια θεσμική κοινότητα και χωρίς άμυνες, εύκολα παραδίνεται στην περιδίνηση της διεθνούς χρηματιστηριακής καταιγίδας.
Δεν είναι τυχαίο – από καμιά άποψη – ότι χθες ο Γενικός Δείκτης επέστρεψε στα επίπεδα που είχε ελάχιστες ημέρες προ των εκλογών της 17ης Ιουνίου του 2012, ήτοι στις 526,44 μονάδες, καταγράφοντας πτώση 5,70%!
Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο FTSE 25 όσο και ο τραπεζικός δείκτης έκλεισαν σε νέα ιστορικά χαμηλά, ενώ ο φετινός Ιανουάριος είναι ο χειρότερος της τελευταίας 25ετίας έχοντας ως τώρα απώλειες 16,6%, ενώ οι τράπεζες υποχωρούν κατά 34%!
Κανένα περιθώριο πλέον δεν υπάρχει για... τεχνοκρατική προσέγγιση της αγοράς, για φθηνές ή ακριβές μετοχές, για κερδοφόρες εταιρείες, για συνεπή management κ.λπ. καθώς η πτώση είναι ισοπεδωτική, άκριτη, γενικευμένη. Φυσικά, μέσα σ'' αυτή την ισοπεδωτική, άκριτη και αγελαία πτώση, υπάρχουν τρομερές υπερβολές, τέτοιες που σπάνια παρουσιάζονται, αλλά έτσι είναι οι αγορές.
Τα στατιστικά – αρκετές φορές – λένε πολλά και σημαντικά. Το αμέσως χαμηλότερο λοιπόν από το χθεσινό κλείσιμο ήταν στις 13 Ιουνίου του 2012 με το Γ.Δ. στις 499,56 μονάδες, δηλαδή μόλις μια εβδομάδα μετά από την 5η Ιουνίου 2012, όταν το Χ.Α. είχε κλείσει στις 471 μονάδες, που είναι και το χαμηλότερο επίπεδο 25ετίας, καθώς παραπέμπει στο Φεβρουάριο του ''90! Μιλάμε λοιπόν για ολική ακύρωση της (όποιας) προσπάθειας έγινε αυτά τα τριάμισι χρόνια στη χώρα, καθώς οι τιμές στο Χ.Α. - έστω και σ'' αυτό το ρηχό Χ.Α. - καθρεφτίζουν τη γενικότερη πίστη, ψυχολογία και κατάσταση! Και μόνο ότι η αγορά με μια ακόμη μεγάλη πτώση κινδυνεύει να «βουτήξει» σε νέα χαμηλά 26 ετών, τα λέει όλα!
Σπύρος Τσαγκαλάκης (Beta AXE): «Καταλύτης το διεθνές περιβάλλον»
Σε δηλώσεις του στο liberal.gr ο αναλυτής της Beta Χρηματιστηριακή Σπύρος Τσαγκαλάκης αποδίδει πρωτίστως στο διεθνή παράγοντα την ισοπέδωση των τιμών στο Χ.Α. και κατά δεύτερο λόγο στους (υπαρκτούς) εγχώριους παράγοντες. «Το τζίρο τον κάνουν οι ξένοι», επισημαίνει, «αυτοί δίνουν τον παλμό, όσο πιέζονται οι διεθνείς αγορές, τόσο περισσότερο θα υποφέρει το Χ.Α. Το τελευταίο που απασχολεί τα διεθνή χαρτοφυλάκια σε τέτοιο κλίμα είναι να πάρουν ρίσκο στην Ελλάδα», τονίζει ο αναλυτής, σημειώνοντας ότι «δεν κοιτάζουν τίποτα όταν αποφασίζουν να ρευστοποιήσουν, ούτε τιμές, ούτε αν έχουν μικρή ή μεγάλη χασούρα, ούτε κάτι άλλο. Άλλωστε, έχουν σαφώς μεγαλύτερες... θέσεις αλλού, για τις οποίες φροντίζουν με μεγαλύτερη σπουδή». Η μεγάλη εικόνα επιβάλλεται από τους ξένους λοιπόν σύμφωνα με τον κ. Τσαγκαλάκη, καθώς «όταν λιώνουν οι αγορές σε global επίπεδο, εμείς ακολουθούμε. Ποιος άλλωστε θα επένδυε – σε τέτοια συγκυρία – σε μια αγορά με τα χαρακτηριστικά ρηχότητας και μικρού μεγέθους της δικής μας αγοράς», αναρωτιέται...
