Με τον Ντόναλντ Τραμπ να αποκτά, όπως όλα δείχνουν, αργά ή γρήγορα τον έλεγχο της Fed και το debate για τον «πληθωρισμό των δασμών» να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, οι αγορές έχουν πλήρως προεξοφλήσει ότι η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής θα συνεχιστεί στους επόμενους μήνες, αν και όχι με τον ίδιο ρυθμό σε Αμερική και Ευρώπη.
Η μείωση των επιτοκίων από τον Τζερόμ Πάουελ κατά 0,25% στις 17 Σεπτεμβρίου θεωρείται δεδομένη στις τάξεις των επενδυτών (με πιθανότητες 96%). Θα είναι η πρώτη κίνηση χαλάρωσης από την ημέρα που ανέλαβε τα ηνία της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου ο Τραμπ.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 11 Σεπτεμβρίου, η Κριστίν Λαγκάρντ αναμένεται να πατήσει «pause» στις μειώσεις, έχοντας επιτύχει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον στόχο εξασθένησης του πληθωρισμού στο 2%. Χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι αποκλείεται να μειωθεί το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 1,75% ή και ακόμα χαμηλότερα στο σενάριο που η Ευρώπη βιώσει μία νέα κρίση.
Οι επόμενες κινήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έως τον Δεκέμβριο θα είναι αυτές που αφενός θα καθορίσουν την τάση των επόμενων μηνών στις αγορές και αφετέρου θα αντικατοπτρίσουν τη βελτίωση ή την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών.
Οι επενδυτές σήμερα πιστεύουν ότι η Fed θα μειώσει δραστικά τα επιτόκια αλλά αντί να πανηγυρίζουν κάνουν δεύτερες σκέψεις, αφού οι πιέσεις του Τραμπ απειλούν την ανεξαρτησία της σημαντικότερης κεντρικής τράπεζας. Γι’ αυτό και βλέπουμε να ανεβαίνει το θερμόμετρο σε ό,τι αφορά τα παιχνίδια εξουσίας με φόντο την αντικατάσταση του Πάουελ την ερχόμενη άνοιξη.
Μάλιστα, στις ΗΠΑ παρομοιάζουν την κούρσα διαδοχής του Πάουελ με το περίφημο τηλεριάλιτι «The Apprentice» που παρουσίασε στο παρελθόν ο Τραμπ. Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα τις σχετικές συνεντεύξεις με τους 11 υποψηφίους για το τιμόνι της Fed, τα ονόματα των οποίων έχει ήδη ανακοινώσει ο Λευκός Οίκος σε μία ασυνήθιστη κίνηση.
Ένας από τους επικρατέστερους για τη θέση του κεντρικού τραπεζίτη είναι ο Κρίστοφερ Γουόλερ, νυν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Fed. Ο Γουόλερ δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ότι δεν αποκλείεται να δούμε μπαράζ μειώσεων μέσα στο επόμενο εξάμηνο, πριν δηλαδή αποχωρήσει ο Πάουελ. Οι μειώσεις ενδέχεται να είναι διαδοχικές ανάλογα με τα διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία, τόνισε ο Γουόλερ.
Από τους έντεκα που θα περάσουν από το μικροσκόπιο του Τραμπ ξεχωρίζει η τριάδα που απασχολεί τα αμερικανικά μέσα τους τελευταίους μήνες. Το πρώην στέλεχος της Fed, Κέβιν Γουόρς, ο οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, Κέβιν Χάσετ και ο Γουόλερ. Τη λίστα συμπληρώνουν η επικεφαλής Εποπτείας της Fed, Μισέλ Μπάουμαν, ο αντιπρόεδρος της Fed, Φίλιπ Τζέφερσον, η επικεφαλής της Fed του Ντάλας, Λόρι Λόγκαν και δύο πρώην στελέχη της Fed, οι Λάρι Λίντσει και Τζέιμς Μπούλαρντ. Η έκπληξη μπορεί να προέλθει από
τον Μαρκ Σάμερλιν, ιδρυτή της Evenflow Macro, τον Ρικ Ράιντερ της BlackRock και τον Ντέιβιντ Ζέρβος της Jefferies.
Πάντως, υπάρχουν και στελέχη της Fed που δεν κρύβουν τις ανησυχίες τους αναφορικά με την επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας. Σε κάθε περίπτωση, ο Πάουελ θα μειώσει τα επιτόκια ανεξάρτητα από τα στοιχεία που θα δουν το φως της δημοσιότητας στις επόμενες 12 μέρες κυρίως για να στείλει ένα μήνυμα αλλαγής πλεύσης, υπό τις ασφυκτικές πιέσεις που δέχεται από τον Τραμπ.
Στην Ευρώπη, τα μαντάτα από το μέτωπο του πληθωρισμού είναι καλύτερα από τις ΗΠΑ ή αν προτιμάτε πιο ξεκάθαρα, ωστόσο η πολιτική και δημοσιονομική αβεβαιότητα είναι παράγοντες που δεν μπορούν να αγνοηθούν από την Λαγκάρντ. Η ΕΚΤ δεν αποφασίζει για τα επιτόκια με βάση τις πολιτικές αναταράξεις και τις ανησυχίες για τα δημοσιονομικά, ωστόσο στην παρούσα συγκυρία έχει το πλεονέκτημα ότι το πληθωριστικό φαινόμενο έχει εξασθενήσει αισθητά. Επομένως, η παύση του Σεπτεμβρίου είναι δικαιολογημένη, με την Λαγκάρντ να έχει ακόμα μία μείωση στη… φαρέτρα της, στο ενδεχόμενο επιδείνωσης των συνθηκών έως τον Δεκέμβριο.
Τα στοιχεία για τους δείκτες PMI επιβεβαίωσαν το θετικό momentum για την οικονομία της Ευρωζώνης με τον μεταποιητικό PMI να σκαρφαλώνει πάνω από το όριο του 50, υποδηλώνοντας ανάπτυξη, και να ξεπερνά τον PMI των υπηρεσιών για πρώτη φορά σε διάστημα άνω των τριών ετών. Ανησυχίες, ωστόσο, συνεχίζουν να υπάρχουν καθώς εκτιμάται ότι μέσα στους επόμενους μήνες οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες που θα προέρχονται τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Κίνα.
