Tέσσερις μέρες μετά την πτώση της κυβέρνησης Μπαϊρού τα γαλλικά ομόλογα και οι δείκτες του γαλλικού χρηματιστηρίου παραμένουν ψύχραιμα, καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν απέφυγε την επιλογή να προκηρύξει εκλογές και ανέθεσε τα καθήκοντα του πρωθυπουργού στον Υπουργό Άμυνας, Sebastien Lecornu.
Άλλωστε τι νόημα θα είχαν αυτή τη στιγμή οι εκλογές; Πολύ δύσκολα θα αποκαταστούσαν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δεδομένου ότι η Εθνοσυνέλευση έχει κατακερματιστεί και εξακολουθεί να κυριαρχείται από τους δύο πιο ακραίους πόλους: το RN –Εθνική Συσπείρωση- από τη μια πλευρά το οποίο και προηγείται στις δημοσκοπήσεις και το LFI- ριζοσπαστική Αριστερά της Ανυπότακτης Γαλλίας - από την άλλη.
Το πιο πιθανόν είναι να μην προέκυπτε κάποια πλειοψηφία, η Ακροδεξιά να έβγαινε ενισχυμένη και στο τέλος οι ψηφοφόροι να έβλεπαν για άλλη μια φορά τις επιλογές τους να αγνοούνται, όπως ακριβώς έγινε και στις εκλογές του 2024.
O πρόεδρος της Γαλλίας απέφυγε λοιπόν και ορθώς τις εκλογές. Όμως ταυτόχρονα διέψευσε τις εκτιμήσεις πολλών ότι θα διόριζε ως πρωθυπουργό κάποια προσωπικότητα από τον χώρο της Κεντροαριστεράς, και συγκεκριμένα από το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Αντίθετα διόρισε για άλλη μια φορά κάποιον από τον χώρo του –ο Lecornu ανήκει στο κόμμα του Μακρόν, Renaissance - παρά το γεγονός ότι η επιλογή του να απέχει από την ιδέα της πολιτικής συγκατοίκησης έχει επανειλημμένως αποτύχει.
Η αγορά όμως αυτή τη φορά φαίνεται ότι δίνει στον Lecornu κάποιες αμυδρές πιθανότητες επιτυχίας. Και υπάρχει μια συγκεκριμένη οπτική γωνία πίσω από αυτή την εκτίμηση.
Τα συν και πλην της θητείας του νυν Πρωθυπουργού στο Υπουργείο Αμύνης
Ο Lecornu έχει ήδη ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης προκειμένου να επιτευχθεί συναίνεση για τον προϋπολογισμό του 2026. Αν και δύσκολα θα φέρει αυτό το έργο εις πέρας, εντούτοις οι πιθανότητες δεν είναι μηδενικές.
Βλέπετε, ο Lecornu είναι το πρόσωπο της αναστήλωσης των ενόπλων δυνάμεων, καθώς το 2023 προώθησε στην Εθνοσυνέλευση νομοσχέδιο αμυντικού σχεδιασμού, με δαπάνες 413 δισ. ευρώ για την περίοδο 2024-2030.
Ως Υπουργός Άμυνας λοιπόν έχει αρκετά καλή δημοτικότητα στο σύνολο σχεδόν του πολιτικού φάσματος, δεδομένου ότι με εξαίρεση την Αριστερά, τα περισσότερα κόμματα συμφωνούν με την ανάγκη αμυντικής θωράκισης της Γαλλίας.
Για τους πολίτες βέβαια αποτελεί «κόκκινο πανί» το γεγονός ότι θα προσπαθήσει να προωθήσει έναν προϋπολογισμό αυστηρής λιτότητας ο πρωτεργάτης των αμυντικών εξοπλισμών. Όμως για αρκετά μέλη της Εθνοσυνέλευσης αυτό δεν ισχύει.
Ο τίτλος της Libération «Για την Εθνική Συσπείρωση, ο διορισμός του Sebastian Lecornu αποτελεί το μικρότερο κακό» μόνο τυχαίος δεν είναι, καθώς αναδεικνύει το γεγονός ότι αν και τα στελέχη του κόμματος της Aκροδεξιάς παραμένουν πεπεισμένα ότι η μόνη λύση είναι η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, εντούτοις ορισμένα εξ αυτών επιθυμούν να υιοθετήσουν μια πιο εποικοδομητική στάση απέναντι στον νέο πρωθυπουργό.
Υπενθυμίζουμε δε ότι η Μαρί Λεπέν έχει επαινέσει στο παρελθόν τον Lecornu για τον σεβασμό με τον οποίο έχει αντιμετωπίσει το κόμμα της.
Η διεξαγωγή λοιπόν προκαταρκτικών συνομιλιών με όλες τις πολιτικές παρατάξεις πριν από τον σχηματισμό κυβέρνησής που έχει αναθέσει ο Μακρόν στον Lecornu ίσως δεν αποδειχθεί μια εξ’ορισμού άκαρπη διαδικασία..
Όμως δεν εννοούμε ότι είναι εφικτή η εξασφάλιση μιας πλειοψηφίας που θα μπορούσε να περάσει τον αντιδημοφιλή προϋπολογισμό λιτότητας για το 2026.
Ίσως όμως είναι εφικτό να περάσει ο προϋπολογισμός χωρίς καν να γίνει ψηφοφορία.
Πώς; Mέσω της ενεργοποίησης του άρθρου 49, εδ.3 του γαλλικού συντάγματος.
Ποιο είναι το άρθρο 49
Η ενεργοποίηση του άρθρου 49, εδ. 3, έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν για να εξασφαλιστεί η ψήφιση σημαντικών νομοθετικών κειμένων.
Η χρήση αυτού του άρθρου θεωρείται εργαλείο κυβερνητικής σταθερότητας, δεδομένου ότι διευκολύνει την λειτουργία του κράτους σε περιόδους πολιτικών αδιεξόδων, αν και προκαλεί αντιδράσεις για παραβίαση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, καθώς επιτρέπει την έγκριση νομοθετικών κειμένων χωρίς διαβούλευση ή ψηφοφορία, υπό προϋποθέσεις βέβαια όπως θα δούμε παρακάτω.
Πράγματι, η ενεργοποίησή των διατάξεων του άρθρου 49 μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο στη διατήρηση της Κυβέρνησης στη θέση της, αλλά και στην αυτόματη έγκριση του επίμαχου νομοθετικού κειμένου χωρίς καμία συζήτηση ή ψηφοφορία.
Ακριβώς για αυτόν τον λόγο πολλοί το χαρακτηρίζουν ως «πραξικόπημα» ενάντια στο Κοινοβούλιο (coup de force contre le parlement).
Το άρθρο 49 λοιπόν ορίζει ότι: O πρωθυπουργός μπορεί, μετά από σύσκεψη με το Υπουργικό Συμβούλιο, να θέσει ζήτημα εμπιστοσύνης της Κυβέρνησης ενώπιον της Εθνικής Συνέλευσης σχετικά με την ψήφιση ενός σχεδίου νόμου για τον κρατικό προϋπολογισμό ή για τη χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Σε αυτήν την περίπτωση, το κείμενο θεωρείται ότι έχει εγκριθεί, εκτός κι αν κατατεθεί πρόταση δυσπιστίας μέσα στις επόμενες είκοσι τέσσερις (24) ώρες.
Το άρθρο 49 λοιπόν επιτρέπει στον πρωθυπουργό να διασφαλίζει την έγκριση νομοθετικών κειμένων, ακόμη και σε περιπτώσεις που η κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν είναι δεδομένη, συνδέοντας την ψήφιση του νομοσχεδίου με την επιβίωση της κυβέρνησης.
Τί γίνεται όμως αν τεθεί θέμα εμπιστοσύνης της Κυβέρνησης;
1. Αν κατατεθεί εντός της προθεσμίας των εικοσιτεσσάρων ωρών πρόταση δυσπιστίας, τίθεται σε εφαρμογή το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 49. Στο σημείο αυτό, η συζήτηση αλλάζει αντικείμενο, εφόσον δεν αφορά πλέον το υπό εξέταση νομοθετικό κείμενο, αλλά το μέλλον της Κυβέρνησης.
Εάν η κατατεθείσα πρόταση μομφής, αφού συζητηθεί μετά την πάροδο της προθεσμίας των σαράντα οχτώ ωρών δεν υπερψηφιστεί, τότε πάλι το επίμαχο νομοθετικό κείμενο θεωρείται ότι έχει εγκριθεί, χωρίς να συζητηθεί ή να ψηφισθεί άρθρο προς άρθρο.
2. Εάν η κατατεθείσα πρόταση μομφής, υπερψηφιστεί, τίθεται σε εφαρμογή το άρθρο 50 και η Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να υποβάλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την παραίτησή της. Το επίμαχο, δε, νομοθετικό κείμενο θεωρείται ως μη ψηφισθέν.
Το άρθρο 49, εδ. 3, Σ έχει ενεργοποιηθεί 115 φορές στη διάρκεια της Vης γαλλικής Δημοκρατίας και ποτέ δεν οδήγησε σε παραίτηση της Κυβέρνησης με εξαίρεση μόνο την κυβέρνηση Pompidou το 1962, υπό εξαιρετικές συνθήκες - αναφερόμαστε στην βομβιστική επίθεση Petit-Clamart και όσα επακολούθησαν- και την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Michel Barnier στις 4 Δεκεμβρίου 2024, όταν χρησιμοποίησε την εφαρμογή του άρθρου 49, εδ. 3 του γαλλικού Συντάγματος για την επιβολή του προϋπολογισμού κοινωνικής ασφάλισης χωρίς ψηφοφορία.
Ο Μακρόν λοιπόν «ποντάρει» ότι ο Lecornu χάρη στην διακομματική του απήχηση ίσως καταφέρει να ενεργοποιήσει το άρθρο 49 χωρίς να υπερψηφιστεί η πρόταση μομφής και έτσι να περάσει τον προϋπολογισμό του 2026, απαλλάσσοντας ταυτόχρονα πολλούς βουλευτές από το μεγάλο δίλημμα της ψήφισης ενός σκληρού προϋπολογισμού.
Για να δούμε αν οι υπολογισμοί του Μακρόν αυτή τη φορά είναι σωστοί και αν οι κινητοποιήσεις των Γάλλων δεν τους τινάξουν στον αέρα.
Όπως και να έχει, όσο βλέπουμε την απόδοση της γαλλικής 10ετίας κάτω από το 3,62%, υπάρχει ελπίδα.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
