Στις 26 Αυγούστου σημειώθηκε η υψηλότερη τιμή που έχουμε δει ποτέ για το Dutch TTF, το χρηματιστηριακό συμβόλαιο για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη. Λίγες μέρες νωρίτερα, την 21η Αυγούστου είχε σημειωθεί η υψηλότερη τιμή των τελευταίων 14 ετών για το αμερικανικό φυσικό αέριο στο χρηματιστήριο του Σικάγου. Εκείνες τις ημέρες η ανησυχία για τις συνέπειες των πολύ υψηλών τιμών είχε ανέβει στο κατακόρυφο, καθώς η πιθανή περαιτέρω άνοδος θα τίναζε στον αέρα τους προϋπολογισμούς των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα δημιουργούσε σοβαρότατα προβλήματα στην λειτουργία των επιχειρήσεων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ και θα έφερνε σε πολύ δύσκολη θέση τους καταναλωτές, ιδίως στις ΗΠΑ όπου η κρατική επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος δεν θα ήταν και πολύ εύκολη.
Εκείνες τις ημέρες είχαμε ασχοληθεί με το ευρωπαϊκό αέριο και την ξέφρενη και φαινομενικά ασταμάτητη άνοδο της τιμής του (Θα τελειώσει το ξέφρενο ράλι του φυσικού αερίου; | Liberal) προσπαθώντας να εκτιμήσουμε πότε θα ερχόταν το τέλος αυτής της βασανιστικής ανόδου. Ευτυχώς η άνοδος σταμάτησε σχετικά σύντομα και σταδιακά άρχισε η αντίστροφη πορεία, με έντονες διακυμάνσεις αλλά σταθερά πτωτική. Από τα 350 Ευρώ/Mwh της 26 Αυγούστου έχουμε φθάσει κάτω από τα 120 Ευρώ/Mwh και αν είμαστε τυχεροί μπορεί σύντομα να δούμε και τα 100 Ευρώ/Mwh και την επαλήθευση της σχετικής πρόσφατης πρόβλεψης του Ευάγγελου Μυτιληναίου. Ταυτόχρονα έγινε κάτι παρόμοιο και στην αμερικανική αγορά φυσικού αερίου. Από τα υψηλά των περίπου 9,70 δολαρίων/mmbtu της 21ης Αυγούστου και ύστερα από οκτώ συνεχόμενες πτωτικές εβδομάδες έχουμε φτάσει λίγο κάτω από τα 6 δολάρια/mmbtu.
Η πτώση και στις δύο μεριές του Ατλαντικού είναι πολύ έντονη και σχεδόν εντυπωσιακή αν σκεφθούμε πως πριν δύο μήνες φοβόμαστε πως η άνοδος δεν θα είχε τέλος. Αν το ψάξουμε λίγο όμως, αυτή η πτώση είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Ξεκινώντας από την Ευρώπη, ο πιο σημαντικός παράγων που συντέλεσε στην αλλαγή της κατάστασης είναι η επιτυχημένη προσπάθεια των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να γεμίσουν όσο περισσότερο μπορούν και όσο πιο γρήγορα γίνεται τις δεξαμενές αποθήκευσης φυσικού αερίου. Δεν αποτελεί σύμπτωση πως η αλλαγή κλίματος και το σταμάτημα της ανόδου συνέπεσαν με τις ανακοινώσεις αρκετών κρατών σχετικά με την πρόοδο στις προσπάθειες πλήρωσης των δεξαμενών.
Οι γερμανικές και οι ιταλικές ανακοινώσεις που έδειξαν πως στο τέλος Αυγούστου είχαν ήδη επιτευχθεί οι στόχοι που είχαν τεθεί για το τέλος του Σεπτεμβρίου έκαναν τις αγορές να πιστέψουν πως το ευρωπαϊκό σχέδιο είχε αρκετές πιθανότητες επιτυχίας. Με την πάροδο των ημερών και εβδομάδων συνεχίστηκε η θετική ροή ειδήσεων σχετικά με το ζήτημα της πλήρωσης των δεξαμενών, πράγμα που έδωσε ώθηση προς τα κάτω στην τιμή του φυσικού αερίου. Σημαντική βοήθεια ήρθε και από το μέτωπο των καιρικών συνθηκών καθώς ο καύσωνας υποχώρησε, οι άνεμοι άρχισαν και πάλι να πνέουν και ήρθαν και αρκετές βροχοπτώσεις. Όλα αυτά έφεραν την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για την ψύξη των σπιτιών και την μεγαλύτερη συμμετοχή των αιολικών πάρκων και των υδροηλεκτρικών εργοστασίων στο μείγμα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, άρα μικρότερη κατανάλωση φυσικού αερίου.
Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και φυσικού αερίου ήρθε βέβαια και σαν αποτέλεσμα των προσπαθειών των αρχών και των κατοίκων όλων των χωρών για τον περιορισμό της σπατάλης ενέργειας. Σημαντική βοήθεια, περισσότερο ψυχολογική σε πρώτη φάση, πρόσφερε και η κινητοποίηση των αρχών της ευρωπαϊκής ένωσης, καθώς άρχισε να φαίνεται καθαρά πως πλησιάζει η ώρα για δράση, παρά τις κλασσικές και αναπόφευκτες καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων. Οι συζητήσεις για σοβαρές παρεμβάσεις, όπως η αντικατάσταση του συμβολαίου Dutch TTF από ένα άλλο δείκτη αναφοράς για να περιοριστούν οι συνεχείς απότομες διακυμάνσεις και να απεικονιστεί πιο καθαρά η μείωση της συμμετοχής του ρωσικού φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή κατανάλωση, οι κοινές προμήθειες φυσικού αερίου από τις χώρες της Ε.Ε. έτσι ώστε να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι προμήθειες και να αποφευχθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των χωρών μελών στις παραγγελίες φυσικού αερίου έπαιξαν τον ρόλο τους.
Οι χθεσινές ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν: Νέος δείκτης τιμών στο LNG και κοινές αγορές | Liberal) δείχνουν καθαρά πως τα πράγματα προχωρούν. Η σημερινή κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική από αυτήν του τέλους Αυγούστου. Αρκεί να διαβάσουμε τα ρεπορτάζ των διεθνών πρακτορείων σχετικά με τα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου που βρίσκονται έξω από τα ευρωπαϊκά λιμάνια. Όπως αναφέρει το Reuters, αυτές τις μέρες τα πλοία μεταφοράς LNG είναι τόσα πολλά που δεν μπορούν να προσεγγίσουν τους σταθμούς υποδοχής καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η παράδοση των φορτίων των προηγούμενων πλοίων. Αυτό σημαίνει στην πράξη πως μέχρι τον Νοέμβριο θα συνεχίσουν να γεμίζουν οι ευρωπαϊκές δεξαμενές φυσικού αερίου. Σύμφωνα με το πρακτορείο, ο συνωστισμός των πλοίων μεταφοράς LNG οφείλεται στο γεγονός πως έχουν γίνει μαζικές παραγγελίες την στιγμή που η ζήτηση έχει μειωθεί σαν αποτέλεσμα των προσπαθειών περιορισμού της σπατάλης και του αρκετά ήπιου καιρού σε αρκετές χώρες.
Στις ΗΠΑ τώρα, η εξήγηση της πτώσης είναι αρκετά πιο απλή. Ο καλοκαιρινός καύσωνας υποχώρησε εγκαίρως και η κατανάλωση ενέργειας μειώθηκε, η παραγωγή από τις αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης φυσικού αερίου είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο ενώ και οι αρχικές προβλέψεις για την εξέλιξη των καιρικών συνθηκών προς την αρχή του χειμώνα είναι αυτή την στιγμή καθησυχαστικές. Κάτι που βοήθησε επίσης ήταν και το γεγονός πως η φετινή σεζόν των τυφώνων της Καραϊβικής και του κόλπου του Μεξικού ήταν πολύ ήπια στις περιοχές που βρίσκονται οι εγκαταστάσεις εξόρυξης του φυσικού αερίου. Έτσι, παρά το γεγονός πως τα αποθέματα φυσικού αερίου των ΗΠΑ βρίσκονται κάπως χαμηλότερα από τα συνηθισμένα για την εποχή, οι επενδυτές δίνουν περισσότερο βάρος στην προοπτική μειωμένης ζήτησης λόγω των ήπιων καιρικών συνθηκών που προβλέπεται να επικρατήσουν.
Για να μην ξεχαστούμε όμως, πρέπει να υπογραμμίσουμε πως παρά την σημαντική πτώση των τιμών, το φυσικό αέριο είναι αυτή την στιγμή πολύ πιο ακριβό απ’ όσο ήταν πριν το καλοκαίρι του 2021. Στην Ευρώπη είναι τουλάχιστον πέντε φορές πιο ακριβό ενώ στις ΗΠΑ τουλάχιστον τρεις φορές. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να είμαστε και ενθουσιασμένοι με την πτώση της τιμής του φυσικού αερίου, καλύτερα να λέμε πως είμαστε ανακουφισμένοι. Για το τι θα γίνει τους επόμενους μήνες, μπορούμε να πούμε χωρίς υπερβολή πως οι καιρικές συνθήκες θα παίξουν τον σημαντικότερο ρόλο. Έτσι όπως είναι τώρα τα πράγματα, δεν φαίνεται πολύ πιθανόν να εκδηλωθεί αυξημένη ζήτηση από την Ασία, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ αν δεν ενσκήψουν εκτεταμένα κύματα ψύχους.
Τα αποθέματα στην Ευρώπη και την Ασία βρίσκονται σε αρκετά υψηλά επίπεδα και αυτή την στιγμή δεν έχει νόημα να γίνουν νέες παραγγελίες για άμεση παράδοση φυσικού αερίου. Στις ΗΠΑ, όπως είπαμε παραπάνω, τα αποθέματα δεν είναι σε τόσο υψηλό επίπεδο αλλά αυτή την στιγμή δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Αυτό σημαίνει πως αν ο χειμώνας δεν αποδειχθεί βαρύς η κατάσταση στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου δεν θα αλλάξει πολύ και μπορεί να δούμε και χαμηλότερες τιμές. Αν όμως εμφανιστεί κάπου ένα μεγάλο κύμα ψύχους τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν πολύ γρήγορα, αφού τα αποθέματα θα αρχίσουν να εξαντλούνται γρήγορα και θα προκύψει ανάγκη νέων παραγγελιών για φορτία LNG. Οι αγορές λοιπόν θα έχουν τα μάτια τους καρφωμένα πάνω στις μετεωρολογικές προβλέψεις και οι επενδυτές θα τραβήξουν άμεσα την σκανδάλη των αγορών στην πρώτη υποψία σημαντικής χειροτέρευσης του καιρού.
Προς το παρόν οι προβλέψεις για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη φαίνεται να είναι καλές για το διάστημα μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου αλλά όπως ξέρουμε, ο χειμώνας τον Νοέμβριο απλά προπονείται. Αν μας κάνει την χάρη και ξεχάσει να κάνει αισθητή την παρουσία του μπορεί να περάσουμε ένα σχετικά ξένοιαστο τετράμηνο μέχρι να μπει για τα καλά ο Φεβρουάριος, οπότε όλοι θα αρχίσουν να σκέφτονται την αναπλήρωση του περιεχομένου των δεξαμενών του αερίου για το 2023, ειδικά στην Ευρώπη από την οποία μπορεί να λείψουν σχεδόν ολοκληρωτικά τα φορτία από την Ρωσία και την Gazprom.
Αυτή την στιγμή όμως δεν είναι ανάγκη να σκεφτόμαστε αρνητικά, ας χαλαρώσουμε λίγο ελπίζοντας πως ύστερα από πολλούς μήνες θα σταματήσει να ισχύει αυτό που είναι γνωστό ως νόμος του Μέρφι, ο οποίος υποστηρίζει πως αν κάτι μπορεί να πάει στραβά τελικά θα πάει στραβά!!
