Η ψηφιακή εξαπάτηση στον χώρο των χρηματιστηριακών επενδύσεων, ξεπέρασε μέσα στο 2025 κάθε προηγούμενο. Με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά θύματα και σημαντικές ζημίες.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αποφάσισε να ξεκινήσει μια νέα εκστρατεία ενημέρωσης σχετικά με τις επενδυτικές απάτες, προσφέροντας τα σχετικά εργαλεία για την αντιμετώπιση τους.
Αναρτώντας μάλιστα στην ιστοσελίδα της, «www.hcmc.gr», βίντεο τα οποία περιγράφουν περιπτώσεις διαδικτυακής και όχι μόνο απάτης, που η ίδια έχει χειριστεί κατά καιρούς. Και κάθε φορά οι θεατές θα παρακολουθούν και μια διαφορετική ιστορία.
Στην παρουσίαση αυτής της νέας προσέγγισης προς το εξειδικευμένο αλλά και προς το μη εξοικειωμένο με τις επενδύσεις κοινό, προέβη η Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ) Βασιλική Λαζαράκου, μέσω ειδικού βίντεο που αναρτήθηκε στον λογαριασμό της ΕΚ στο YouTube.
Το μήνυμα είναι ότι απαιτείται πολύ μεγάλη προσοχή, καθώς τα social media έχουν εξελιχθεί σε δημοφιλή μέσα για την προώθηση ψευδών επενδυτικών προσφορών, είτε από νομικά πρόσωπα τα οποία δεν διαθέτουν νόμιμες άδειες λειτουργίας, είτε από φυσικά πρόσωπα τα οποία δεν διαθέτουν νόμιμες πιστοποιήσεις.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα από διαφορετικές απάτες. Απατεώνες συχνά χρησιμοποιούν την ταυτότητα μια νόμιμα αδειοδοτημένης από την ΕΚ, εταιρείας δημιουργώντας εταιρείες «κλώνους» με σκοπό να πείσουν τους επενδυτές ότι διαθέτουν την απαιτούμενη νόμιμη άδεια για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι αυτό των ψευδών δηλώσεων ή δήθεν συνεντεύξεων δημοσίων προσώπων, όπως είναι δημοφιλείς ηθοποιοί, αθλητές ή επιχειρηματίες, που έχουν γίνει μέσω της εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης, με σκοπό να πείσουν τα υποψήφια θύματα για την αξιοπιστία πλασματικών και απατηλών επενδυτικών ευκαιριών. Οι απατεώνες εκμεταλλευόμενοι το «γκελ» που κάνουν τα δημοφιλή δημόσια πρόσωπα στο ευρύ κοινό.
Άλλοι απατεώνες χρησιμοποιούν το ονοματεπώνυμο και τις φωτογραφίες προσώπων που διατηρούν προφίλ στα social media και στη συνέχεια με αυτήν την φωτογραφία δημιουργούν ψεύτικα προφίλ και πολλές φορές και ψεύτικες ομάδες, καλώντας τους επενδυτές να συμμετάσχουν σε αυτές τις ομάδες για να έχουν «εσωτερική» και «προνομιακή» πληροφόρηση και πρόσβαση σε «εξειδικευμένες» επενδυτικές συμβουλές για προϊόντα που θα τους αποφέρουν μεγάλες αποδόσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Και μάλιστα η πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, για να δείξει πόσο επικίνδυνα και έξυπνα κινούνται αυτά τα κυκλώματα απατεώνων, αναφέρθηκε και στην δική της περίπτωση, όπου οι διαδικτυακοί απατεώνες είχαν «κτυπήσει» και χρησιμοποιήσει και τον δικό της προσωπικό λογαριασμό στα social media, όπως είχε αναλυθεί σε σχετικό άρθρο «Οι διαδικτυακοί απατεώνες «κτύπησαν» και τον λογαριασμό της Προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στα social media», εδώ.
Επομένως μέσα από αυτά τα βίντεο που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι πολίτες έρχονται σε επαφή με πραγματικές περιπτώσεις που χρησιμοποιούν κατά κόρον οι απατεώνες για να πλησιάσουν τα υποψήφια θύματα τους.
Στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς υπάρχουν και οι κατάλογοι όλων των φυσικών και νομικών προσώπων που διαθέτουν τις πιστοποιήσεις και τις νόμιμες άδειες για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών. Έτσι αν δεχθούμε τηλεφώνημα, ή διαδικτυακή προσέγγιση από μια «εταιρεία» που προσφέρει «μοναδικές ευκαιρίες», «αποκλειστικές πληροφορίες» και «εξασφαλισμένα κέρδη», μπορούμε κάλλιστα να ελέγξουμε αν αυτή η εταιρεία, βρίσκεται στον κατάλογο με τους παρόχους Επενδυτικών Υπηρεσιών.
Στον οποίο θα βρούμε, τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδυτικής Διαμεσολάβησης (ΑΕΕΔ) : http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/orgcmc/cataeed
- τους συνδεδεμένους αντιπρόσωπους ΑΕΕΔ: http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/metroo-syndedemenon-antiprosopon-a.e.e.d.
- τις Ανώνυμες Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ): http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/orgcmc/cataepey
- τους συνδεδεμένους αντιπρόσωπους ΕΠΕΥ: http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/syndedemenoi-antiprosopoi-e.p.e.y.
- τις ΑΕΠΕΥ που διαθέτουν Διαβατήρια MiFID για παροχή επενδυτικών υπηρεσιών και άσκηση δραστηριοτήτων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: http://www.hcmc.gr/aweb/files/diavatiria/passports/GREEK1-12-2025.pdf
- τα υποκαταστήματα ΕΠΕΥ που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. και έχουν έδρα στην Ελλάδα: http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/ypokatastemata-e.p.e.y.
- τα διαβατήρια MiFID επιχειρήσεων επενδύσεων και πιστωτικών ιδρυμάτων άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: http://www.hcmc.gr/aweb/files/Mifidnotif/Passporting%20in%20Greece%20of%20EU%20Investment%20firms_Credit%20Institutions%2015.12.25.pdf
Επιπλέον στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς αναρτάται ο κατάλογος όλων των πιστοποιημένων φυσικών προσώπων, μαζί με τις υπηρεσίες που επιτρέπεται να προσφέρουν. Όπου:
- η πιστοποίηση «α1» που αφορά την λήψη, διαβίβαση και εκτέλεση εντολών σε κινητές αξίες,
- η πιστοποίηση «α2» που αφορά την λήψη, διαβίβαση και εκτέλεση εντολών σε παράγωγα προϊόντα,
- η πιστοποίηση «β», την παροχή επενδυτικών συμβουλών
- η πιστοποίηση «β1», την παροχή επενδυτικών συμβουλών σε κινητές αξίες,
- η πιστοποίηση «γ», την διαχείριση χαρτοφυλακίων,
- η πιστοποίηση «δ», την εκπόνηση αναλύσεων σχετικά με χρηματοπιστωτικά μέσα ή εκδότες,
- η πιστοποίηση «ε», την διάθεση μεριδίων ή μετοχών ΟΣΕΚΑ ή άλλων οργανισμών συλλογικών επενδύσεων,
- η πιστοποίηση «στ1», την Εκκαθάριση συναλλαγών επί κινητών αξιών και τέλος,
- η πιστοποίηση «στ2», την εκκαθάριση συναλλαγών επί παραγώγων προϊόντων.
Και έτσι ανά πάσα στιγμή γνωρίζουμε με ποιον έχουμε να κάνουμε. Γεγονός που μας προστατεύει από όσους δηλώνουν «πιστοποιημένοι επενδυτές», «πιστοποιημένοι traders crypto», «πιστοποιημένοι τεχνικοί αναλυτές» και άλλους ευφάνταστους τίτλους.
Παράλληλα στην ιστοσελίδα της ΕΚ, βρίσκεται αναρτημένος και ο κατάλογος με όλες τις προειδοποιήσεις για το επενδυτικό κοινό που έχει εκδώσει ήδη η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, μετά από ελέγχους ή καταγγελλίες: http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/warninghcmc
Αλλά και όλες τις προειδοποιήσεις για το επενδυτικό κοινό που έχουν εκδώσει αντίστοιχες εποπτικές αρχές από το εξωτερικό, όπως είναι για παράδειγμα η ESMA (European Securities and Markets Authority): http://www.hcmc.gr/aweb/files/warnings/files/WARNINGS%20GREEK%20(9-12-2025).pdf
Επομένως όποτε μας προσεγγίσει διαδικτυακά ένα φυσικό πρόσωπο για να μας προσφέρει επενδυτικές συμβουλές, ή ένα νομικό πρόσωπο ή πλατφόρμα διαδικτυακών συναλλαγών για να μας πουλήσει κάποιο επενδυτικό προϊόν, είναι εξαιρετικά εύκολο να εξακριβώσουμε αν διαθέτει σχετική πιστοποίηση ή αδειοδότηση ή αν έχει εκδοθεί κατ’ αυτού, προειδοποίηση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή την ESMA.
H διαδικτυακή προσέγγιση από την πλευρά των απατεώνων, έχει αντικαταστήσει στη χώρα μας τα λεγόμενα «cold calls». Δηλαδή την τεχνική πωλήσεων, όπου ένας πωλητής ή χρηματιστής τηλεφωνεί σε δυνητικούς πελάτες που δεν έχουν προηγούμενη επαφή μαζί του, χωρίς ραντεβού ή χωρίς να έχει εκδηλώσει προηγουμένως σχετικό ενδιαφέρον, με στόχο να προωθήσει προϊόντα, υπηρεσίες ή επενδύσεις.
Χρήση «cold calls», έκαναν παλαιότερα και οι απατεώνες. Πόσες φορές δεν μας έχουν καλέσει στο τηλέφωνο, αριθμοί από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Πολωνία και από αλλού για να μας προωθήσουν forex, CFDs, ή crypto; Ε, τη θέση τους την έχουν πάρει τώρα, τα ψεύτικα προφίλ των social media.
H Eπιτροπή Κεφαλαιαγοράς μας προσφέρει τα κατάλληλα μέτρα προστασίας. Καιρός να τα χρησιμοπoιήσουμε. Δεν χρειάζεται να πάθουμε για να μάθουμε. Διότι το πάθημα αυτό τις περισσότερες φορές κοστίζει ιδιαίτερα πολύ. Αρκεί επομένως να είμαστε ενημερωμένοι.
