Του Απόστολου Σκουμπούρη
Όταν ένα χρηματιστήριο προέρχεται από ρεκόρ πτώσης το 2015 ανάμεσα σε 90 διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, έχοντας ξεκινήσει με ένα -17% το νέο έτος, απέχοντας μόλις 52 μονάδες από το χαμηλό 26 ετών και τις 471 μονάδες του Ιουνίου του 2012, τότε αφενός μιλάμε για το ελληνικό χρηματιστήριο και αφετέρου για μια αγορά που μαστίζεται πρωτίστως από εγγενή προβλήματα. Μάλιστα, όταν ούτε χθες –που όλη η Ευρώπη αντέδρασε ανοδικά– δεν καταφέρνει έστω να βάλει μια τυπική αντίδραση, καταλαβαίνουμε ότι αυτή η αγορά νοσεί, με το πρόβλημα πλέον να είναι πολιτικό, συστημικό και μακροοικονομικό.
Ασχέτως αν σήμερα βγει εύλογα αντίδραση στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καθώς η αγορά βρίσκεται σε υπερπουλημένα επίπεδα, η ουσία όχι μόνο δεν αλλάζει, αλλά παραμένει αδυσώπητα δραματική.
Και η ουσία είναι ότι το πρόβλημα της χρηματιστηριακής αγοράς είναι πρωτίστως πολιτικό, δομικό και συστημικό, καθρεφτίζοντας το γενικότερο αδιέξοδο σε οικονομικό και μακροοικονομικό επίπεδο.
Αυτό άλλωστε μαρτυράται από την εκτόξευση των ελληνικών ομολόγων, τα οποία είναι ο πιο καίριος «κριτής» του συστημικού ρίσκου, με το 2ετές χθες να ξεπερνά ακόμη και το 15,5%, το 5ετές πλησίον του 12% και το 10ετές κοντά στο 10%!
Πλήρως αναστατωμένοι και απολύτως απογοητευμένοι είναι όλοι οι παράγοντες της αγοράς, χρηματιστές και επιχειρηματίες...
- Βαγγέλης Χαρατσής (δ/νων σύμβουλος Beta ΑΧΕ): «Πολιτικό το πρόβλημα, κλειδί η αξιολόγηση»
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πολιτικό το πρόβλημα της αγοράς. Είναι ξεκάθαρο ότι η εικόνα είναι πολύ αρνητική, η κατάσταση τείνει επιδεινούμενη στα μακροοικονομικά της χώρας και ευρύτερα στη λειτουργία της οικονομίας. Οι ξένοι αφενός αναγνωρίζουν ότι το τελευταίο 5μηνο γίνεται μια προσπάθεια, όμως δεν μπορούν να εμπιστευτούν εύκολα ξανά την Ελλάδα, που έχει φανεί πολύ αναξιόπιστη για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Δεν μπορεί να στρώσει τίποτα, όσο υπάρχουν οι πολύ σημαντικές εκκρεμότητες, με κυρίαρχη την αξιολόγηση... Αποτέλεσμα αυτού είναι να πλήττονται πρωτίστως οι τράπεζες, εξού και η διαρκής πίεση που δέχονται στο ταμπλό. Οτιδήποτε αυξάνει το country risk της χώρας, ασφαλώς επιδεινώνει την εικόνα του χρηματιστηρίου. Παράλληλα, κανείς δεν ανέμενε και τέτοιο ξεκίνημα από τις διεθνείς αγορές. Μάλιστα, κάποιοι αναλυτές επισημαίνουν ότι αν ο S&P 500 κλείσει το μήνα σ'' αυτά τα επίπεδα και δεν αντιδράσει, τότε θα είναι ο χειρότερος Ιανουάριος στην ιστορία του!
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, κλειδί για όλα είναι η αξιολόγηση. Για να λειτουργήσουν και άλλοι καταλύτες που θα μπορούσαν να συνδράμουν θετικά, θα πρέπει να τελειώσει η αξιολόγηση. Αν κλείσει η αξιολόγηση και γίνουν δεκτά ξανά τα ομόλογα της χώρας από την ΕΚΤ, παράλληλα γίνει και παρέμβαση στο χρέος, τότε θα μιλάμε σε άλλα δεδομένα, θα μπει σε μια σειρά η ιστορία».
- Ηλίας Ζαχαράκης (δ/νων σύμβουλος Fast Finance ΕΠΕΥ): «Κίνδυνος να ξεμείνει από ρευστό η χώρα»
«Και μόνο ότι το spread μετά από πολύ καιρό πήγε χθες ξανά στις 1.000 μονάδες βάσης, αυτό τα λέει όλα. Το πρόβλημα της αγοράς είναι ξεκάθαρα πολιτικό. Η δική μας αγορά έχει χάσει πολλά περισσότερα απ'' ότι οι αγορές του εξωτερικού και δεδομένων των εγγενών προβλημάτων, απαιτείται περισσότερη δύναμη για να βγει μια αντίδραση. Πάντως, η κυβέρνηση φαίνεται πως κινδυνεύει να ξεμείνει από ρευστό τις επόμενες εβδομάδες, αν δεν αλλάξει κάτι. Οι ξένοι φαίνεται πως δε βιάζονται στις διαδικασίες συνεννόησης με την Ελλάδα, όμως η χώρα μας πιέζεται τόσο από το χρόνο, όσο και από την έλλειψη ρευστότητας. Γιατί δεν έρχεται η τρόικα; Γιατί φαίνεται πως υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες που δεν έχουν τακτοποιηθεί. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή και κάθε άλλη καθυστέρηση, θα επιδεινώσει τα προβλήματα. Κατά τα λοιπά, οι 520 μονάδες που «χτύπησε» χθες ο Γ.Δ. του Χ.Α. ίσως αποτελέσουν ένα σημείο στήριξης και να δούμε σήμερα ή από Δευτέρα αντίδραση. Αλλά η μεγάλη εικόνα δεν αλλάζει, ασχέτως με τις όποιες βραχυχρόνιες αντιδράσεις».
