Ακόμα και ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η τρέχουσα άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης είναι διαφορετική από τη φούσκα των dotcom στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις της άνθησης του διαδικτύου, οι επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη αποτελούν σημαντική πηγή οικονομικής ανάπτυξης.
Στην εποχή των dotcom, ένα πλήθος εταιρειών αν και λόγω προεξόφλησης είχαν οδηγηθεί σε υψηλές αποτιμήσεις, εν τέλει χρεοκόπησαν λόγω υψηλών ζημιών.
Η αλήθεια είναι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν νεοσύστατες επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των OpenAI και Anthropic, οι οποίες έχουν προβεί σε δαπάνες πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για την τεχνητή νοημοσύνη με συγκριτικά μέτρια έσοδα.
Στην αρένα όμως της ΑΙ είναι και οι τεχνολογικοί κολοσσοί, που έχουν τόσο μεγάλη αξία και κέρδη, ώστε έχουν ένα αρκετά μεγάλο χρονικό πλαίσιο μπροστά τους προκειμένου να ωριμάσουν οι επενδύσεις τους στην ΑΙ και να αρχίσουν να αποδίδουν τα αναμενόμενα.
Δείτε την Νvidia, την εταιρεία που αποτελεί στην κυριολεξία το θεμέλιο της επανάστασης της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία έχει ξεπεράσει τα 5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε κεφαλαιοποίηση χάρη στις μονάδες επεξεργασίας γραφικών οι οποίες βρίσκονται στην καρδιά της ανάπτυξης των μοντέλων ΑΙ.
Ωστόσο, ενώ η Nvidia αποκομίζει μεγάλα κέρδη, οι νεοσύστατες εταιρείες υψηλής αξίας OpenAI και Anthropic «καίνε» χρήμα, καθώς αναπτύσσουν και επεκτείνουν τις υπηρεσίες τους. Εδώ συνυπάρχει σαφώς το ρίσκο.
Η OpenAI έχει συγκεντρώσει πρόσφατα 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε συμφωνίες τεχνητής νοημοσύνης, παρά το γεγονός ότι αναμένεται να δημιουργήσει μόνο 13 δισ. δολάρια σε ετήσια έσοδα.
Η Anthropic, η οποία έχει ετήσιο ρυθμό εσόδων 7 δισ.δολαρίων, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα μια συνεργασία cloud με την Google, η οποία εκτιμάται σε 50 δισ.δολάρια.
Ο «ενάρετος κύκλος» της νέας εποχής της πληροφορικής και η σύγκριση με τα dotcom
Μιλώντας στη Σύνοδο Κορυφής των Διευθύνοντων Συμβούλων της APEC στη Νότια Κορέα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Nvidia, Jensen Huang τόνισε ότι η κερδοφορία βρίσκεται στο επίκεντρο της τρέχουσας άνθησης των επενδύσεων κεφαλαίου στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Είπε επίσης ότι βρισκόμαστε στην αρχή μιας 10ετούς οικοδόμησης μιας νέας τεχνολογικής εποχής και ότι οι τεράστιες βελτιώσεις στα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης οδηγούν σε περισσότερες επενδύσεις στην τεχνολογία, η οποία βελτιώνει περαιτέρω την τεχνητή νοημοσύνη σε έναν «ενάρετο κύκλο», τον οποίο περιέγραψε ως εξής:
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη βελτιώνεται. Όσο περισσότεροι άνθρωποι τη χρησιμοποιούν τόσο αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη και έτσι αυξάνεται η ζήτηση. Όσο περισσότερη ζήτηση, τόσο περισσότερη δημιουργία δομικών στοιχείων της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί μεγαλύτερη ανάγκη για κεφαλαιουχικές δαπάνες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βλέπετε τις παγκόσμιες κεφαλαιουχικές δαπάνες να αυξάνονται τόσο γρήγορα».
Το παραπάνω σχόλιο του Huang έρχεται σε μια στιγμή που οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες δαπανούν δισεκατομμύρια για την κατασκευή υποδομών που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη και την εξυπηρέτηση των τελικών χρηστών τους.
Οι Meta, Amazon, Alphabet και Microsoft αύξησαν τις προβλέψεις τους για κεφαλαιουχικές δαπάνες στις εκθέσεις κερδών τους αυτή την εβδομάδα. Συλλογικά αναμένεται να φτάσουν τα 380 δισ. δολάρια φέτος.
Η τάση αυτή θα συνεχιστεί και το 2026, καθώς οι τεχνολογικοί γίγαντες σχεδιάζουν να αυξήσουν ξανά τις κεφαλαιουχικές τους δαπάνες, σύμφωνα με τα αντίστοιχα κέρδη τους, που ανακοινώθηκαν αυτή την εβδομάδα.
Εδώ ακριβώς βρίσκεται η θεμελιώδης διαφορά με την εποχή των dotcom. H κερδοφορία βρίσκεται στο επίκεντρο της τρέχουσας άνθησης των κεφαλαιακών επενδύσεων στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Και μιας και μιλάμε για κερδοφορία να μιλήσουμε και λίγο για αποτιμήσεις. Τα P/E για τις μεγαλύτερες εταιρείες της εποχής των dotcom -Microsoft, Cisco, GE, Nokia, Oracle, Intel, Walmart, IBM, Nortel κ.α- είχαν αυξηθεί από περίπου 20x το 1995 σε 70x στις αρχές του 2000.
Που κινείται αλήθεια το P/E των «υπέροχων επτά»; Από 30x έως 40x για μεγάλο μέρος της τελευταίας δεκαετίας, ενώ στα μέσα του 2025 κινήθηκε γύρω στο 26,8x από 31,2 στο τέλος του 2024.
Σαφώς και είναι υψηλότερος από το P/E του S&P 500 -περίπου 20x- με μέση απόδοση περίπου στο επίπεδο του 18x την τελευταία δεκαετία.
Eπίσης μεταξύ των Mag 7 οι διακυμάνσεις είναι μεγάλες. Η Alphabet για παράδειγμα έχει P/E περίπου 32x.
Αντίθετα σύμφωνα με τη Mornigstar η Tesla έχει έναν από τους υψηλότερους λόγους P/E, που υπερβαίνει το 230x.
Η Apple είναι πέριξ του 36,3x, η Μeta 23,η Μicrosoft 37.75x, η Αmazon 33.26x και η Νvidia πέριξ του 57x.(σ.σ:Τα αποτελέσματα τρίτου τριμήνου είναι εν αναμονή).
Όπως και να έχει, στο σύνολο τους οι πολλαπλασιαστές P/E για τις Mag 7 έχουν μετριαστεί από τα πρόσφατα υψηλά . (σ.σ:37,5x το 2021). Παραμένουν βέβαια σε υψηλά επίπεδα, υποδηλώνοντας σημαντικές μελλοντικές προσδοκίες ανάπτυξης. Όπως γίνεται κατανοητό η μη εκπλήρωση αυτών των προσδοκιών θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλες διορθώσεις τιμών, αλλά ακόμα και έτσι, η σύγκριση με την εποχή των dotcom δεν θεωρούμε ότι είναι ενδεδειγμένη.
Σκεπτικιστές εναντίον οραματιστών
Σύμφωνα με τον Huang ζούμε την αρχή μιας νέας εποχής στην πληροφορική, καθώς, με την Τεχνητή Νοημοσύνη κάθε επίπεδο της υπολογιστικής στοίβας αλλάζει ριζικά.
«Βρισκόμαστε στην αρχή μιας 10ετούς οικοδόμησης αυτής της νέας εποχής...Η Τεχνητή Νοημοσύνη λειτουργεί σε GPU -μονάδες επεξεργασίας γραφικών -ενώ το χειροκίνητα κωδικοποιημένο λογισμικό λειτουργεί σε CPU (κεντρικές μονάδες επεξεργασίας). Ολόκληρη αυτή η στοίβα λογισμικού, από τις ανάγκες ενέργειας, τα τσιπ, την υποδομή, όλο το λογισμικό που σχετίζεται με τα συστήματα, τα μοντέλα AI και τις εφαρμογές στην κορυφή, κάθε επίπεδο υπολογιστικής έχει αλλάξει ριζικά...Σκεφτείτε απλά ότι η βιομηχανία υπολογιστών είναι σε μεγάλο βαθμό η ίδια εδώ και 60 χρόνια και τώρα, με την Τεχνητή Νοημοσύνη και την επιταχυνόμενη πληροφορική, κάθε επίπεδο της υπολογιστικής στοίβας αλλάζει. Όλοι οι υπολογιστές που έχουμε δημιουργήσει στο παρελθόν, αξίας ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων, ίσως και περισσότερων, πρέπει τώρα να μεταφερθούν στη νέα υπολογιστική πλατφόρμα».
Μέσα σε μια παράγραφο ο Διευθυνων Σύμβουλος της Nvidia περιέγραψε τις αλλαγές που θα δρομολογηθούν τα επόμενα χρόνια.
Οι συμφωνίες της Nvidia με τη Νότια Κορέα σηματοδοτούν ένα «ορόσημο» αυτών των αλλαγών.
Η Nvidia, ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τον κορεατικό γίγαντα ημιαγωγών Samsung. Η Samsung σχεδιάζει να αγοράσει και να αναπτύξει ένα σύμπλεγμα 50.000 GPU Nvidia για να βελτιώσει την κατασκευή τσιπ για κινητές συσκευές και ρομπότ.
Ο Huang επί την ευκαιρία αυτής της συμφωνίας σκιαγράφησε μια εικόνα του μέλλοντος στο οποίο η Τεχνητή Νοημοσύνη θα είναι σε θέση να «λειτουργεί» αντί να χρησιμοποιείται απλώς ως εργαλείο. Τονίζοντας την άνοδο των πλήρως αυτοματοποιημένων εργοστασίων παραγωγής, ο Διευθύνων Σύμβουλος αναμένει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αναδιαμορφώσει βιομηχανίες αξίας 100 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε όλο τον κόσμο.
Μέσα από αυτή την οπτική γωνία, κατανοούμε γιατί σχεδόν όλοι οι CEO των τεχνολογικων κολοσσών επί την ευκαιρία της ανακοίνωσης αποτελεσμάτων τριμήνου υπεραμύνθηκαν των επενδύσεων ΑΙ, χαρακτηρίζοντας τες ως μια τεράστια ευκαιρία με δυνατότητα ισχυρών αποδόσεων επί του επενδυμένου κεφαλαίου μακροπρόθεσμα.
Την ίδια στιγμή όμως ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός σκεπτικιστών εκφράζει ανησυχίες ότι αυτά τα ιστορικά επίπεδα κεφαλαιουχικών δαπανών τροφοδοτούν ακόμα περισσότερο τη φούσκα της τεχνολογίας και αμφισβητούν ότι υπάρχουν οι δυνατότητες για επαρκή ενέργεια και πόρους ώστε να πραγματωθούν οι υψηλές προσδοκίες για την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Ποιος τελικά έχει δίκιο; Οι οραματιστές ή οι σκεπτικιστές;
Ο μόνος τρόπος για να το μάθουμε είναι να παρακολουθούμε στενά τα αποτελέσματα από τρίμηνο και πώς διαμορφώνονται οι επιδόσεις και οι προσδοκίες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν αυτή την εβδομάδα είδαμε για παράδειγμα την Amazon να ανακοινώνει υψηλότερα κέρδη και πωλήσεις για το τρίτο τρίμηνο του οικονομικού έτους σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, τροφοδοτούμενη από την επιτάχυνση της ανάπτυξης της επιχείρησης cloud computing και τις ισχυρές δαπάνες των πελατών της.
Τα αποτελέσματα, που ανακοινώθηκαν την Πέμπτη, ξεπέρασαν τις προσδοκίες της Wall Street και επανέφεραν την εμπιστοσύνη των επενδυτών στον κλάδο του cloud computing της εταιρείας με τη μονάδα cloud AWS να ανακοινώνει αύξηση 20% σε ετήσια βάση, μετά από αύξηση 17,5% στο δεύτερο οικονομικό τρίμηνο.
Μάλιστα ο Άντι Τζάσι, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Amazon, σημείωσε σε δήλωσή του ότι η AWS αναπτύσσεται με ρυθμό που «δεν έχουμε δει από το 2022». Δήλωσε επίσης ότι οι κεφαλαιακές δαπάνες φέτος θα ανέλθουν σε περίπου 125 δισ. δολάρια, αυξημένες από την προηγούμενη πρόβλεψη των 118 δισ.δολαρίων.
Οι επενδυτές επίσης ενθουσιάστηκαν με την Alphabet, η οποία ανακοίνωσε αύξηση των κερδών.
Tα συνολικά έσοδα της εταιρείας υποστηριζόμενα κυρίως από τον κλάδο του cloud ανήλθαν σε 102,35 δισ. δολάρια, υψηλότερα από την εκτίμηση των 99,89 δισ. δολαρίων, ενώ το καθαρό κέρδος εκτοξεύτηκε σε 34,97 δισ. δολάρια, ή 2,87 δολάρια ανά μετοχή, έναντι 26,3 δισ. δολαρίων και 2,12 δολαρίων ανά μετοχή την ίδια περίοδο πέρυσι.
Η εταιρεία αύξησε επίσης την πρόβλεψη για τις κεφαλαιακές δαπάνες για το τρέχον έτος σε 91 έως 93 δισ. δολάρια από το προηγούμενο εύρος των 75 έως 85 δισ.δολαρίων. Ο CEO τόνισε ότι η ζήτηση για τεχνητή νοημοσύνη ενίσχυσε την ανάπτυξη τόσο στο Search όσο και στο Cloud, ενώ η εταιρεία συνεχίζει να επενδύει σε νέες δραστηριότητες που αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω την κερδοφορία τα επόμενα χρόνια.
Ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις και τα αποτελέσματα που της Microsoft για το α' τρίμηνο του οικονομικού έτους, με κύριο μοχλό την μονάδα cloud Azure που εμφάνισε αύξηση στα έσοδα κατά 40%.
Ειδικότερα, τα έσοδα του τεχνολογικού κολοσσού ανήλθαν στα 77,67 δισ. δολάρια σημειώνοντας άνοδο 18% σε σχέση με τα 65,6 δισ. δολάρια την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Τα καθαρά κέρδη αυξήθηκαν στα 27,7 δισ. δολάρια ή 3,72 δολάρια ανά μετοχή έναντι 24,67 ή 3,3 δολάρια ανά μετοχή την ίδια περίοδο πέρσι.
Σημαντικό ρόλο στη δυναμική της Microsoft διαδραματίζει η στενή της συνεργασία με την OpenAI η οποία ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσής της. Υπό τη νέα εταιρική δομή, η Microsoft θα αποκτήσει μερίδιο στην OpenAI αξίας περίπου 135 δισ. δολαρίων (περίπου 27% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου), ενώ θα έχει πρόσβαση στην τεχνολογία της εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης έως το 2032, συμπεριλαμβανομένων των μοντέλων του ChatGPT.
Η οικονομική διευθύντρια Amy Hood δήλωσε κατά την ανακοίνωση των κερδών ότι η αύξηση των κεφαλαιουχικών δαπανών θα επιταχυνθεί στο οικονομικό έτος 2026.
H Apple με τη σειρά της σημείωσε έσοδα 102,47 δισ. δολάρια έναντι εκτίμησης 102,24 δισ. δολαρίων, ενώ κατέγραψε κέρδη 1,85 δολάρια ανά μετοχή έναντι εκτίμησης για 1,77 δολάρια ανά μετοχή (LSEG).
Η καθαρή κερδοφορία ανήλθε σε 27,46 δισ. δολάρια, έναντι 14,29 δισ. πέρυσι, όταν τα αποτελέσματα είχαν επιβαρυνθεί από εφάπαξ φορολογική χρέωση. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι η Apple δεν έχει αυξήσει τις τιμές λόγω των δασμών, απορροφώντας το κόστος στα περιθώρια κέρδους της, τα οποία ανήλθαν στο 47,2% (έναντι πρόβλεψης 46,4%).
Ο τομέας Υπηρεσιών, που περιλαμβάνει iCloud, Apple Music, App Store, άδειες αναζήτησης Google, Apple Pay και AppleCare, σημείωσε αύξηση 15% στα 24,97 δισ. δολάρια και παραμένει ο πιο κερδοφόρος και ταχύτερα αναπτυσσόμενος.
Όσον αφορά το guidance, o CEO Tim Cook δήλωσε ότι η Apple αναμένει αύξηση εσόδων 10% έως 12% σε ετήσια βάση για το τρίμηνο του Δεκεμβρίου, κάτι που αν επιβεβαιωθεί, θα καταστήσει το συγκεκριμένο τρίμηνο το καλύτερο στην ιστορία της εταιρείας.
Eπίσης επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία σχεδιάζει να λανσάρει μια ανανεωμένη έκδοση της Siri το 2026, και να επεκτείνει συνεργασίες όπως εκείνη με το ChatGPT στο πλαίσιο του Apple Intelligence.
Μόνο η μετοχή της Meta θα μπορούσε να πει κανείς ότι δέχτηκε αρκετά μεγάλο πλήγμα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων την Πέμπτη, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων τριών ετών.
Mπορεί η εταιρεία να ξεπέρασε τις εκτιμήσεις των αναλυτών, ωστόσο δεν ενθουσίασε τους επενδυτές, καθώς οι ζημιές στον τομέα του metaverse συνεχίζουν να προβληματίζουν.
Τα συνολικά έσοδα της εταιρείας διαμορφώθηκαν σε 51,24 δισ. δολάρια, υψηλότερα από την εκτίμηση των 49,41 δισ. δολαρίων, ενώ τα προσαρμοσμένα κέρδη ανά μετοχή (EPS) ανήλθαν σε 7,25 δολάρια, ξεπερνώντας την εκτίμηση των 6,69 δολαρίων.
Τα καθαρά κέρδη τρίτου τριμήνου ήταν 2,71 δισ. δολάρια λόγω χρέωσης φόρου ύψους 15,9 δισ. δολαρίων λόγω της εφαρμογής του φορολογικού νομοσχεδίου που ψηφίστηκε τον Ιούλιο.
Επίσης συνεχίζονται οι ζημιές στη Reality Labs, τη μονάδα που αναπτύσσει τα VR headsets Quest και τα AI γυαλιά Ray-Ban και Oakley σε συνεργασία με την EssilorLuxottica. Η Reality Labs κατέγραψε λειτουργική ζημία 4,4 δισ.δολαρίων, ενώ από το 2020, η Reality Labs έχει συσσωρεύσει συνολικές ζημίες άνω των 70 δισ. δολαρίων, δείχνοντας το υψηλό κόστος ανάπτυξης VR, AR και άλλου καταναλωτικού εξοπλισμού.
Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι σε αντίθεση με τις Amazon, Microsoft και Google, η Meta δεν διαθέτει υπηρεσία cloud και δεν έχει μια σαφή εικόνα εσόδων που να συνδέεται με τις επενδύσεις της στην τεχνητή νοημοσύνη.
Η Meta υποστηρίζει ότι οι επενδύσεις της στην τεχνητή νοημοσύνη αποδίδουν καθώς τη βοηθούν να στοχεύσει καλύτερα τις διαφημίσεις και το περιεχόμενο,
Ωστόσο, οι αναλυτές της Oppenheimer υποβάθμισαν τη σύσταση για τη μετοχή σε διακράτηση από αγορά, επικαλούμενοι μια «άγνωστη ευκαιρία εσόδων» σε αυτό που η εταιρεία αποκαλεί «υπερ-νοημοσύνη».
[email protected]
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
