«Πάγωμα» στις προσπάθειες του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για να απολύσει την Λίζα Κουκ από τη θέση της στην ομοσπονδιακή τράπεζα της χώρας (Fed) έθεσε την Τετάρτη το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.
Όπως μετέδωσε το Reuters, η Κουκ θα παραμείνει στη θέση της προς το παρόν.
Οι δικαστές αρνήθηκαν να αποφασίσουν αμέσως επί του αιτήματος του Υπουργείου Δικαιοσύνης να αναστείλει προσωρινά την απόφαση του δικαστή που εμποδίζει τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο να απομακρύνει την Κουκ, η οποία διορίστηκε από τον πρώην Δημοκρατικό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ενώ η διαμάχη για την απομάκρυνσή της συνεχίζεται σε κατώτερο δικαστήριο.
Οι δικαστές δήλωσαν ότι θα εκδικάσουν την υπόθεση τον Ιανουάριο.
Κατά τη δημιουργία της Fed το 1913, το Κογκρέσο ψήφισε έναν νόμο με την ονομασία Federal Reserve Act, ο οποίος περιλάμβανε διατάξεις για την προστασία της κεντρικής τράπεζας από πολιτικές παρεμβάσεις, απαιτώντας την απομάκρυνση των διοικητών από τον πρόεδρο μόνο «για σοβαρό λόγο», αν και ο νόμος δεν ορίζει τον όρο ούτε καθορίζει διαδικασίες απομάκρυνσης. Ο νόμος δεν έχει αμφισβητηθεί ποτέ στο δικαστήριο.
Η ομοσπονδιακή δικαστής Τζία Κομπ, με έδρα την Ουάσιγκτον, αποφάνθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου ότι οι ισχυρισμοί του Τραμπ ότι η Κουκ διέπραξε υποθήκη απάτη πριν αναλάβει τα καθήκοντά της, κάτι που η Κουκ αρνείται, πιθανότατα δεν ήταν επαρκής λόγος για την απομάκρυνσή της σύμφωνα με τον Ομοσπονδιακό Νόμο περί Κεντρικής Τράπεζας.
Η Κουκ μήνυσε τον Τραμπ τον Αύγουστο, αφού ο πρόεδρος ανακοίνωσε ότι θα την απομάκρυνε. Η Κουκ δήλωσε ότι οι ισχυρισμοί του Τραμπ εναντίον της δεν του έδιναν τη νομική εξουσία να την απομακρύνει και ότι ήταν ένα πρόσχημα για να την απολύσει λόγω της στάσης της στην νομισματική πολιτική.
Το Εφετείο των ΗΠΑ για την Περιφέρεια της Κολούμπια, σε απόφαση με ψήφους 2-1 στις 15 Σεπτεμβρίου, απέρριψε το αίτημα της κυβέρνησης να αναστείλει την απόφαση του Κομπ.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, σε μια σειρά αποφάσεων τους τελευταίους μήνες, επέτρεψε στον Τραμπ να απομακρύνει μέλη διαφόρων ομοσπονδιακών οργανισμών που το Κογκρέσο είχε καθιερώσει ως ανεξάρτητα από τον άμεσο έλεγχο του προέδρου, παρά την ύπαρξη παρόμοιων μέτρων προστασίας της θέσης εργασίας για αυτές τις θέσεις. Οι αποφάσεις υποδηλώνουν ότι το δικαστήριο, το οποίο έχει συντηρητική πλειοψηφία 6-3, ενδέχεται να είναι έτοιμο να απορρίψει ένα σημαντικό προηγούμενο του 1935 που διατήρησε αυτά τα μέτρα προστασίας σε μια υπόθεση που αφορούσε την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ.
Ωστόσο, το δικαστήριο έχει δηλώσει ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την Fed ως ξεχωριστή από άλλες υπηρεσίες του εκτελεστικού κλάδου, σημειώνοντας τον Μάιο σε μια υπόθεση που αφορούσε την απόλυση δύο Δημοκρατικών μελών των ομοσπονδιακών επιτροπών εργασίας από τον Τραμπ ότι η Fed «είναι μια μοναδικά δομημένη, ημι-ιδιωτική οντότητα» με μια μοναδική ιστορική παράδοση.
Η προσπάθεια του Τραμπ να απολύσει την Κουκ αντικατοπτρίζει την εκτεταμένη άποψη για την προεδρική εξουσία που έχει υποστηρίξει από την επιστροφή του στο αξίωμα τον Ιανουάριο. Εφ' όσον ο πρόεδρος προσδιορίζει έναν λόγο για την απομάκρυνση, αυτό εμπίπτει στην «αδιαμφισβήτητη διακριτική του ευχέρεια», ανέφερε το υπουργείο Δικαιοσύνης στην αίτησή του προς το Ανώτατο Δικαστήριο στις 18 Σεπτεμβρίου.
«Με απλά λόγια, ο πρόεδρος μπορεί εύλογα να αποφασίσει ότι τα επιτόκια που πληρώνει ο αμερικανικός λαός δεν πρέπει να καθορίζονται από μια διοικητή που φαίνεται να έχει ψευδομαρτυρήσει σχετικά με στοιχεία που έχουν σημασία για τα επιτόκια που εξασφάλισε για τον εαυτό της και αρνείται να εξηγήσει τις προφανείς ψευδείς δηλώσεις», ανέφερε η αίτηση.
Η αποδοχή του αιτήματος του Τραμπ, δήλωσαν οι δικηγόροι της στο Ανώτατο Δικαστήριο στις 25 Σεπτεμβρίου, «θα υπονομεύσει την μακροχρόνια ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, θα αναστατώσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές και θα δημιουργήσει ένα πρότυπο για τους μελλοντικούς προέδρους να κατευθύνουν τη νομισματική πολιτική με βάση τις πολιτικές τους ατζέντες και τα εκλογικά τους ημερολόγια».
Μια ομάδα 18 πρώην αξιωματούχων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, υπουργών Οικονομικών και άλλων κορυφαίων οικονομικών αξιωματούχων που υπηρέτησαν υπό προέδρους και των δύο κομμάτων, προέτρεψε επίσης το Ανώτατο Δικαστήριο να μην επιτρέψει στον Τραμπ να απολύσει τον Κουκ. Η ομάδα περιελάμβανε τους τρεις προηγούμενους προέδρους της Fed, Τζάνετ Γέλεν, Μπεν Μπερνάνκι και Άλαν Γκρίνσπαν. Σε υπόμνημα προς το δικαστήριο, έγραψαν ότι η αποδοχή αυτής της απόλυσης θα απειλούσε την ανεξαρτησία της Fed και θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη του κοινού σε αυτήν.
Η Κουκ συμμετείχε στην πολυαναμενόμενη διήμερη συνεδρίαση της Fed στην Ουάσινγκτον τον Σεπτέμβριο, κατά την οποία η κεντρική τράπεζα αποφάσισε να μειώσει τα επιτόκια κατά ένα τέταρτο του ποσοστού, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανταποκρίθηκαν στις ανησυχίες για την αδυναμία της αγοράς εργασίας. Η Κουκ ήταν μεταξύ εκείνων που ψήφισαν υπέρ της μείωσης.
