Της Μαίρης Βενέτη*
Η προηγούμενη εβδομάδα προσέφερε απλόχερα όλα τα υλικά για να αυξηθεί η μεταβλητότητα των αγορών και να αλλάξει αιφνιδίως το επενδυτικό συναίσθημα.
Αυτή η εβδομάδα λοιπόν ακολουθεί τις συνισταμένες που όρισε η προηγούμενη, οδηγώντας κάτω από τους κινητούς μέσους των 200 ημερών αρκετές αγορές, ενώ η Αμερική είναι καθ'' οδόν.
Ας υπενθυμίσουμε όμως -μιας και τους αναδείξαμε ήδη την προηγούμενη βδομάδα- το παζλ των παραγόντων που έφερε την αύξηση του volatility.
Κατ'' αρχήν η ομιλία του Trump στο Καπιτώλιο για την «Κατάσταση του Έθνους», την Τρίτη.
Μπορεί αρχικά να αντιμετωπίστηκε χαλαρά, αλλά ουσιαστικά κατέδειξε στους παρατηρητικούς πως ο εφησυχασμός ότι ο Trump δεν θα υλοποιήσει την προεκλογική του ατζέντα στις extreme της εκφάνσεις- οι οποίες σημειωτέον ότι είχαν αντιμετωπιστεί σαν κίνδυνοι από τις αγορές-είναι πλέον έωλος.
Εν συνεχεία, ημέρα Τετάρτη, η Fed πήρε την σκυτάλη με τη ρητορική να εστιάζεται στο ότι εντοπίζει ενδείξεις ενίσχυσης των πληθωριστικών προσδοκιών και αναμένει αύξηση του πληθωρισμού το 2018.
Οι αγορές μετάφρασαν την τελευταία ομιλία της Yellen ως ανησυχία ότι o πληθωρισμός θα μπορούσε τελικά να αναγκάσει τις Κεντρικές Τράπεζες να γίνουν πιο επιθετικές. Το αμερικανικό δεκαετές ανέβασε ταχύτητα και απόδοση, για να πάρουν τα ευρωπαικά ομόλογα την σκυτάλη στην λήξη της εβδομάδας.
Η αφορμή για τις εξελίξεις της Παρασκευής δόθηκε από πολλά μέτωπα.
Σίγουρα τα στοιχεία της Jefferies για το ποσό των 12,6 δισ. ευρώ ιταλικών ομολόγων που πούλησαν μόνο το Δεκέμβριο οι ιταλικές τράπεζες στην ΕΚΤ, βοήθησε να αναπτυχθεί η φιλολογία για τα προβλήματα που υποβόσκουν ενόψει των ιταλικών εκλογών της 4ης Μαρτίου.
Επιπλέον, τα αποτελέσματα της Deutsche Bank που εμφάνισε ζημιές 2,2 δισ. ευρώ το δ' τρίμηνο του 2017 -αλλά και στο σύνολο του έτους συμπληρώνοντας τρία διαδοχικά ζημιογόνα έτη- δεν βοήθησαν το επενδυτικό συναίσθημα.
Τα παραπάνω όμως ήταν το κερασάκι στην τούρτα, καθότι η βασική ανησυχία προήλθε από δημοσιεύματα στο Bloomberg, ότι ορισμένα μέλη της ΕΚΤ επιθυμούν να καθοριστεί επακριβώς το πότε θα λήξουν οι αγορές τίτλων και να δοθεί σαφής σηματοδότηση για την πορεία των επιτοκίων μετά το τέλος του προγράμματος ποσοτικής επέκτασης.
Η διαφορά οπτικής γωνίας από τα μέλη της EKT
Επί της ουσίας, διέρρευσε ότι μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ στη συνεδρίαση της προηγούμενης εβδομάδας ζήτησαν από τον πρόεδρο Mario Draghi να δώσει στους επενδυτές ένα σαφέστερο μήνυμα για τον ακριβή χρόνο που θα διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα.
Η ανησυχία τους έγκειται στο γεγονός ότι η ασάφεια όσον αφορά τη λήξη του προγράμματος και του χρόνου αύξησης των επιτοκίων, θα μπορούσε να συμβάλει στην αστάθεια της αγοράς και μακροπρόθεσμα να αποδυναμώσει την οικονομία.
Από την άλλη, ο κεντρικός τραπεζίτης υπεραμύνθηκε της ρητορικής του, ισχυριζόμενος ότι στην ουσία παρέχει ευελιξία στον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου νομισματικής ώθησης, ανάλογα με τις εξελίξεις από το μέτωπο του πληθωρισμού.
Είναι γεγονός πάντως, ότι η σύσφιξη της γλώσσας σχετικά με τα επιτόκια θα ήταν ευπρόσδεκτη από τις αγορές. Και αυτό γιατί ένα σαφέστερο μήνυμα σχετικά με το πόσο μακροπρόθεσμα το κόστος δανεισμού θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα, θα μπορούσε να αποτρέψει τις αγορές να κερδοσκοπήσουν πάνω σε «στοιχήματα» πιθανών ημερομηνιών και έτσι η ECB να κάνει τη δουλειά της σε ήρεμα νερά.
Όλα πλέον δείχνουν ότι οι επενδυτές εντατικοποιούν τον έλεγχο των ανακοινώσεων του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, καθώς έχουν αυξηθεί οι προσδοκίες ότι η ποσοτική χαλάρωση, η οποία θα ανέλθει συνολικά στα 2,55 τρισεκατομμύρια ευρώ (3,3 τρισεκατομμύρια δολάρια) μέχρι το Σεπτέμβριο, πλησιάζει στη λήξη της. Ενώ η ΕΚΤ λέει ότι το πρόγραμμα θα παραταθεί ξανά εάν χρειαστεί, οι περισσότεροι οικονομολόγοι που ερωτήθηκαν από το Bloomberg προβλέπουν ότι θα καταργηθεί μέχρι το τέλος του έτους. Αυτό φέρνει το χρονοδιάγραμμα της αύξησης του επιτοκίου σε μεγαλύτερη εστίαση, με πολύ διαφορετικές εκτιμήσεις της αγοράς.
Και αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα: H EKT με τη ρητορική ότι βλέπει «πολύ λίγες πιθανότητες να αυξηθούν τα επιτόκια το 2018», έδωσε το χώρο να αρχίσουν ήδη τα στοιχήματα.
Όπως έχουν αρχίσει και διαμορφώνονται οι συνισταμένες, η μεταβλητότητα στην αγορά ομολόγων θα συνεχιστεί, καθώς οι επενδυτές έχουν αρχίσει να γίνονται ολοένα και πιο ευαίσθητοι στις ανακοινώσεις των υπευθύνων χάραξης πολιτικής.
Οι αγορές όμως των ομολόγων και των μετοχών είναι συγκοινωνούντα δοχεία, όπως αναλύσαμε εκτενώς εχθές.
Η μεταβλητότητα έκανε ήδη ποδαρικό στην αγορά των μετοχών και υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να «ήρθε για να μείνει», με αντιδράσεις πιθανότατα, καθότι οι περισσότερες αγορές πλησιάζουν σημαντικές στηρίξεις.
*Η κα Μαίρη Βενέτη είναι πιστοποιημένη διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
[email protected]
Φωτογραφία Shizuo Kambayashi/AP
