Κατά την χρηματιστηριακή συνεδρίασης της Δευτέρας στο Χονγκ Κονγκ, την παράσταση έκλεψε η εκτόξευσης της τιμής της μετοχής της Alibaba (9988 HONG KONG), η οποία ανέβηκε κατά 18,50%. Η πανηγυρική αυτή άνοδος ήρθε σαν αποτέλεσμα των πολύ καλών ρυθμών ανάπτυξης που εμφάνισε η τεχνολογική εταιρεία στον τομέα των προϊόντων Τεχνητής Νοημοσύνης, της σημαντικής ανάπτυξης του τομέα παροχής υπηρεσιών cloud computing και των πληροφοριών του διεθνούς Τύπου σχετικά με την ανάπτυξη ενός δικού της μικροεπεξεργαστή που μπορεί να αντικαταστήσει αυτούς της Nvidia.
Κάποιος που δεν έχει ασχοληθεί και πολύ με τα κινεζικά θέματα θα υπέθετε πως η εικόνα αυτής του κινεζικού τεχνολογικού «κολοσσού» αντικατοπτρίζει μία αντίστοιχη υγιή εικόνα της κινεζικής οικονομίας. Όποιος όμως ασχοληθεί στοιχειωδώς με την πορεία και της επιδόσεις της κινεζικής οικονομίας καταλαβαίνει αμέσως πως η μεγαλύτερη παγκόσμια οικονομία μετά από αυτή των ΗΠΑ εμφανίζει μία σχεδόν αντίθετη εικόνα.
Αυτό φαίνεται αμέσως αν ρίξουμε μία γρήγορη ματιά στα πρόσφατα ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου και τις επίσημες ανακοινώσεις από τις αρμόδιες κινεζικές αρχές.
Aνακοινώθηκαν από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Κίνας τα στοιχεία σχετικά με την πορεία της δραστηριότητας των εργοστασίων της χώρας. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, για άλλον έναν μήνα η βιομηχανική δραστηριότητα βρίσκεται σε φάση ελαφράς συρρίκνωσης.
Ο επίσημος σχετικός δείκτης για τον Αύγουστο υπολογίστηκε στο 49,4 από 49,3 τον Ιούλιο, ενώ οι εκτιμήσεις των οικονομολόγων (σύμφωνα με το Bloomberg) ήταν στο 49,5.
Ο δείκτης αυτός (Manufacturing purchasing managers’ index) δείχνει στην ουσία το κλίμα που επικρατεί στην μεταποιητική οικονομία της χώρας με βάση τις απόψεις των αρμόδιων αξιωματούχων των βιομηχανικών επιχειρήσεων της χώρας.
Κάθε τιμή κάτω από 50 δείχνει πως η βιομηχανική δραστηριότητα βρίσκεται σε φάση συρρίκνωσης. Όπως επισήμανε το άρθρο του διεθνούς πρακτορείου, η επιβράδυνση στον τομέα της μεταποίησης, η οποία κρατά εδώ και αρκετούς μήνες, έχει οδηγήσει σε μείωση του συνολικού ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας.
Οι αδύναμες επιδόσεις της κινεζικής βιομηχανίας έχουν επηρεαστεί και από τους κραδασμούς που προκαλεί η αμερικανική πολιτική των δασμών αλλά και από το πολύ μεγάλο πρόβλημα του υπερβολικού ανταγωνισμού μεταξύ πολλών βιομηχανικών επιχειρήσεων. Όπως είναι γνωστό, σε πολλούς επιχειρηματικούς τομείς έχουν πραγματοποιηθεί πολύ μεγάλες επενδύσεις αύξησης της παραγωγικής δυναμικότητας, με την στήριξη των εθνικών και τοπικών αρχών.
Στόχος του κράτους και των επιχειρήσεων ήταν αρχικά να κυριαρχήσουν σε παγκόσμιο επίπεδο, γεμίζοντας όλο τον κόσμο με τα δικά τους φθηνά προϊόντα. Επειδή όμως η παραγωγική δυναμικότητα αυξήθηκε υπερβολικά, οι επιχειρήσεις αυτές κυριάρχησαν σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά τελικά αποδόθηκαν σε έναν ανελέητο ανταγωνισμό μεταξύ τους, ρίχνοντας τις τιμές, καταστρέφοντας την κερδοφορία τους και προκαλώντας φαινόμενα αποπληθωρισμού.
Πρόσφατα, οι αρχές της χώρας άρχισαν τις προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος, οι οποίες όμως θα έχουν ως παράπλευρη συνέπεια την μείωση της παραγωγής των εργοστασίων και τελικά την επιβράδυνση της οικονομίας.
Το πρόβλημα της διενέργειας υπερβολικών επενδύσεων και της ζημιογόνου λειτουργίας μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων είναι γνωστό πως είναι πολύ έντονο και στον τομέα των επενδύσεων ακίνητης περιουσίας.
Πάλι από το Bloomberg, βλέπουμε πως παρά τις κυβερνητικές προσπάθειες τόνωσης της οικοδομικής δραστηριότητας και της ζήτησης για ακίνητα, οι τιμές τους εξακολουθούν να πέφτουν, όπως και ο κύκλος εργασιών του τομέα real estate.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην περίληψη του συγκεκριμένου άρθρου όπως την κάνουν τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης του διεθνούς πρακτορείου, «η ζήτηση για νέες κατοικίες στα αστικά κέντρα αναμένεται να παραμείνει στο 75% της αντίστοιχης του 2017, εν μέρει και λόγω της συρρίκνωσης του πληθυσμού».
Η κρίση στην αγορά ακινήτων κρατά τουλάχιστον τέσσερα χρόνια και η θετική επίδραση των μέτρων στήριξης του τομέα που έλαβαν οι κινεζικές αρχές πριν περίπου έναν χρόνο έχει αρχίσει να εξασθενεί, δημιουργώντας φόβους για την εμφάνιση αποπληθωρισμού (deflation).
Η θεωρητική λύση για τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργούν στην οικονομία η κρίση στον τομέα των ακινήτων, η μεγάλη εξάρτηση από τη βιομηχανική δραστηριότητα και τις εξαγωγές και ο πολύ σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων, είναι η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης η οποία θα απορροφήσει την υπερβολική παραγωγική δυναμικότητα των επιχειρήσεων, θα μειώσει την εξάρτηση από τις εξαγωγές και θα τονώσει την αγορά real estate.
Η ανώτατη ηγεσία της χώρας έχει δηλώσει την πρόθεσή της να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση και έχει λάβει και ορισμένα σχετικά μέτρα αλλά μέχρι στιγμής τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει και πολύ. Σε άρθρο του Bloomberg, ο Chris Anstey ανέφερε πως παρά τα διάφορα μέτρα που έχουν ληφθεί για την στήριξη της ιδιωτικής κατανάλωσης, η προσφορά εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερη της ζήτησης.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο αρθρογράφος, τον Ιούλιο αυτό το ισοζύγιο χειροτέρεψε ακόμα περισσότερο αφού οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 3,7% από τον προηγούμενο χρόνο και η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 5,7%.
Όλα τα παραπάνω έχουν αρχίσει και επηρεάζουν τις επιδόσεις των μεγάλων τραπεζών της χώρας. Σύμφωνα με άρθρο των Financial Times, οι πέντε μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας εμφάνισαν χειροτέρευση των οικονομικών αποτελεσμάτων τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της αγγλικής εφημερίδας, τα αποτελέσματα του δεύτερου εξαμήνου του 2025 έδειξαν πως αυξάνονται τα μη εξυπηρετούμενα καταναλωτικά δάνεια την στιγμή που μειώνονται και τα περιθώρια κέρδους των τραπεζών καθώς συρρικνώνεται η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων δανεισμού και καταθέσεων.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο Cheng Leng, οι τάσεις αποπληθωρισμού που έχουν εμφανιστεί σε διάφορους τομείς της οικονομίας απειλούν την υγεία των τραπεζών και θα τις κάνουν πιο διστακτικές στη χορήγηση νέων δανείων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα μηνύματα από την κινεζική οικονομία δεν είναι καθόλου ευχάριστα. Τα φαινόμενα αποπληθωρισμού, η αδυναμία αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, το διπλό πλήγμα στην βιομηχανική δραστηριότητα από την αναταραχή που προκαλούν οι δασμοί στις εξαγωγές και ο καταστροφικός ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων και η πίεση στα οικονομικά αποτελέσματα των τραπεζών είναι ένας πολύ αρνητικός συνδυασμός.
Θεωρητικά, η λύση θα έρθει από την επέμβαση του κράτους και την λήψη γενναίων μέτρων τόνωσης της οικονομίας. Αυτό όμως δεν είναι κάτι πολύ απλό, καθώς η κινεζική οικονομία δεν δουλεύει με τον ίδιο τρόπο που δουλεύουν οι δυτικές και το Κομμουνιστικό Κόμμα θέλει να την ελέγχει ασφυκτικά κάθε στιγμή.
Μπορεί λοιπόν να αποτύχουν και οι επόμενες προσπάθειες ενίσχυσης της οικονομίας και τότε τα πράγματα θα αρχίσουν να γίνονται επικίνδυνα και για την παγκόσμια οικονομία.
Καθώς η κινεζική είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο, αν συνεχίσει να βυθίζεται στην αναιμική ανάπτυξη και ενταθούν τα αποπληθωριστικά φαινόμενα, είναι σίγουρο πως σταδιακά θα αρχίσει να δημιουργείται ένα σημαντικό κενό στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα.
Δεν υποστηρίζουμε πως αυτό θα γίνει οπωσδήποτε, όμως δεν είναι σωστό να αποκλείσουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν λοιπόν φτάσουμε εκεί, δεν είναι υπερβολικό να πούμε πως η συρρίκνωση της κινεζικής οικονομίας μπορεί να δημιουργήσει σημαντική αναταραχή στην λειτουργία της παγκόσμιας και τελικά να την οδηγήσει μέχρι και σε ισχυρή ύφεση.
Ας ελπίσουμε λοιπόν πως η κινεζική ηγεσία θα καταφέρει να τονώσει αποτελεσματικά την οικονομία της χώρας και να αντιμετωπίσει τις ανισορροπίες της, για να μην αρχίσουμε να φοβόμαστε πως οι εξαγωγές προϊόντων θα αντικατασταθούν από εξαγωγή αποπληθωρισμού και ύφεσης.
