Γιατί αναμένονται υψηλές διακυμάνσεις στην τιμή του πετρελαίου

Γιατί αναμένονται υψηλές διακυμάνσεις στην τιμή του πετρελαίου

Μετά από ένα χρόνο πίεσης από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που είναι μεγάλοι καταναλωτές πετρελαίου, ο OPEC+ τελικά συμφώνησε να επιταχύνει την αύξηση της προσφοράς για να συμβάλλει στη συγκράτηση της ξέφρενης κούρσας των τιμών καυσίμων και την επιβράδυνση του πληθωρισμού. Η απόφαση όμως θα αφήσει στους παραγωγούς πετρελαίου πολύ μικρά περιθώρια πρόσθετης παραγωγής και σχεδόν κανένα για να αντισταθμίσουν το ρίσκο μιας μεγάλης διακοπής στην προσφορά.

Τα στενά περιθώρια πρόσθετης παραγωγής πιθανότατα θα διατηρήσουν τη μεταβλητότητα στο πετρέλαιο, καθιστώντας τις τιμές ευαίσθητες στην όποια διακοπή στην παραγωγή, όπως από ένα πλήγμα τυφώνα στον Κόλπο του Μεξικού την περίοδο των καταιγίδων στον Ατλαντικό ή μια νέα πτώση των εξαγωγών από τη Ρωσία λόγω των κυρώσεων της Δύσης.

Οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις βλέπουν τα περιθώρια του OPEC για πρόσθετη παραγωγή να μειώνονται κάτω από το ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως αργότερα φέτος, που αντιστοιχεί σε μόλις 1% της παγκόσμιας ζήτησης και στο ένα εικοστό της ζήτησης από τις ΗΠΑ.

Λίγα μόνο μέλη του OPEC, όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν σημαντικά περιθώρια πρόσθετης παραγωγής.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας consulting Energy Aspects, τα περιθώρια πρόσθετης παραγωγής του OPEC+, δηλαδή του καρτέλ του OPEC και των συμμάχων του μαζί με τη Ρωσία, βρίσκονται σήμερα στο 1% της παγκόσμιας ζήτησης των 102 εκατ. βαρελιών την ημέρα, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2012.

Πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα θεωρείται η παραγωγή που μπορεί να προσφερθεί στην αγορά εντός 30 ημερών και να διατηρηθεί για τουλάχιστον 90 ημέρες.

Σύμφωνα με την Barclays, η φθίνουσα παραγωγική ικανότητα για περισσότερο πετρέλαιο θα είναι η κύρια αιτία για υψηλή μεταβλητότητα στην αγορά πετρελαίου. Η τράπεζα αύξησε τις προβλέψεις της για την τιμή του Brent κατά $11 το βαρέλι για φέτος και κατά $23 το βαρέλι για το 2023.

Η Σαουδική Αραβία θα παράγει γύρω στα 11 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέλος του καλοκαιριού και η πραγματική ικανότητα εφεδρικής παραγωγής παγκοσμίως που μπορεί να φθάσει γρήγορα στην αγορά θα βρίσκεται σε μόλις στο 1,5% της παγκόσμιας ζήτησης, εκτιμά η Barclays.

H εφεδρική ικανότητα παραγωγής έπεσε σε παρόμοια επίπεδα όταν οι πετρελαιοπαραγωγοί του OPEC ανέβασαν την παραγωγή πάνω από διατηρήσιμα επίπεδα τον Απρίλιο του 2020. Η Σαουδική Αραβία ισχυρίζεται ότι μπορεί να παράγει 12 εκατ. βαρέλια ημερησίως, αλλά τέτοια ποσότητα παραγωγής δεν έχει τεσταριστεί ποτέ. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε παραγωγή 11 εκατ. βαρελιών ημερησίως για διατηρήσιμο διάστημα.

Στις 2 Ιουνίου ο OPEC+ συμφώνησε να επιταχύνει τη σταθερή αύξηση της μηνιαίας παραγωγής, αντιστρέφοντας τις περικοπές κατά την κλιμάκωση της πανδημίας COVID-19 και θέτοντας στόχο να ανεβάσει την παραγωγή κατά 648.000 βαρέλια τον μήνα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.

Ωστόσο, θεωρείται αμφίβολο αν θα καταφέρει να πιάσει τον στόχο του, καθώς πολλά από τα μέλη της συμμαχίας είχαν υποεπενδύσει για χρόνια στις υποδομές παραγωγής πετρελαίου.

Η JP Morgan εκτιμά ότι ο OPEC+ θα είναι σε θέση να προσθέσει 160.000 βαρέλια ημερησίως τον Ιούλιο και 170.000 βαρέλια ημερησίως τον Αύγουστο. Η Ρωσία επίσης είναι αρκετά κάτω από τον στόχο καθώς οι κυρώσεις της Δύσης μετά την εισβολή της στην Ουκρανία καθιστούν τις εξαγωγές δύσκολες.

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, η ρωσική παραγωγή πετρελαίου μειώθηκε κατά 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως από τα προ-εισβολής επίπεδα τον Απρίλιο και αρκετοί αναλυτές προβλέπουν ότι η μείωση θα φθάσει τουλάχιστον τα 1,5 εκατ. βαρέλια αργότερα φέτος λόγω των κυρώσεων. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τον Απρίλιο ο OPEC+ παρήγαγε 2,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως κάτω από τον στόχο, κυρίως λόγω της μειωμένης ρωσικής παραγωγής.

Η ικανότητα εφεδρικής παραγωγής είναι σημαντική γιατί ακόμη και μικρές διαταραχές στην προσφορά μπορεί να προκαλέσουν ασύμμετρη ανοδική αντίδραση στις τιμές πετρελαίου.

Η Aramco της Σαουδικής Αραβίας επενδύει στην αύξηση της παραγωγικής της ικανότητας, αλλά δεν αναμένεται να είναι σε θέση να την αυξήσει στα 13 εκατ. βαρέλια την ημέρα πριν από το τέλος του 2026. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που έχουν παραγωγική ικανότητα μόλις πάνω από τα 4 εκατ. βαρέλια ημερησίως στοχεύουν στην επέκταση της παραγωγικής ικανότητας κατά 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως μέχρι το 2030.

Επίσης, άλλα μαξιλάρια για την αγορά πετρελαίου, όπως τα αποθέματα στις ανεπτυγμένες οικονομίες, βρίσκονται 300 εκατ. βαρέλια κάτω από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. Η συντονισμένη αποδέσμευση πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθέματα τους τελευταίους μήνες προσέφεραν ανακούφιση και αντιστάθμισαν την πτώση των ρωσικών όγκων παραγωγής αλλά τα βαρέλια αυτά θα πρέπει να αναπληρωθούν κάποια στιγμή.

Τροχοπέδη στην κούρσα των τιμών πετρελαίου μπορεί τελικά να αποδειχτούν οι καταναλωτές που θα καταναλώνουν λιγότερο πετρέλαιο λόγω της ακρίβειας που πιέζει τα εισοδήματα τους, εκτιμούν μερικοί αναλυτές. Η άνοδος των τιμών εκτιμάται ότι θα καταστρέψει ένα μέρος της ζήτησης τους επόμενους μήνες.