Αναπτυσσόμενες χώρες πληρώνουν τώρα περισσότερα για την εξυπηρέτηση του χρέους που οφείλουν στην Κίνα απ’ ό,τι λαμβάνουν σε νέα δάνεια, μια αλλαγή που κινδυνεύει να εντείνει την οικονομική πίεση και να επιβραδύνει τις επενδύσεις για το κλίμα, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή από το Global Development Policy Center του Πανεπιστημίου της Βοστώνης.
Η μελέτη με τίτλο «Αναβίωση της Κινεζικής Αναπτυξιακής Χρηματοδότησης στο Παγκόσμιο Νότο» αποκάλυψε ότι οι καθαρές μεταφορές χρέους - υπολογιζόμενες ως νέα εκταμιεύσεις δανείων μείον τις αποπληρωμές κεφαλαίου και τόκων - έγιναν αρνητικές το 2022 και το 2023, με τις αναπτυσσόμενες χώρες να αποπληρώνουν ετησίως 3,9 δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα απ’ όσα δανείστηκαν.
Η Κίνα, ο μεγαλύτερος διμερής πιστωτής παγκοσμίως, έχει ιστορικά διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση έργων υποδομής στον Παγκόσμιο Νότο, δεσμεύοντας πάνω από 472 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω των πολιτικών της τραπεζών - της China Development Bank και της Export-Import Bank - μεταξύ 2008 και 2024.
Αυτά τα κεφάλαια υποστήριξαν περισσότερα από 900 έργα αξίας 316 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μεταφορές, ενέργεια, τεχνολογία πληροφορικής και υποδομές ύδρευσης, που «συνέβαλαν σημαντικά στην οικοδόμηση δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, την οικονομική ανάπτυξη και την καταπολέμηση της φτώχειας στον Παγκόσμιο Νότο», όπως γράφουν οι συγγραφείς Rebecca Ray, Kevin Gallagher, Zheng Zhai, Marina Zucker-Marques και Yan Liang στη μελέτη.
Μια αναζωογόνηση από το Πεκίνο της εξωτερικής αναπτυξιακής χρηματοδότησης θα μπορούσε να αποτρέψει την εκτροχιασμό της ανάπτυξης και των επενδύσεων για το κλίμα σε φτωχότερες χώρες.
«Οι χώρες του Παγκόσμιου Νότου χρειάζονται επειγόντως σταδιακή αύξηση της χρηματοδότησης για να επενδύσουν σε χαμηλού άνθρακα, κοινωνικά συμπεριληπτική και ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Η μελέτη πρότεινε πέντε βήματα που θα ήταν αμοιβαία επωφελή για την Κίνα και τον Παγκόσμιο Νότο: αναχρηματοδότηση δανείων σε κρίση, έκδοση ομολόγων σε RMB, διεύρυνση της πράσινης χρηματοδότησης, υποστήριξη συνεργατικών ξένων επενδύσεων και ενίσχυση του Νότου προς Νότο εμπορίου.
«Η επανεκκίνηση της αναπτυξιακής χρηματοδότησης που ενισχύει την ανάπτυξη στον Παγκόσμιο Νότο θα βοηθήσει στην τόνωση της ζήτησης για κινεζικές εξαγωγές», προσθέτουν.
Μερικά από αυτά ήδη συμβαίνουν. Τον Ιούνιο, η Κίνα ανακοίνωσε ότι προχωρά στην αφαίρεση όλων των δασμών στις αφρικανικές χώρες με τις οποίες έχει διπλωματικές σχέσεις.
Η Afreximbank κυκλοφόρησε τον Απρίλιο το πρώτο της ομόλογο panda σε γιουάν. Στη Νότια Αφρική, το China-Africa Development Fund προετοιμάζεται να υποβάλει προσφορά για ανεξάρτητα έργα ενεργειακής μετάβασης στην πιο βιομηχανοποιημένη οικονομία της Αφρικής.
Και στην Κένυα, ο υπουργός Οικονομικών John Mbadi δήλωσε αυτήν την εβδομάδα ότι τρία κινεζικά δάνεια για κατασκευή σιδηροδρόμων έχουν μετατραπεί από δολάρια σε γιουάν για να μειωθούν τα επιτόκια.
