Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), γνωστός εδώ και δεκαετίες, επιστρέφει στο προσκήνιο ως μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία, προκαλώντας σοβαρές λοιμώξεις του αναπνευστικού. Αν και τις περισσότερες φορές εκδηλώνεται με ήπια συμπτώματα που θυμίζουν κοινό κρυολόγημα, σε βρέφη, ηλικιωμένους και ασθενείς με χρόνια νοσήματα μπορεί να οδηγήσει σε βαριά βρογχιολίτιδα, πνευμονία και επιδείνωση προϋπαρχουσών παθήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του αμερικανικού CDC, κάθε χρόνο 100.000–160.000 άτομα άνω των 60 ετών νοσηλεύονται εξαιτίας του RSV. Η κυκλοφορία του ιού κορυφώνεται τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, όταν συμπίπτει με τη γρίπη και άλλες ιογενείς λοιμώξεις, αυξάνοντας την πίεση στα συστήματα υγείας.
Η Δρ.Τσικρικά Σταματούλα, πρόεδρος Ομάδας Προαγωγής Υγείας, Ιατρικής Εκπαίδευσης και Διακοπής Καπνίσματος Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, πρόεδρος Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας, μιλώντας στο liberal.gr, τονίζει την αξία του εμβολιασμού, καθώς τα νεότερα δεδομένα δείχνουν υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας και ασφάλειας. «Αν και πρόκειται για έναν ιό που γνωρίζουμε εδώ και χρόνια, η αυξημένη εξάπλωση και οι σοβαρές επιπτώσεις του τον καθιστούν έναν σημαντικό κίνδυνο. Η πρόληψη μέσω εμβολιασμού είναι απαραίτητη για να προστατευτούν οι ευάλωτοι συμπολίτες μας», σημειώνει.
Σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού ενηλίκων, το εμβόλιο συστήνεται σε:
άτομα άνω των 75 ετών,
Άτομα ηλικίας 60 ως 74 ετών με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
- Χρόνιες σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις (π.χ. συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια ισχαιμικής ή άλλης αιτιολογίας, μυοκαρδιοπάθεια, συγγενής καρδιοπάθεια, αλλά όχι απλή αρτηριακή υπέρταση).
- Χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις (άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια σε χρόνια αγωγή, εμφύσημα, κυστική ίνωση, διάμεση πνευμονοπάθεια υπό αγωγή).
- Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια σταδίου 4 ή 5 (υπό εξωνεφρική κάθαρση). -Σακχαρώδης διαβήτης με βλάβες οργάνων στόχος (διαβητική νεφροπάθεια, νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, καρδιαγγειακή νόσος).
- Σοβαρή νοσογόνος παχυσαρκία με ΔΜΣ ≥40 kg/m2. -Καταστάσεις μέτριας ή σοβαρής ανοσοκαταστολής (φαρμακευτική ή λόγω νόσου).
- Νευρολογικές ή νευρομυϊκές καταστάσεις που επηρεάζουν τον μηχανισμό της κατάποσης ή το αντανακλαστικό του βήχα, ή προκαλούν αδυναμία των μυών της αναπνοής.
- Χρόνια ηπατική ανεπάρκεια (π.χ. κίρρωση).
- Σοβαρές αιμοσφαιρινοπάθειες (π.χ. δρεπανοκυτταρική νόσος, θαλασσαιμία).
- Άτομα που διαμένουν σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων.
- Άτομα που πάσχουν από άλλη χρόνια νόσο ή κατάσταση που κατά την κρίση του θεράποντος ιατρού ο RSV μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο ή επιπλοκές.
- Έγκυες, ηλικίας άνω των 18 ετών, μεταξύ 32-36+6 εβδομάδων κύησης με αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού μεταξύ Οκτωβρίου και Μαρτίου για το εμβόλιο RSVpreF.
- εγκύους 32–36 εβδομάδων με αναμενόμενο τοκετό την περίοδο Οκτωβρίου–Μαρτίου,
καθώς και σε όσους διαμένουν σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων ή χρόνιων πασχόντων.
Ο εμβολιασμός καλό είναι να πραγματοποιείται πριν από την έναρξη της φθινοπωρινής και χειμερινής περιόδου, ώστε να διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή προστασία.
Όπως μας λέει η κ. Τσικρικά, η χορήγηση του εμβολίου τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο δίνει στον οργανισμό τον χρόνο που χρειάζεται για να αναπτύξει επαρκή ανοσία, πριν την κορύφωση της κυκλοφορίας του ιού. «Το εμβόλιο εμφανίζει υψηλή αποτελεσματικότητα απέναντι στη σοβαρή νόσο και μειώνει σημαντικά τις νοσηλείες. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες “πόνος στο σημείο της ένεσης, κόπωση, κεφαλαλγία- και υποχωρούν σύντομα».
Αν και χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για τη διάρκεια της ανοσίας και την ανάγκη πιθανών αναμνηστικών δόσεων, τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα θεωρούνται ενθαρρυντικά. Η επιστημονική κοινότητα υπογραμμίζει ότι η συλλογική προσπάθεια πολιτείας και πολιτών είναι καθοριστική για τον περιορισμό της διασποράς του RSV και την προστασία των ευάλωτων ομάδων.
