Με τις θερμοκρασίες να χτυπούν «κόκκινο» και τα καλοκαίρια να γίνονται διαρκώς πιο ακραία λόγω της κλιματικής αλλαγής, η ανάγκη για δροσιά οδηγεί εκατομμύρια πολίτες σε αυξημένη χρήση κλιματιστικών. Ωστόσο, αυτός ο πολύτιμος σύμμαχος στη ζέστη μπορεί, αν δεν συντηρείται σωστά, να μετατραπεί σε επικίνδυνη εστία μόλυνσης. Η νόσος των Λεγεωνάριων, μια λιγότερο γνωστή αλλά σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού, βρίσκεται στο προσκήνιο.
Σύμφωνα με την πνευμονολόγο Μάτα Τσικρικά, Πρόεδρο της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας και της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος της Πανευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, φέτος αναμένεται ένα από τα θερμότερα καλοκαίρια των τελευταίων ετών, δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη βακτηρίων, όπως η Legionella pneumophila, υπαίτια για την εμφάνιση της λεγόμενης νόσου των Λεγεωνάριων.
Τι είναι η νόσος των Λεγεωνάριων;
Πρόκειται για οξεία βακτηριακή λοίμωξη του αναπνευστικού, που οφείλεται σε μικρόβια του γένους Legionella. Αν και έχουν καταγραφεί 50 διαφορετικά στελέχη, τα 28 θεωρούνται παθογόνα για τον άνθρωπο – με πιο συχνό τη Legionella pneumophila. Το βακτήριο αναπτύσσεται σε υδάτινα περιβάλλοντα, ιδιαίτερα σε μη συντηρημένα συστήματα ψύξης, πύργους ψύξης και εξατμιστικούς συμπυκνωτές.
Η μόλυνση μεταδίδεται μέσω των αερολυμάτων, μικροσκοπικών σταγονιδίων που απελευθερώνονται από κλιματιστικά, ντους, ακόμη και από το πλύσιμο των χεριών.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Αν και οποιοσδήποτε μπορεί να νοσήσει, οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς:
- Άτομα με χρόνιες αναπνευστικές ή καρδιολογικές παθήσεις
- Πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασίες ή νεφρική ανεπάρκεια
- Καπνιστές και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό
- Άτομα υπό μακροχρόνια κορτικοθεραπεία
Η θνητότητα της νόσου φτάνει το 5-10%, με σοβαρές επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα εμφανίζονται 2 έως 10 ημέρες μετά την έκθεση στο βακτήριο και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Υψηλό πυρετό και ρίγη
- Καταβολή, μυαλγίες, κεφαλαλγία
- Βήχα, δύσπνοια
- Διάρροια, εμετούς
- Διαταραχές νεφρικής λειτουργίας
- Σε βαριές περιπτώσεις, σύγχυση ή ακόμα και λήθαργο
Πώς μπορούμε να προφυλαχθούμε;
Η πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας. Η κα Τσικρικά υπογραμμίζει ότι η συστηματική συντήρηση των συστημάτων κλιματισμού αποτελεί το βασικότερο μέτρο προστασίας. Συγκεκριμένα:
- Καθαρισμός και απολύμανση των μονάδων ψύξης
- Τακτική επιθεώρηση των πύργων ψύξης και των υδραυλικών εγκαταστάσεων
- Αποφυγή στασιμότητας νερού και εναλλαγών θερμοκρασίας
- Σφράγιση διαρροών σε σωληνώσεις και φίλτρα
Ένα πρόβλημα που αφορά όλους
Η νόσος των Λεγεωνάριων αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει άμεσα τη δημόσια υγεία. Η γνώση και η πρόληψη είναι το καλύτερο όπλο απέναντι σε έναν αόρατο, αλλά υπαρκτό κίνδυνο.
«Οφείλουμε να είμαστε σε διαρκή επιφυλακή, ιδιαίτερα σε περιόδους καύσωνα και σε χώρους μαζικής προσέλευσης. Η υγιεινή του αέρα δεν είναι πολυτέλεια, είναι προτεραιότητα», καταλήγει η κ. Τσικρικά.
