Με την έλευση του φθινοπώρου και τη σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας, αυξάνονται οι λοιμώξεις του αναπνευστικού και, όπως κάθε χρόνο, η εποχική γρίπη επιστρέφει στο προσκήνιο. Οι κλειστοί χώροι, ο περιορισμένος αερισμός και ο συγχρωτισμός συμβάλλουν στη διασπορά των ιών, επηρεάζοντας άμεσα τη δημόσια υγεία.
Η Δρ Τσικρικά Σταματούλα, Πνευμονολόγος και Πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας, υπογραμμίζει ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός αποτελεί «θεμέλιο λίθο της πρόληψης» και μια πράξη ευθύνης προς τον εαυτό μας και τους γύρω μας.
Η σημασία του εμβολιασμού
Η εποχική γρίπη είναι μια ιογενής λοίμωξη που προκαλεί σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα κάθε χρόνο, ιδίως σε ευπαθείς πληθυσμούς. Η ικανότητα των ιών της γρίπης να μεταλλάσσονται καθιστά απαραίτητη την ετήσια ανανέωση της ανοσίας μέσω του εμβολιασμού.
Όπως επισημαίνει η Δρ Τσικρικά, «ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναπροσαρμόζει κάθε χρόνο τη σύσταση των στελεχών που περιλαμβάνονται στα εμβόλια, ώστε να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή προστασία».
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, 290.000 έως 650.000 άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως παγκοσμίως από επιπλοκές της γρίπης, αριθμός που υποεκτιμάται, αφού πολλοί θάνατοι αποδίδονται σε δευτερογενείς λοιμώξεις ή επιδείνωση χρόνιων παθήσεων.
Τα συμπτώματα που πρέπει να προσέξουμε
Η γρίπη εμφανίζεται αιφνίδια και μπορεί να προκαλέσει:
- υψηλό πυρετό,
- έντονο βήχα,
- μυαλγίες και αρθραλγίες,
- πονοκέφαλο και κόπωση,
- καταρροή ή βράγχος φωνής.
Στα παιδιά, μπορεί να προστεθούν γαστρεντερικά συμπτώματα όπως διάρροια ή εμετοί.
Το νέο ρινικό εμβόλιο: χωρίς βελόνα
Μια καινοτομία της φετινής περιόδου είναι το πρώτο ρινικό εμβόλιο κατά της γρίπης, το οποίο έχει εγκριθεί και στη χώρα μας. Χορηγείται με τη μορφή σπρέι και όχι ενέσιμα, κάτι που το καθιστά ιδανικό για παιδιά ή για άτομα με φόβο για ενέσεις.
«Το ρινικό εμβόλιο περιέχει εξασθενημένους ιούς που προκαλούν ανοσολογική αντίδραση χωρίς να προκαλούν νόσο», εξηγεί η Δρ Τσικρικά. Σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο Εμβολιασμών, η χορήγησή του γίνεται με συγκεκριμένες ενδείξεις και ηλικιακά όρια.
Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός συστήνεται:
- σε ενήλικες άνω των 60 ετών,
- σε άτομα με χρόνια νοσήματα (καρδιοαναπνευστικά, νεφρικά, μεταβολικά, νευρολογικά ή ανοσολογικά),
- σε άτομα με σοβαρή παχυσαρκία (ΔΜΣ ≥ 40),
- σε έγκυες, λεχωίδες και θηλάζουσες γυναίκες,
- σε επαγγελματίες υγείας, εκπαιδευτικούς, στρατιωτικούς, και όσους έρχονται σε επαφή με ευπαθείς ομάδες.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και ο εμβολιασμός των ατόμων που φροντίζουν ή συγκατοικούν με ασθενείς υψηλού κινδύνου, για να μειωθεί η πιθανότητα μετάδοσης.
Ασφάλεια και παρενέργειες
Το εμβόλιο της γρίπης θεωρείται ένα από τα πιο ασφαλή παγκοσμίως, με εκατοντάδες εκατομμύρια δόσεις να χορηγούνται κάθε χρόνο. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες και παροδικές: πόνος ή ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης, χαμηλός πυρετός, κόπωση ή πονοκέφαλος, που υποχωρούν μέσα σε 1-2 ημέρες.
Ένα μέτρο ατομικής προστασίας και κοινωνικής αλληλεγγύης
Η Δρ Τσικρικά υπενθυμίζει ότι «η γρίπη δεν είναι μια απλή ίωση, αλλά μια σοβαρή λοίμωξη που μπορεί να προκαλέσει πνευμονία, να επιδεινώσει χρόνια νοσήματα και να οδηγήσει σε νοσηλεία».
Ο εμβολιασμός προστατεύει τόσο το ίδιο το άτομο όσο και το κοινωνικό σύνολο, μειώνοντας τη διασπορά του ιού και προστατεύοντας όσους δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους.
«Ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι μια απλή, ασφαλής και αποδεδειγμένα αποτελεσματική πράξη πρόληψης. Είναι, πάνω απ’ όλα, πράξη αλληλεγγύης», καταλήγει η Δρ Σταματούλα Τσικρικά.