Πρότυπο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του αυτοτραυματισμού στους νέους υλοποιεί το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την UNICEF.
Η Εθνική Δράση για την Προαγωγή Υγείας Παιδιού και Οικογένειας, που παρουσιάστηκε σήμερα, περιλαμβάνει διαφορετικούς πυλώνες, ανάλογα με την ηλικία και το αναπτυξιακό στάδιο των παιδιών, καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Ο πρώτος πυλώνας αφορά στην εφαρμογή ενός προγράμματος για την προαγωγή της ψυχικής υγείας γονιών και παιδιών, το οποίο έχει αναπτυχθεί στην Αυστραλία, αποτελεί βέλτιστη πρακτική διεθνώς, έχει εφαρμοστεί έως τώρα σε περισσότερες από 30 χώρες και για πρώτη φορά υλοποιείται και στη χώρα μας. Περιλαμβάνει δωρεάν συμβουλευτικές ή/και θεραπευτικές ομαδικές συνεδρίες με γονείς, με στόχο την ενίσχυση των γονεϊκών δεξιοτήτων και την αντιμετώπιση τόσο των προβλημάτων που βιώνουν οι ίδιοι, όσο και τα παιδιά τους. Όλες οι υπηρεσίες του προγράμματος είναι δωρεάν και έως τώρα έχουν λάβει μέρος σε αυτό περισσότερες από 500 οικογένειες.
Ο δεύτερος πυλώνας της Εθνικής Δράσης για την Υγεία του Παιδιού και Οικογένειας αφορά την Αντιμετώπιση του Αυτοτραυματισμού στους Νέους. Το υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με την UNICEF, θεσμοθέτησε στην Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία των Νέων (17-24 ετών), το οποίο λειτουργεί ήδη παρέχοντας εξειδικευμένη στήριξη σε εφήβους, νέους και οικογένειες που βιώνουν το πρόβλημα του αυτοτραυματισμού. Το Κέντρο παρέχει δια ζώσης, αλλά και εξ αποστάσεως (μέσω τηλεψυχιατρικής), υπηρεσίες κλινικής αξιολόγησης, ψυχοθεραπείας σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο σε νέους και τους γονείς τους, αλλά και άλλες εξειδικευμένες θεραπείες. Όλες οι θεραπευτικές παρεμβάσεις και οι κλινικές υπηρεσίες παρέχονται εντελώς δωρεάν.
Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, μιλώντας στην εκδήλωση αναφέρθηκε στη σημαντική αυτή πρωτοβουλία για την προστασία των νέων ανθρώπων και των οικογενειών τους, επισημαίνοντας: «Το δυσκολότερο και πολυτιμότερο βήμα για όλους μας στη ζωή, είναι να βρούμε τη δύναμη να αποδεχτούμε μια αλήθεια που πονάει. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής χαρακτηρίζεται από ιλιγγιώδη ταχύτητα και συνεχείς αλλαγές. Σε αυτό το περιβάλλον που κυριαρχεί η εικόνα και όχι το βίωμα, οι νέοι συχνά, ενώ φαίνονται συνεχώς συνδεδεμένοι ψηφιακά, στην πραγματικότητα στερούνται ουσιωδών κοινωνικών σχέσεων, στερούνται των βιωμάτων που θα θρέψουν τον ψυχισμό και θα τους μάθουν ότι μπορούν να εμπιστεύονται τους ανθρώπους, αξίζει να μάθουν να αγαπούν, να παλεύουν, να ζουν με βάση την επιθυμία και να σέβονται τις ανάγκες τους». Παράλληλα, η κ. Αγαπηδάκη έκανε ειδική μνεία και στα ερευνητικά δεδομένα, τα οποία όπως υπογράμμισε, καταγράφουν ότι οι νέοι υποφέρουν από σοβαρές ψυχικές δυσκολίες, μία από τις οποίες είναι και ο αυτοτραυματισμός.
«Κάθε νέα, κάθε νέος που αυτοτραυματίζεται, χρειάζεται να ξέρει ότι δεν είναι μόνη, δεν είναι μόνος. Υπάρχει μια ομάδα ειδικών που ξέρει και καταλαβαίνει τι συμβαίνει και μπορεί να τους μιλήσει ελεύθερα για όσα βιώνει. Είμαστε δίπλα σε κάθε νέο, σε κάθε οικογένεια, με τον πιο έμπρακτο τρόπο: αναπτύσσοντας το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία των Νέων, που παρέχει δωρεάν υπηρεσίες σε νέους που αυτοτραυματίζονται και τις οικογένειες τους», τόνισε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, εξηγώντας ότι συνολικά η πρωτοβουλία αυτή αφορά ολόκληρο το οικοσύστημα γύρω από το παιδί, την οικογένεια, το σχολείο, τους επαγγελματίες υγείας και στοχεύει να τους προσφέρει τα πολύτιμα εργαλεία που χρειάζονται για να αναγνωρίζουν έγκαιρα σημάδια κινδύνου και να παρεμβαίνουν με ασφάλεια. «Στόχος μας είναι να δώσουμε στους νέους όχι απλά θεραπεία, αλλά τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τον εαυτό τους, να ονειρευτούν, να ζήσουν τη ζωή τους όπως επιθυμούν, όπως αξίζει σε όλους μας», σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Αγαπηδάκη.
Ο διπλωματικός εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα Γασάν Χαλίλ, τόνισε την καίριας σημασίας πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας, η οποία υλοποιείται σε συνεργασία με την UNICEF. Υπογραμμίζοντας ότι η υγεία και η ευημερία παιδιών και νέων αποτελούν απαράβατο δικαίωμα, το οποίο κατοχυρώνεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ο κ. Χαλίλ ανέφερε επίσης ότι η πρωτοβουλία αποτελεί πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο πρότυπο παρέμβασης για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου του αυτοτραυματισμού, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως καλή πρακτική, ευελπιστώντας να υλοποιηθεί και σε άλλες χώρες.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του προγράμματος, πραγματοποιήθηκε συζήτηση με ειδικούς που βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή» της προσπάθειας. Στο πάνελ συμμετείχαν η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο Δρ. Ιωάννης Μαλογιάννης, ψυχίατρος και επιστημονικά υπεύθυνος του Πρότυπου Κοινοτικού Κέντρου για την Ψυχική Υγεία των Νέων, η Μυρσίνη Καζάκου, υπεύθυνη του προγράμματος για την UNICEF και ο Θωμάς Γεράκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας MARC. Οι ομιλητές ανέδειξαν κρίσιμες πτυχές του φαινομένου του αυτοτραυματισμού, παρουσιάζοντας τα πρώτα δεδομένα ερευνών που δείχνουν ότι τουλάχιστον ένα στα έξι παιδιά στη χώρα μας αυτοτραυματίζεται, με τα κορίτσια να εμφανίζουν μεγαλύτερη συχνότητα και υψηλότερα ποσοστά, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό των νέων που ξεπερνά το 60% δήλωσε ότι γνωρίζει κάποιο άτομο που αυτοτραυματίζεται. Επιπλέον, η έρευνα έδειξε ότι οι νέοι βιώνουν συχνά συναισθήματα όπως θλίψη, άγχος, θυμό και απελπισία σε ποσοστό 76%, ενώ δυσκολεύονται ιδιαίτερα να διαχειριστούν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα σε ποσοστό 62,7%. Η νέα υπηρεσία που αναπτύσσει το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την UNICEF, ανταποκρίνεται στις ανάγκες των οικογενειών και των επαγγελματιών υγείας, δημιουργώντας ένα συνεκτικό πλαίσιο πρόληψης και θεραπείας, σε εθνικό επίπεδο.
Όπως τονίστηκε, το πρόγραμμα Αντιμετώπισης του Αυτοτραυματισμού στους Νέους δεν είναι απλώς μία νέα δημόσια πολιτική. Είναι μία δέσμευση της χώρας να προασπίσει την ψυχική υγεία των νέων ανθρώπων, να στηρίξει τις οικογένειες, να δώσει λύσεις εκεί όπου μέχρι σήμερα υπήρχαν σιωπή και αβεβαιότητα και να χτίσει ένα ασφαλές πλαίσιο που μπορεί να αλλάξει ζωές.
Η Εθνική Δράση για την Προαγωγή της Υγείας των Παιδιών και των Οικογενειών τους, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας - Ελλάδα 2.0, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Next Generation EU.
