Al Jazeera: Η Oυκρανία τεστάρει ξανά τη σχέση Πούτιν με τον Ερντογάν

Al Jazeera: Η Oυκρανία τεστάρει ξανά τη σχέση Πούτιν με τον Ερντογάν

Στη σχέση του Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν με τον Ρώσο ομόλογο του Βλαντιμίρ Πούτιν αναφέρεται δημοσίευμα της ιστοσέλιδας του Al Jazeera τονίζοντας ότι για μια ακόμα φόρα τίθεται υπό δοκιμασία, αυτή τη φορά με αφορμή την εμπλοκή του Τούρκου προέδρου στην Ουκρανία, μια χώρα που θεωρείται κυριολεκτικά η «πίσω αυλή» της Ρωσίας.

Πάροτι η σχέση των δυο άνδρων δοκιμάστηκε αρκετά στη Λιβυή, στη Συρία και τελευταία στον Καύκασο, η περίπτωση της Ουκρανίας φαίνεται να αλλάζει τα δεδόμενα. «Η Ουκρανία είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία», δήλωσε ο Γκονούλ Τολ, διευθυντής του προγράμματος της Τουρκίας στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής του Ινστιτούτου στην Ουάσινγκτον. «Υπάρχει μια στενή αμυντική εταιρική σχέση που η Τουρκία έχει καλλιεργήσει με την Ουκρανία τα τελευταία πέντε έως έξι χρόνια, πράγμα που είναι πραγματικά σημαντικό για το Κίεβο. Αλλά η Ρωσία θεωρεί ότι η περιοχή  του Ντόνμπας αποτελεί μέρος της. Στο μυαλό του Πούτιν, η Ουκρανία αντιπροσωπεύει έναν πολύ πιο σημαντικό χώρο. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι πιο επιθετικός στην υπεράσπιση όσων θεωρεί κυριαρχικά του δικαιώματα.

Η Ουκρανία και η Ρωσία το τελευταίο διάστημα αλληλοκατηγορούνται για την αύξηση της έντασης στο Ντονμπάς, όπου μαίνεται ένοπλη σύρραξη εδώ και επτά χρόνια παρότι θεωρητικά παραμένει σε ισχύ η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Το Κρεμλίνο διατείνεται ότι τα ρωσικά στρατεύματα που έχουν συγκεντρωθεί στη μεθόριο, δίπλα στις αυτόνομες ρωσόφωνες επαρχίες του Ντονμπάς, «δεν συνιστούν απειλή για κανέναν», παρά αποτελούν απαραίτητο «μέτρο» σε περίπτωση δυτικής στρατιωτικής ανάπτυξης στα ουκρανικά εδάφη ενώ ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, κατήγγειλε ένοπλους αυτονομιστές.

Μετά από συνομιλίες με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντιμιρ Ζελένσκι στην Κωνσταντινούπολη στις 10 Απριλίου, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε τη συνέχιση της κατάπαυσης του πυρός και την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης, επιβεβαιώνοντας παράλληλα την υποστήριξη της Τουρκίας για την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Σε μια κοινή δήλωση 20 σημείων, οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν "να συντονίσουν τα βήματα που αποσκοπούν στην αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της". Η Τουρκία επιβεβαίωσε επίσης την υποστήριξή του στην προσπάθεια ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Η Άγκυρα έχει άλλωστε πουλήσει  δώδεκα αεροσκάφη Bayraktar στην Ουκρανία το 2019, μια αεροπορική δύναμη που έχει αποδείξει την αξία της έναντι των ρωσικών οπλισμένων συστημάτων τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με το Al Jazeera. Λίγες μέρες μετά τη συνάντηση του Ζελένσκι με τον Ερντογάν, η Μόσχα ανακοίνωσε τη διακοπή των πτήσεων προς την Τουρκία μέχρι τον Ιούνιο, επικαλούμενη την αύξηση των κρουσμάτων του κορονοιού. Ώστσο πολλοί σχολιαστές το θεώρησαν ως τιμωρία. «Η ακύρωση των πτήσεων ήταν ένα πρώτο σάλβο και η κορυφή του παγόβουνου για το τι μπορεί να κάνει η Ρωσία», δήλωσε ο Τολ.

Παρά τα όσα συνδέουν τον Ερντογάν και τον Πούτιν, η Τουρκία πρέπει να συμβώσει στην ίδια γειτονιά με μια χώρα που έχει ανταγωνισμό από τον 16ο αιώνα. Ωστόσο, οι παρανοήσεις σχετικά με τη «φαινομενικά σχεδόν σχιζοφρενική» εξωτερική πολιτική της Τουρκίας προέρχονται από τον συνδυασμό ρεαλισμού και ιδεολογικών κόκκινων γραμμών του Ερντογάν, σύμφωνα με τον Σελίμ Σαζάκ, ερευνητικό διευθυντή της στρατηγικής TUM στην Άγκυρα. «Μέρος της σύγχυσης προέρχεται από την πολύ άκαμπτη δέσμευση του Ερντογάν σε ορισμένα θέματα και την απόλυτη ευελιξία του σε άλλα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικά ατού», πρόσθεσε.