Η ψήφος διαμαρτυρίας τρομάζει

Η Νέα Δημοκρατία από τις αρχές του 2024 ως σήμερα έχασε πέντε μονάδες, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις. Δεν το λες και λίγο! Μέχρι τις ευρωεκλογές έχουν μείνει ακριβώς δύο μήνες και αν συνεχιστεί αυτή η στάγδην πτώση - σχεδόν 1% κάθε μήνα - τότε ο στόχος του 33% θα είναι ένα άπιαστο όνειρο.

Είναι αλήθεια και άλλες φορές η κυβέρνηση βρέθηκε υπό δημοσκοπική πίεση και ανέκαμψε, όμως εδώ μιλούμε για ευρωεκλογές με τη χαλαρή ψήφο. Συνεπώς για αυτή την ανάκαμψη τα χρονικά περιθώρια είναι πολύ μικρά, ενώ συντρέχει και ένας ακόμα λόγος ανησυχίας για τη Νέα Δημοκρατία. Είναι διάχυτο ένα κλίμα διαμαρτυρίας, το οποίο θα πρέπει να αντιπαλέψει μέσα σε αυτές τις 60 ημέρες.

Ο πρωθυπουργός καλείται να πείσει μια κρίσιμη μάζα πολιτών πως αυτή η χαλαρή ψήφος, με τα χαρακτηριστικά της διαμαρτυρίας, δεν είναι πολιτικά αθώα και ανώδυνη. Μπορεί οι ευρωεκλογές να μην αναδεικνύουν κυβερνήσεις, αλλά μερικές φορές τα αποτελέσματά τους αποτελούν προπομπό εξελίξεων. Άρα, ένα αρνητικό αποτέλεσμα για την κυβέρνηση, μετά βεβαιότητος, θα δημιουργήσει προβλήματα κυβερνησιμότητας για τον πρωθυπουργό.

Όπως έγραφα χθες εδώ στο Liberal.Gr, ένα π.χ. 27% πολύ δύσκολα θα αντιμετωπιστεί με μια δήλωση «λάβαμε το μήνυμα» κι έναν ανασχηματισμό. Ιδίως δε αν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, αθροιστικά, ξεπεράσουν σε δύναμη την κυβερνώσα παράταξη. Σε αυτή την περίπτωση είμαι σίγουρος πως θα δρομολογηθούν διεργασίες και εξελίξεις που θα αλλάξουν το πολιτικό τοπίο, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από το 2019.

Ποια είναι η σταθερά αυτής της πενταετίας; Η απόλυτη κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αν λοιπόν ο πρωθυπουργός δεχτεί πλήγμα με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, τότε θα βρεθούμε μπροστά σε μια κατάσταση με εντελώς διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά, που πιθανόν δε θα την επιθυμούσαν πολλοί από αυτούς που ψήφισαν με γνώμονα τη διαμαρτυρία. Αλλά τότε θα είναι αργά.

Ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του μέχρι αυτήν τη στιγμή αντιπαλεύουν ένα κλίμα. Δεν αντιπαλεύουν με πολιτικές προτάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Θα πρέπει να διαλύσουν μια διάχυτη ατμόσφαιρα. Βέβαια, για τη δημιουργία αυτής της κατάστασης οι ίδιοι ευθύνονται αποκλειστικά. Η αντιπολίτευση κάνει τη δουλειά της. Όταν πολεμάς ένα κλίμα και μια ατμόσφαιρα και όχι πολιτικές, ουσιαστικά καλείσαι να αποδείξεις πως δεν έχεις υπερβεί το σημείο από το οποίο δεν υπάρχει επιστροφή. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έχουν υπερβεί αυτό το κρίσιμο σημείο;

Διακινείται το επιχείρημα πως με δεδομένη την πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας και την αισθητή διαφορά που θα έχει από το δεύτερο κόμμα, θέμα πολιτικής σταθερότητας δεν πρόκειται να προκύψει. Θεωρώ λανθασμένη αυτήν την άποψη. Κάθε εκλογικό αποτέλεσμα φέρει τη δυναμική του. Και αν η δυναμική του αποτελέσματος των ευρωεκλογών φανερώσει μια πτωτική τάση για την κυβέρνηση και αναπλήρωση των δυνάμεων της ριζοσπατικής Αριστεράς και της

Κεντροαριστεράς, τότε πολιτικά θα αμφισβητηθεί η ικανότητά της να κυβερνήσει. Και η αμφισβήτηση δε θα προέλθει μόνον από τις αντίπαλες πολιτικές δυνάμεις.

Δια ταύτα: ο πρωθυπουργός θα πρέπει να αποδείξει σε εκείνη την κρίσιμη μάζα των σκεπτόμενων πολιτών πως η ψήφος διαμαρτυρίας τους μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις που οι ίδιοι δε θα επιθυμούσαν. Μπορεί να το κάνει;