Τι περιμένουν οι Έλληνες για τιμές ακινήτων και στεγαστικά δάνεια - Σύγκριση με Ευρώπη
Eurokinissi/ Κώστας Τζούμας
Eurokinissi/ Κώστας Τζούμας
Έρευνα ΕΚΤ

Τι περιμένουν οι Έλληνες για τιμές ακινήτων και στεγαστικά δάνεια - Σύγκριση με Ευρώπη

Μέση αύξηση έως και άνω του 8% στις τιμές των κατοικιών αναμένουν οι Έλληνες στο επόμενο δωδεκάμηνο, σύμφωνα με έρευνα της ΕΚΤ. Όπως προκύπτει, έχουν τις πλέον αυξημένες προσδοκίες για τις τιμές των κατοικιών στην έρευνα, μεταξύ ερωτώμενων σε συνολικά 11 χώρες της ΕΕ, όπου η ΕΚΤ έκανε την έρευνα.

Ταυτόχρονα όμως, είναι και οι πλέον απαισιόδοξοι, όσον αφορά στα επιτόκια στεγαστικών δανείων, υπό την έννοια ότι οι προσδοκίες τους για τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, είναι οι πλέον ακριβές… Αν και τα προσδοκώμενα επιτόκια της έρευνας έχουν αρχίζει να κατηφορίζουν  μετά τον Σεπτέμβριο του 2023 και η τάση είναι πτωτική, οι Έλληνες εκτιμούν τα μέσα στεγαστικά επιτόκια ελαφρώς πάνω από 7,5% στο επόμενο δωδεκάμηνο.

Όσον αφορά στις αιτήσεις νοικοκυριών για δάνεια το προηγούμενο δωδεκάμηνο, από τον Ιούλιο του 2023, πήραν μεγάλη βουτιά στην Ελλάδα λόγω επιτοκίων προφανώς. Οι αιτήσεις που ήταν πάνω από 16% μεταξύ των ερωτηθέντων, υποχώρησαν κάτω από 7,5% προς το τέλος του έτους. 

Αντίθετα, οι αιτήσεις για δάνεια νοικοκυριών έχουν αυξηθεί πολύ στη Γερμανία με έντονη τάση και με λιγότερη έντονη, αλλά μεγάλη στην Ισπανία. Και στις δύο χώρες το 20% των ερωτηθέντων έχει κάνει αίτηση για δάνειο. Οι αιτήσεις Γερμανών και Ισπανών έχουν οδηγήσει τη μέση ζήτηση σε δάνεια νοικοκυριών στην Ευρώπη, σε ποσοστά πάνω από 16% στην Ευρώπη.

Όλα τα παραπάνω προκύπτουν σε έρευνα της ΕΚΤ που απλώνεται σε πλήθος θεμάτων και αναλύει τις απαντήσεις για να δώσει, μέσες και διάμεσες εκτιμήσεις. Αυτό έχει με τη σειρά του δική του σημασία, διότι οι μέσες εκτιμήσεις είναι ο μέσος όρος, ενώ οι διάμεσες στατιστικά προκύπτουν από την αφαίρεση των άκρων. Το 2% των ακραίων εκτιμήσεων πάνω και κάτω αφαιρούνται. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε αυτού του είδους τις έρευνες καταναλωτικού τύπου, ειδικά όταν σχετίζονται με τιμές, τα πιο μετριοπαθή ποσοστά των διάμεσων εκτιμήσεων, αποδεικνύονται στην πράξη πιο αξιόπιστα, από τους μέσους όρους.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι η έρευνα της ΕΚΤ για πρώτη φορά περιέλαβε μία νέα ομάδα χωρών στην οποία είναι και η Ελλάδα. Οι χώρες που προστέθηκαν είναι η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Αυστρία, η Πορτογαλία και η Φινλανδία. Μέχρι τώρα εξετάζονταν οι απαντήσεις στις μεγαλύτερες οικονομίες και δη μεταξύ της Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Ολλανδίας και Βελγίου.

Σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση στην Ευρώπη, οι καταναλωτές περιμένουν ότι οι τιμές των κατοικιών τους θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 2,2% στο επόμενο δωδεκάμηνο, δηλαδή λιγότερο απ' ό,τι στην προηγούμενη έρευνα του Νοεμβρίου που προέβλεπαν μέση αύξηση 2,4%. Η διάμεση εκτίμηση το Δεκέμβριο για αύξηση στις τιμές κατοικιών στο επόμενο δωδεκάμηνο στην Ευρώπη, ήταν 0,6% από 0,7%.

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, η διαφορά στις προσδοκίες για αύξηση των τιμών των κατοικιών μεταξύ των εισοδηματικών ομάδων συνέχισε πάντως να διευρύνεται, καθώς τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο εισοδηματικό πεμπτημόριο (20% των ασθενέστερων εισοδηματικά), ανέμεναν 1,5 ποσοστιαία μονάδα υψηλότερη ανάπτυξη από εκείνα του κορυφαίου εισοδηματικού πεμπτημόριου. 

Οι μέσες προσδοκίες για τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στο επόμενο δωδεκάμηνο στην Ευρώπη, προβλέπουν μείωση στο 5,3%, από 5,5% τον Νοέμβριο, με τα νοικοκυριά με το χαμηλότερο εισόδημα να αναμένουν τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων. 

Οι διάμεσες εκτιμήσεις για επιτόκια δίνουν χαμηλότερες τιμές για τα στεγαστικά επιτόκια στην Ευρώπη. Το επόμενο δωδεκάμηνο το διάμεσο στεγαστικό επιτόκιο προβλέπεται στο 4,5% από 4,8% τον Νοέμβριο.

Τέλος, η πρόσβαση σε δάνεια για νοικοκυριά και ιδιώτες, έτσι όπως την αντιλαμβάνονταν στο προηγούμενο δωδεκάμηνο, ήταν η πλέον «σφικτή» και δύσκολη, ενώ αναμένεται να γίνει οριακά ευκολότερη στο επόμενο δωδεκάμηνο.

Μερικά ακόμα στοιχεία με ενδιαφέρον από την ίδια έρευνα:

  • Στο γκρουπ των αρχικών έξι χωρών της έρευνας, οι απαισιόδοξοι Ολλανδοί όπου εκφράζονταν και οι πιο μεγάλοι φόβοι για φούσκα εδώ και μία διετία, μετά τον Μάιο του 2023, ξεκίνησαν ράλι προσδοκιών για τις μέσες τιμές ακινήτων και έχουν προσεγγίσει τους Ισπανούς πλέον αναμένοντας εκ νέου αύξηση τιμών των κατοικιών σχεδόν κατά 3,5%
  • Στο άλλο γκρουπ με την Ελλάδα η μέση εκτίμηση για αύξηση τιμών στις κατοικίες άνω του 8% το επόμενο δωδεκάμηνο, είναι η υψηλότερη. Ακολουθούν οι Πορτογάλοι με εκτίμηση για μέση άνοδο περίπου 5%. Στο άλλο άκρο οι Φινλανδοί, προβλέπουν ότι οι τιμές είναι έτοιμες να βρουν σταθερότητα, αν και είναι ακόμα αρνητικές…
  • Και στην Ιταλία οι εκτιμήσεις του επόμενου δωδεκαμήνου για τα επιτόκια στεγαστικών δανείων, έχουν πτωτική τάση τους τελευταίους μήνες. Ο πήχης πέρασε κάτω από το 6% μετά τον Ιούλιο του 2023. Οι υπόλοιποι του γκρουπ των άλλων ισχυρότερων οικονομιών στην Ευρώπη, προσβλέπουν ποσοστά λίγο κάτω από 5%.