Το κινεζικό real estate απειλεί την παγκόσμια οικονομία
Shutterstock
Shutterstock

Το κινεζικό real estate απειλεί την παγκόσμια οικονομία

Η κρίση στην κινεζική αγορά ακινήτων δεν έχει τελειωμό. Όλες οι επίσημες στατιστικές που δημοσιοποιήθηκαν το τελευταίο διάστημα δείχνουν πως η αγορά εξακολουθεί να υποφέρει, όπως φαίνεται καθαρά από τα στοιχεία που βρήκαμε στο Bloomberg. Την τελευταία μέρα του Μαρτίου ανακοινώθηκαν τα προκαταρκτικά στοιχεία σχετικά με τις πωλήσεις νέων κατοικιών του ιδίου μηνός, όπως τα συλλέγει μία υπηρεσία της ομοσπονδίας των επιχειρήσεων του κλάδου.

Σύμφωνα με αυτά, η χρηματική αξία των πωλήσεων νέων κατοικιών από τις 100 μεγαλύτερες επιχειρήσεις του τομέα ήταν 46% κάτω από την αξία του περσινού Μαρτίου, σε συνέχεια της αντίστοιχης πτώσης κατά 60% που καταγράφηκε τον Φεβρουάριο.

Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως η αξία των πωλήσεων του Μαρτίου ήταν 93% πάνω από αυτήν του Φεβρουαρίου, καθώς παραδοσιακά θεωρείται ένας από τους πιο παραγωγικούς μήνες για τους κατασκευαστές κατοικιών. Παρ’ όλα αυτά, η αξία των πωλήσεων δεν ήταν μόνο πολύ κάτω από την αντίστοιχη περσινή αλλά κάτω και από τη μέση αξία των πωλήσεων για τους μήνες του δεύτερου μισού του 2023.

Σχετικά παρήγορο στοιχείο ήταν αυτό σχετικά με την εξέλιξη των τιμών των νέων κατοικιών, καθώς αυτές σημείωσαν πολύ μικρή αύξηση (μικρότερη του 1%) σε σχέση και με τον αμέσως προηγούμενο μήνα και σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αυτό δεν συνέβη όμως και στην περίπτωση των παλαιότερων κατοικιών, οι οποίες σημείωσαν πτώση περίπου 5% σε σχέση με το 2023.

Επιστρέφοντας στις νέες κατοικίες, η ομοσπονδία έχει πρόσφατα προειδοποιήσει πως η αγορά δεν πρόκειται να ζωντανέψει σύντομα, κάτι που αν επαληθευθεί θα προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις στις εταιρείες του κλάδου. Παρόμοια και μάλλον ακόμα πιο απαισιόδοξη είναι και η άποψη του οίκου Fitch, αναλυτές του οποίου άλλαξαν την προηγούμενη Πέμπτη τις εκτιμήσεις τους για την πορεία των πωλήσεων νέων κατοικιών μέσα στο 2024. Η νέα εκτίμησή τους είναι για πτώση των πωλήσεων κατά 5% - 10% ενώ σύμφωνα με την προηγούμενη το καλύτερο ενδεχόμενο ήταν η στασιμότητα των πωλήσεων και το χειρότερο η πτώση τους κατά 5%.

Η κακή κατάσταση στην αγορά κατοικίας φαίνεται πολύ καθαρά και από τα νέα ορισμένων μεγάλων εταιρειών του κλάδου. Την προηγούμενη Πέμπτη, δύο από τις πολύ μεγάλες εταιρείες κατασκευής κατοικιών, οι οποίες μάλιστα μέχρι πριν έναν χρόνο θεωρείτο πως δεν θα αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα, ανησύχησαν τις αγορές με τις ανακοινώσεις τους.

Η Country Garden 2007 (HONG KONG), η οποία από τα τέλη της προηγούμενης χρονιάς αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα με τις δανειακές της υποχρεώσεις, καθώς δήλωσε αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων της σε δολάρια ΗΠΑ και -μέσα στον Μάρτιο- για πρώτη φορά δεν κατάφερε να πληρώσει εγκαίρως μία δόση από δάνειό της στο κινεζικό νόμισμα, το γιουάν, δήλωσε πως δεν θα καταφέρει να δημοσιεύσει εγκαίρως τα οικονομικά της αποτελέσματα.

Η κατάσταση της Country Garden φαίνεται μη αναστρέψιμη, με τα νέα συμβόλαια του Μαρτίου να είναι 86% κάτω από την περσινή αντίστοιχη περίοδο και το σχέδιο αναδιάρθρωσης του δανεισμού της να αντιμετωπίζει πλέον σημαντικότατα προβλήματα λόγω της αδυναμίας δημοσίευσης των αποτελεσμάτων. Πολύ άσχημα ήταν και τα νέα της China Vanke (2202 HONG KONG), μίας άλλης πολύ μεγάλης εταιρείας η οποία μάλιστα στηρίζεται και από το κινεζικό κράτος.

Τα κέρδη της μειώθηκαν κατά 46% σε σχέση με την περσινή αντίστοιχη περίοδο ενώ οι αναλυτές περίμεναν μία πολύ μικρότερη μείωση κατά 14%. Τα νέα συμβόλαια για τον Φεβρουάριο ήταν κατά 53% λιγότερα από τα αντίστοιχα του 2023, ενώ οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης Moody’s και Fitch κατατάσσουν πλέον τα ομόλογά της στην κατηγορία των «σκουπιδιών» και οι επενδυτές αρχίζουν πλέον να αντιμετωπίζουν και αυτή την επιχείρηση σαν μία ακόμα υποψήφια για πτώχευση.

Όλα αυτά τα πολύ αρνητικά νέα δεν αποτέλεσαν και τόσο σημαντικές εκπλήξεις, αφού η κακή κατάσταση πολλών μεγάλων εταιρειών του τομέα της ακίνητης περιουσίας είναι πλέον γνωστή σε όλους τους επενδυτές και τις αγορές. Αυτό όμως που δεν είχε απασχολήσει πολύ μέχρι τώρα τους επενδυτές και τις αγορές ήταν η υγεία των πολύ μεγάλων κινεζικών τραπεζών οι οποίες έχουν όλες δεσμούς με το κράτος και έχουν «κληθεί» να συνδράμουν τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση του κινεζικού real estate και για την ενίσχυση των εταιρειών του κλάδου.

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε την πολύ άσχημη κατάσταση που επικρατεί σε μικρές περιφερειακές τράπεζες αλλά πλέον φαίνεται πως τα προβλήματα των κινεζικών ακινήτων έχουν αρχίσει πλέον να βαραίνουν και τα αποτελέσματα των μεγάλων τραπεζών. Πάλι από το Bloomberg και ένα άρθρο του της προηγούμενης Πέμπτης, μαθαίνουμε πως τα «κόκκινα δάνεια» έχουν αρχίσει να αυξάνονται επικίνδυνα σε κάποιες από αυτές τις μεγάλες τράπεζες.

Αυτό είναι το συμπέρασμα που βγαίνει από μία πρώτη ανάγνωση των αποτελεσμάτων που ανακοίνωσαν την προηγούμενη εβδομάδα τρεις από τις μεγάλες υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες, η Bank of Communications (3328 HONG KONG), η Industrial and Commercial Bank (1398B HONG KONG) και η Agricultural Bank of China (1288 HONG KONG).

Σε γενικές γραμμές, φαίνεται πως η ποιότητα των δανείων που έχουν δώσει σε επιχειρήσεις του real estate δεν είναι πολύ καλή και μάλλον χειροτερεύει καθώς οι τράπεζες έχουν υποχρεωθεί από τις κινεζικές αρχές να συνεχίσουν να στηρίζουν τον κλάδο και τις επιχειρήσεις του. Και μάλιστα να τις στηρίζουν μέσω μείωσης των επιτοκίων στα δάνεια που δίνουν ή έχουν ήδη δώσει σε αυτές.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των περιθωρίων κέρδους των τραπεζών, όπως παραδέχθηκε σαφώς η Bank of Communications. Όπως είναι μάλλον αναμενόμενο, οι τράπεζες δηλώνουν πως η κατάσταση μπορεί να είναι δύσκολη αλλά παραμένει υπό πλήρη έλεγχο. Αν κρίνουμε βέβαια από τους τίτλους του άρθρου του διεθνούς πρακτορείου, οι οποίοι αναφέρονται στη χειροτέρευση της ποιότητας των δανείων των τραπεζών και στην πίεση που υφίστανται τα περιθώρια κέρδους τους, είναι προφανές πως οι διαβεβαιώσεις των τραπεζών αντιμετωπίζονται μάλλον με δυσπιστία.

Τα μάλλον αρνητικά νέα για τις κινεζικές τράπεζες δεν σημαίνουν βέβαια πως τα μεγάλα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή πολύ μεγάλα προβλήματα, αποτελούν όμως σίγουρα μία υπενθύμιση για το πόσο ακόμα μπορεί να χειροτερέψουν τα πράγματα λόγω της κρίσης των ακινήτων. Αν η επενδυτική ανησυχία για τις μεγάλες κινεζικές τράπεζες αρχίζει να εντείνεται το επόμενο διάστημα, τότε οι πιέσεις που θα ασκηθούν στις μετοχές τους δεν θα είναι επικίνδυνες μόνο για το κινεζικό χρηματιστήριο αλλά και για την οικονομία της χώρας.

Αν η έλλειψη εμπιστοσύνης των αγορών προς τον τομέα της ακίνητης περιουσίας μεταφερθεί και στον τραπεζικό τομέα, τότε αυτή η κρίση μπορεί να μπει σε μία νέα φάση, πολύ πιο επικίνδυνη. Επικίνδυνη όχι μόνο για την κινεζική οικονομία αλλά προφανώς και για την παγκόσμια, αφού μία κρίση στον κινεζικό τραπεζικό τομέα -ανεξάρτητα από το αν αυτή είναι κυρίως στο μυαλό των αγορών- θα είναι πολύ δύσκολο να μην μολύνει και τις παγκόσμιες αγορές.

Όλοι θυμόμαστε τη μεγάλη αναταραχή που προκλήθηκε πέρυσι στα παγκόσμια χρηματιστήρια εξαιτίας των προβλημάτων των αμερικανικών τραπεζών και την ανησυχία για τις επιπτώσεις της εντός και εκτός των ΗΠΑ. Κάτι αντίστοιχο με τις μεγάλες κινεζικές τράπεζες θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη ζημιά, και σε χρηματιστηριακό και σε οικονομικό επίπεδο.

Είναι σίγουρο βέβαια πως οι κινεζικές αρχές γνωρίζουν πολύ καλά αυτόν τον κίνδυνο και δεν θα αφήσουν εύκολα την κατάσταση να ξεφύγει. Το πιθανότερο είναι πως θα τα καταφέρουν, αν όμως οι προσπάθειές τους αποτύχουν, οι συνέπειες θα είναι πολύ αρνητικές και θα γίνουν αισθητές και πολύ μακριά από την Κίνα.