Η λέξη «Ελλάδα» συναντάται στον τίτλο δύο εκ των έργων τέχνης τα οποία θα καταφθάσουν στο Μεσολόγγι, το 2026, στο πλαίσιο εορτασμών για τη διακοσιετηρίδα από την ηρωϊκή Έξοδο. Εκτός του πίνακα του Ευγένιου Ντελακρουά 1798-1863), «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» που –όπως είχαμε σημειώσει εδώ– θα εξαχθεί για πρώτη φορά από τη Γαλλία, στην πρωτεύουσα της Αιτωλοακαρνανίας θα καταφθάσει, επίσης, η «Κόρη της Ελλάδας» ή «Ελληνοπούλα» του γλύπτη Πιερ-Ζαν Νταβίντ ντ' Ανζέ, καθώς και ο επενδύτης του Κωνσταντίνου Ξενοκράτη. Και τα τρία έργα θα «στεγαστούν» στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο και πληροί τις απαιτούμενες προΰποθέσεις για την έκθεσή τους.
Υπενθυμίζω, ότι η άφιξη, στο Μεσολόγγι, του αυθεντικού πίνακα του Ντελακρουά, γίνεται στο πλαίσιο συνεργασίας του υπουργείου Πολιτισμού και του Μουσείου Καλών Τεχνών του Μπορντώ, και θα αποτελέσει το μοναδικό έκθεμα της έκθεσης «Η Έξοδος του Μεσολογγίου στον καμβά του Delacroix», η οποία θα διαρκέσει από τα μέσα Μαρτίου έως τον Νοέμβριο του 2026.
Σχετικά με τα δύο υπόλοιπα εκθέματα, θα παρουσιαστούν στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Το γλυπτό που Πιερ-Ζαν Νταβίντ ντ' Ανζέ κοσμούσε παλαιότερα τον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη, στον Κήπο των Ηρώων.
Λήψη του γλυπτού «Κόρη της Ελλάδας» ή «Ελληνοπούλα» του Νταβίντ ντ' Ανζέ, που εκτίθεται στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Πηγή φωτ.: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Όσο για τον επενδύτη του Ξενοκράτη, είναι μακρύς μεσωτός από μαύρη τσόχα, ήταν το χιτώνιο από την ολόμαυρη στολή του Ιερού Λόχου που συστήθηκε τον Μάρτιο του 1821 από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία και συνάμα η μοναδική διασωθείσα στολή Ιερολοχίτη. Με καταγωγή από την Ανατολική Θράκη, ο εθνικός ευεργέτης Κωνσταντίνος Ξενοκράτης έκτισε το Ξενοκράτειο, στα τέλη του 19ου αι. για να λειτουργήσει ως Δημοτικό Παρθεναγωγείο.
O επενδύτης του ιερολοχίτη Κωνσταντίνου Ξενοκράτους (1803-1876). Πηγή φωτ.: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Ο πίνακας του Ντελακρουά, ο οποίος απεικονίζει την προσωποποίηση της Ελλάδας μετά την καταστροφή του Μεσολογγίου, αποτελεί το κορυφαίο γεγονός των επετειακών εορτασμών του υπουργείου Πολιτισμού για την επετειακή χρονιά. Αναγνωρίζοντας τη βαρύτητα της ιστορικής επετείου, έχει προγραμματίσει –εκτός από την άφιξη εμβληματικών έργων– και δράσεις που αφορούν –μεταξύ άλλων– τη μουσική του 1821, καθώς και ημερίδες, διαλέξεις, ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα.
Ευγένιος Ντελακρουά, «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» (1826), ελαιογραφία σε καμβά, 208x147 εκ.
Ο Κήπος των Ηρώων σαφώς περιλαμβάνεται στις δράσεις του υπουργείου Πολιτισμού. Ειδικότερα, από το 2024 βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο «Αποκατάσταση του Κήπου Ηρώων στην Ι.Π. Μεσολογγίου», σε συνεργασία των Εφορειών Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων και της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020», με προϋπολογισμό 800.000 ευρώ και προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2026.
Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες αποκατάστασης του Τείχους, της περίφραξης του Κήπου, της ανάδειξης της κρήνης, στο εσωτερικό του. Τοποθετούνται δίγλωσσες ενημερωτικές πινακίδες, εφαρμόζεται ψηφιακή ξενάγηση με QR-CODES, δημιουργείται πληροφοριακό έντυπο υλικό (και σε γραφή Braille) και άλλες επικοινωνιακές δράσεις.
Λήψη του Κήπου των Ηρώων, στο Μεσολόγγι. Διακρίνεται αντίγραφο του γλυπτού του Νταβίντ ντ' Ανζέ. Φωτ.: Νεκταρία Μαραγιάννη
Μια μελωδική διαδρομή στις μουσικές του 1821
Συν τοις άλλοις, από τα μέσα Ιουνίου του 2025 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2026, στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο θα φιλοξενηθεί η κινητή επετειακή έκθεση «Μια μελωδική διαδρομή στις μουσικές του 1821», που σχεδίασε και υλοποίησε το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη - Κέντρο Εθνομουσικολογίας για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Πρόκειται για διαδραστική έκθεση που αφορά στο δημοτικό τραγούδι και τη σημασία του στην καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και ταυτότητας.
Δράσεις όλο το 2026
Οι εκδηλώσεις δεν θα λάβουν χώρα μόνο τον Απρίλιο –μήνας κατά τον οποία πραγματοποιήθηκε η Έξοδος των πολιορκημένων– αλλά θα «απλωθούν» καθόλη τη διάρκεια του 2026. Στον χώρο του Ξενοκρατείου, θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις, ημερίδες, διαλέξεις, ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα και εργαστήρια συντήρησης, με θεματικές εμπνευσμένες από την Έξοδο, τον Ντελακρουά, την «Κόρη της Ελλάδας», την τυπογραφία και τον φιλέλληνα τυπογράφο Ιωάννη Ιάκωβο Μάγερ.
Στις αρχές του 2026, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Μουσειοπαιδαγωγών Ελλάδος θα διοργανωθεί η λογοτεχνική ημερίδα «Συνάντηση Μουσείων Λογοτεχνών στο Μεσολόγγι», στην οποία θα συμμετάσχουν τα Μουσεία Ούγκο Φόσκολο, Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων και Γρ. Ξενόπουλου από τη Ζάκυνθο, Α. Σικελιανού Λευκάδας, Σολωμού Κέρκυρας, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Σκιάθου, Νίκου Καζαντζάκη Ηρακλείου, Γεώργιου Δροσίνη Αθήνας και τα Μουσεία Λόρδου Βύρωνα και Φιλελληνισμού, Παλαμά και Οικογένειας Τρικούπη από το Μεσολόγγι.
Λήψη του γλυπτού «Κόρη της Ελλάδας» ή «Ελληνοπούλα» του Νταβίντ ντ' Ανζέ, που εκτίθεται στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής.
Σημειωτέον ότι η Διακοσιοστή Επέτειος της Εξόδου αλλά και οι εορτασμοί, μετά από αίτημα του Δήμου της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου έχουν τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού που ανακήρυξε το 2026 ως αφιερωματικό «Έτος της Εξόδου του Μεσολογγίου», στηρίζοντας και οικονομικά επιλεγμένες δράσεις του Δήμου.
Περισσότερα γτα το έργο «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» στο σημείωμά μας Στο Μεσολόγγι αυθεντικός πίνακας του Ντελακρουά για τα 200 χρόνια από την Έξοδο
