Τι είναι αυτό που μας προσελκύει στη σιωπή των άστρων; Και πώς μια ιστορία χωρίς λέξεις, ένα λεύκωμα για παιδιά, μπορεί να θέσει –ή και να απαντήσει– ερωτήματα κοσμογονικά; Το εικονογραφημένο βιβλίο «Astro» του Ισπανού εικαστικού και βραβευμένου εικονογράφου Μανουέλ Μαρσόλ (Manuel Marsol) δεν είναι απλώς μια αφήγηση· είναι μια πτήση εντός του νοητού και ταυτόχρονα ένα ταξίδι σελίδα τη σελίδα προς την αρχή των πάντων.
Ένα παιδί –ή μάλλον ένας ταξιδευτής– προσγειώνεται σε έναν άγνωστο πλανήτη. Ξένος, μόνος, ατενίζει ένα τοπίο που μοιάζει έρημο αλλά είναι στην πραγματικότητα ένα σύμπαν εν υπνώσει. Χωρίς διάλογο, χωρίς εξήγηση, ο μικρός αυτός Οδυσσέας καλείται να συναντήσει το Άλλο, να παραμερίσει τον φόβο και να αποδεχθεί τη σχέση. Το πλάσμα που θα βρει –ένα υβρίδιο φωτός και μνήμης, ένα «Άλλο Εγώ» ή ίσως μια μεταφορά της ίδιας της συνείδησης– του δείχνει τον κόσμο. Όχι μέσα από την κατάκτηση, αλλά μέσα από τη φιλία.
Το εξώφυλλο του βιβλίου στα ελληνικά από τις εκδόσεις «carnivora»
Ο Μαρσόλ ζωγραφίζει με το πινέλο βουτηγμένο στο μεταφυσικό. Χτίζει το αφήγημα μέσα από το φως και τη σκιά, τις χρωματικές εκρήξεις και την παύση. Θυμίζει παραβολή χωρίς λόγια. Το Astro δεν είναι «για παιδιά» μόνο: είναι για όσους κάποτε κοιμήθηκαν με την απορία γιατί υπάρχει κάτι και όχι τίποτε; Είναι για όσους κατανοούν πως η ομορφιά γεννιέται όχι στην απάντηση, αλλά στην αναζήτηση.
Το σύμπαν του Μαρσόλ είναι απλό και συνάμα τρομακτικά βαθύ. Το βλέμμα του παιδιού μεταβάλλεται σε φιλοσοφικό εργαλείο, σε κλειδί ερμηνείας. Όπως ο μικρός πρίγκιπας του Σαιντ-Εξυπερύ, έτσι κι εδώ, η καρδιά προηγείται της γνώσης. Δεν πρόκειται για ηθοπλαστικό μάθημα. Πρόκειται για αισθητική άσκηση και υπαρξιακή υπόμνηση.
Το Astro υπενθυμίζει πως τα παιδιά δεν έχουν ανάγκη να τους εξηγείς τον κόσμο. Αρκεί να τους προσφέρεις έναν κόσμο να τον διασχίσουν. Με την καθαρότητα του πρώτου βλέμματος και τη σοφία της αποδοχής. Μήπως λοιπόν, εκείνος ο άγνωστος πλανήτης, είναι η ίδια η εσωτερική μας άβυσσος; Μήπως το πλάσμα του βιβλίου δεν είναι τίποτε άλλο από τον Εαυτό, τον ξένο που οφείλουμε να αγαπήσουμε;
Το Astro είναι ένα κοσμικό νανούρισμα. Μια σπάνια στιγμή σιωπής μέσα στο εκκωφαντικό μας παρόν. Και –γα να επιστρέψουμε στο αρχικό ερώτημα– υπάρχει κάτι και όχι τίποτε, γιατί το παιδί κοιτά ακόμη τα αστέρια.
Από τις σελίδες του «Astro» του Μανουέλ Μαρσόλ
Ο Μανουέλ Μαρσόλ, γόνος ιστορικών τέχνης, ανήκει στους δημιουργούς που αναμειγνύουν τεχνικές και συναισθηματικά βάθη με τρόπο αδιαχώριστο. Συνθέτει τα έργα του με λάδι και ακρυλικά, μπλέκοντας συχνά κολάζ με οργανικές υφές, δημιουργώντας φανταστικά σεληνιακά τοπία – οικεία και αλλόκοτα μαζί.
Το Astro είναι για τον ίδιο έργο ζωής: χρειάστηκε δέκα ολόκληρα χρόνια για να το ολοκληρώσει και το αφιέρωσε στον πατέρα του, που έχασε όταν ήταν μόλις έντεκα ετών. Το πολύτιμο αυτό βιβλίο τέχνης κυκλοφορεί στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις «carnivora», σε εξαιρετική γραφιστική επιμέλεια του Κωστή Σωτηράκου. Την επιμέλεια της σειράς υπογράφει η Μυρτώ Στείρου. Ένα βιβλίο τέχνης που αξίζει να μοιραστείτε με τα παιδιά σας. Όχι γιατί τους εξηγεί τον κόσμο, αλλά γιατί τους τον ανοίγει.
