Η παγκόσμια οικονομία αποδεικνύεται πιο ανθεκτική από το αναμενόμενο, παρά τις έντονες πιέσεις που δέχθηκε από πολλαπλά σοκ, δήλωσε την Τετάρτη η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, προβλέποντας μόνο μια ήπια επιβράδυνση της ανάπτυξης φέτος και το 2026.
Η Γκεοργκίεβα σημείωσε ότι η οικονομία των ΗΠΑ απέφυγε την ύφεση που πολλοί ειδικοί προέβλεπαν πριν από έξι μήνες, χάρη σε καλύτερες πολιτικές, έναν προσαρμοστικό ιδιωτικό τομέα, λιγότερο αυστηρούς δασμούς απ’ ό,τι αναμενόταν - τουλάχιστον προς το παρόν - και ευνοϊκές χρηματοπιστωτικές συνθήκες. Τα σχόλιά της περιλαμβάνονται σε κείμενο ομιλίας που εκφώνησε σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Μίλκεν στην Ουάσινγκτον.
«Βλέπουμε την παγκόσμια ανάπτυξη να επιβραδύνεται ελαφρώς μόνο φέτος και του χρόνου. Όλα τα σημάδια δείχνουν μια παγκόσμια οικονομία που, συνολικά, έχει αντέξει τις οξείες πιέσεις από πολλαπλά σοκ», ανέφερε η Γκεοργκίεβα, προαναγγέλλοντας τα ευρήματα των επικείμενων Παγκόσμιων Οικονομικών Προοπτικών του ΔΝΤ.
Τον Ιούλιο, το Ταμείο είχε αναθεωρήσει προς τα πάνω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες στο 3,0% για το 2025 και κατά 0,1 μονάδα στο 3,1% για το 2026. Η νέα πρόβλεψη αναμένεται να δημοσιευθεί την ερχόμενη Τρίτη, στο πλαίσιο των ετήσιων συνεδριάσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσινγκτον.
Η συνάντηση πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει ανατρέψει το παγκόσμιο εμπόριο μέσω υψηλών δασμών και περιορισμών στη μετανάστευση, ενώ η Τεχνητή Νοημοσύνη μετασχηματίζει ραγδαία την τεχνολογία και τις προοπτικές της εργασίας.
Η Γκεοργκίεβα τόνισε ότι η παγκόσμια οικονομία τα πάει «καλύτερα απ’ ό,τι φοβόμουν, αλλά χειρότερα απ’ ό,τι χρειάζεται», υπενθυμίζοντας ότι το ΔΝΤ προβλέπει μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη γύρω στο 3%, σημαντικά χαμηλότερη από το 3,7% που αναμενόταν πριν από την πανδημία COVID-19.
Η ίδια έκανε λόγο για αυξανόμενη περιθωριοποίηση, κοινωνική δυσαρέσκεια και δυσκολίες σε πολλές χώρες, επισημαίνοντας ότι η αβεβαιότητα βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Η αυξανόμενη ζήτηση για χρυσό, παραδοσιακό καταφύγιο των επενδυτών, αποτελεί χαρακτηριστική ένδειξη: τα αποθέματα νομισματικού χρυσού υπερβαίνουν πλέον το 20% των επίσημων παγκόσμιων αποθεμάτων.
Το δασμολογικό σοκ των ΗΠΑ αποδείχθηκε τελικά ηπιότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις του Απριλίου, καθώς ο σταθμισμένος με το εμπόριο δασμολογικός συντελεστής μειώθηκε στο 17,5% από 23%, ενώ οι περισσότερες χώρες απέφυγαν αντίμετρα. Ωστόσο, οι δασμολογικές πολιτικές παραμένουν ρευστές και ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα μπορούσε να ενισχυθεί, είτε λόγω μετακύλισης του κόστους των δασμών από τις επιχειρήσεις, είτε λόγω νέων αυξήσεων δασμών σε άλλα μέρη του κόσμου.
Η Γκεοργκίεβα προειδοποίησε επίσης ότι οι αποτιμήσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές πλησιάζουν σε επίπεδα που είχαν καταγραφεί τελευταία φορά κατά την «τεχνολογική φούσκα» του 2000, επισημαίνοντας πως μια αιφνίδια μεταστροφή του επενδυτικού κλίματος θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη και να πλήξει τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
«Δέστε τις ζώνες σας», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας: «Η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα και ήρθε για να μείνει».
Η Γκεοργκίεβα προειδοποιεί για τα επίπεδα χρέους
Η επικεφαλής του ΔΝΤ κάλεσε τις χώρες να ενισχύσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω αύξησης της παραγωγικότητας, δημοσιονομικής πειθαρχίας και μείωσης των υπερβολικών ανισορροπιών, ώστε να ανακτήσουν αποθέματα και να προετοιμαστούν για μελλοντικές κρίσεις.
Σύμφωνα με το Ταμείο, το παγκόσμιο δημόσιο χρέος αναμένεται να υπερβεί το 100% του ΑΕΠ έως το 2029. Η Γκεοργκίεβα υπογράμμισε ότι ο ανταγωνισμός, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, το κράτος δικαίου και οι ισχυροί χρηματοπιστωτικοί θεσμοί αποτελούν τα θεμέλια μιας ανθεκτικής οικονομίας.
Στην Ασία, σημείωσε, οι χώρες θα πρέπει να εμβαθύνουν τις εμπορικές σχέσεις και να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του τομέα των υπηρεσιών, μείωση των μη δασμολογικών φραγμών και ενίσχυση της περιφερειακής ολοκλήρωσης - μια στρατηγική που θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 1,8% μακροπρόθεσμα.
Στην Υποσαχάρια Αφρική, οι φιλικές προς τις επιχειρήσεις μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να αυξήσουν το κατά κεφαλήν ΑΕΠ πάνω από 10%, ενώ για την Ευρώπη πρότεινε επιτάχυνση της ενοποίησης της ενιαίας αγοράς, ώστε να ενισχυθεί ο δυναμισμός του ιδιωτικού τομέα.
Όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γκεοργκίεβα τόνισε την ανάγκη για «διαρκή δράση» με στόχο τη μείωση του ομοσπονδιακού χρέους, το οποίο κινείται προς επίπεδα ρεκόρ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα, κάλεσε την Ουάσινγκτον να ενισχύσει την αποταμίευση των νοικοκυριών, μεταξύ άλλων μέσω ευνοϊκών ρυθμίσεων για τις συνταξιοδοτικές εισφορές.
Για την Κίνα, επεσήμανε την ανάγκη αύξησης των δαπανών για τα κοινωνικά δίχτυα ασφαλείας και εκκαθάρισης του τομέα ακινήτων, παράλληλα με τη μείωση των κρατικών επιδοτήσεων προς τη βιομηχανία.